Rõ thêm nhiều giá trị nhóm tháp L ở Mỹ Sơn

Mới đây, Ban Quản lý (BQL) Di sản văn hóa thế giới Mỹ Sơn (xã Thu Bồn, TP Đà Nẵng) đã tổ chức hội nghị công bố kết quả sơ bộ của cuộc khai quật khảo cổ tại nhóm tháp L, một trong những khu vực kiến trúc còn nhiều bí ẩn tại thung lũng Mỹ Sơn.

Nhóm tháp L nằm biệt lập trên đỉnh một ngọn đồi nhỏ, cách khu tháp B-C-D khoảng 75 m về phía Nam. Vị trí đặc biệt này mang lại tầm nhìn bao quát toàn bộ khu đền tháp, đồng thời tạo nên một cảnh quan nổi bật trong tổng thể không gian. Từ đầu thế kỷ XX, địa điểm nhóm tháp L được ghi nhận bởi Henri Parmentier (Viện Viễn Đông bác cổ Pháp) là một kiến trúc như một phòng dài, lợp ngói có hai cửa mở đối diện. Cuộc khai quật đầu tiên do Quỹ C.M. Lerici (Ý) tiến hành vào năm 2019 đã ghi nhận thêm một nền móng kiến trúc nằm ở phía Tây của phòng dài L. Các nhà khảo cổ đặt tên cho công trình phát hiện trước đó là L1 và nền móng phát hiện sau là L2.

Trước những giá trị văn hóa, lịch sử, kiến trúc nghệ thuật, đặc biệt là những phát hiện mới cần được làm rõ thêm, ngày 6-5, Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch có quyết định cho phép BQL Di sản văn hóa thế giới Mỹ Sơn phối hợp với Viện Bảo tồn di tích, Viện Khảo cổ học và Quỹ C.M. Lerici tiếp tục khai quật khảo cổ tại nhóm tháp L. Thời gian khai quật được thực hiện từ ngày 9-5 đến 30-7, với diện tích khai quật cho phép là 150 m2. Mục tiêu chính của dự án lần này là làm rõ cấu trúc tường bao quanh hai kiến trúc chính L1 và L2, thu thập thêm dữ liệu về các hiện vật liên quan và hoàn thiện bản vẽ để phục vụ công tác bảo tồn.

Trong 2 tháng làm việc, các nhà khảo cổ đã bóc tách có hệ thống các lớp vật liệu sụp đổ, phát hiện nhiều mảnh gốm và các loại ngói lợp nằm trên nền và lối đi xung quanh kiến trúc L1. Công tác khai quật cũng cho thấy quá trình hủy hoại của thiên nhiên và đặc biệt là bom đạn chiến tranh đã tác động nghiêm trọng đến di tích. Từ những dữ liệu thu thập được, các chuyên gia đã đưa ra nhận định quan trọng: các kiến trúc tại nhóm L có niên đại tương đối muộn, khoảng từ thế kỷ XIII đến đầu thế kỷ XIV. Đây là lần đầu tiên việc xác định niên đại kiến trúc tại khu vực này được làm rõ một cách khoa học dựa trên kết quả khảo cổ thực tế.

Ông Nguyễn Công Khiết, Giám đốc BQL Di sản văn hóa thế giới Mỹ Sơn, cho biết các chuyên gia quốc tế, các nhà nghiên cứu đều thống nhất cho rằng các kiến trúc và các thành phần cấu trúc gạch hiện còn tại nhóm L cần được củng cố ổn định, khắc phục hậu quả tác động của thời gian, của chiến tranh để lại. Tổng thể khu vực nhóm tháp L cần được bảo vệ toàn vẹn lâu dài, bền vững, sẵn sàng đóng góp vào việc phát huy giá trị của di sản. "Giá trị nhóm tháp L được công bố lần này là những phát hiện mới, có giá trị góp phần vào sự phong phú, đa dạng của không gian văn hóa khu đền tháp, chứng minh khu di sản còn nhiều giá trị độc đáo chứa đựng trong lòng đất. Những phát hiện này đóng góp vào lịch sử bảo tồn, khai quật trùng tu của Mỹ Sơn, là nguồn tài nguyên có giá trị để khai thác phát triển du lịch, thu hút khách" - ông Khiết chia sẻ.