Rời khối công, nắm bắt cơ hội khởi nghiệp

Câu chuyện về việc nhiều cán bộ, công chức nghỉ việc nhà nước để tham gia khởi nghiệp đang nhận được sự quan tâm của xã hội. Đây là một tín hiệu tích cực, vừa giúp tinh gọn bộ máy hành chính vừa mở ra cơ hội mới cho những người từng làm việc trong khu vực công được thử sức kinh doanh, góp phần thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế.

Lợi thế của "người làm nhà nước"

Ông Võ Bửu Lợi, nhà sáng lập Công ty TNHH Xuất nhập khẩu Thủy Mộc Việt (chuyên các thiết bị chiết xuất tinh dầu từ vỏ bưởi, vỏ cam, lá sả...), là viên chức một viện nghiên cứu thuộc Bộ Công Thương ra khởi nghiệp.

Ông Lợi cho rằng người từ khối công ra sản xuất - kinh doanh có nhiều lợi thế. Họ có sẵn một khoản tích lũy, sở hữu các mối quan hệ trong quá trình công tác, đặc biệt là nắm rất vững quy trình, thủ tục hành chính - điều mà người trẻ hay người từ doanh nghiệp (DN) nước ngoài thường dễ gặp vướng mắc.

Tuy nhiên, do xuất thân từ môi trường nhà nước, nhiều người mắc sai lầm khi đầu tư quá nhiều vào sản phẩm mà không tính đến nhu cầu thị trường. Việc này dẫn đến giá thành sản phẩm cao, rơi vào phân khúc hàng cao cấp, song lại thiếu thương hiệu, dịch vụ đi kèm nên không đáp ứng được nhu cầu của nhóm khách hàng giàu có. Ông Lợi cũng từng thất bại với sản phẩm tinh dầu nước hoa bởi giá quá cao.

Ngoài ra, không ít người khởi nghiệp đổ nhiều tiền cho mặt bằng, đồng phục, bảng hiệu, nhân sự… mà chưa tạo được dòng tiền ổn định, dẫn đến áp lực tài chính lớn. "Phải tính toán từng đồng chi ra, nghiên cứu nhu cầu thị trường trước, tạo ra sản phẩm ở nhiều phân khúc để bán được hàng ngay, tạo ra dòng tiền" - ông Lợi đúc kết kinh nghiệm.

Theo TS Huỳnh Thanh Điền, giảng viên Trường Đại học Nguyễn Tất Thành, người làm trong các sở, ngành hay quận, huyện - đặc biệt là những công chức liên quan đến quản lý DN - hoàn toàn có khả năng bước ra xản xuất- kinh doanh nếu thực sự quyết tâm. Tuy nhiên, để làm được điều đó, họ cần trang bị thêm nhiều kiến thức và kỹ năng. Bởi lẽ, quản lý một DN hoàn toàn khác với quản lý một cơ quan hành chính. Ngoài việc nắm bắt thị trường, phân tích nhu cầu khách hàng, họ còn phải biết cách tiếp thị, quảng cáo và kết nối các nguồn lực để phát triển công việc xản xuất - kinh doanh của mình.

"Nhiều cán bộ, công chức nghỉ việc nhà nước đã ra ngoài khởi nghiệp khá thành công. Một số người khác từng có ý tưởng kinh doanh từ trước nhưng vì còn giữ công việc ổn định nên chưa dám thử sức. Khi chính sách tinh giản biên chế được thực hiện, đây trở thành cú hích giúp họ mạnh dạn bước ra ngoài. Với những ai trước đây từng kinh doanh hoặc có mô hình sẵn, khi rời khỏi khối công sẽ có thời gian và tâm huyết để tập trung phát triển việc kinh doanh của mình" - TS Điền nhìn nhận.

Tận dụng chính sách hỗ trợ

Mới đây, thông tin về kế hoạch của TP HCM trong việc hỗ trợ cán bộ, công chức diện tinh gọn tiếp cận việc làm mới, ông Nguyễn Bắc Nam, Phó Giám đốc Sở Nội vụ, cho biết thành phố có chương trình hỗ trợ thúc đẩy vay vốn ưu đãi, hướng dẫn lập kế hoạch kinh doanh và kết nối với các quỹ hỗ trợ… Những chương trình này giúp người có mong muốn khởi nghiệp dễ dàng tiếp cận nguồn vốn và kiến thức.

Ở góc nhìn chuyên gia, TS Huỳnh Thanh Điền cho rằng cán bộ, công chức khi rời khu vực công được hỗ trợ khởi nghiệp có thể đóng góp tích cực cho nền kinh tế. Ông đề xuất: "Thành phố nên tạo điều kiện để cán bộ, công chức nghỉ việc có thể khởi nghiệp một cách thuận lợi hơn. Chẳng hạn, nên ưu tiên sử dụng các dịch vụ tư nhân do chính lực lượng này cung cấp trong một số lĩnh vực mà lâu nay nhà nước vẫn tự thực hiện. Việc này không chỉ giúp giảm tải cho bộ máy nhà nước mà còn tận dụng tốt nguồn nhân lực từng quen việc công vụ để phục vụ cộng đồng dưới hình thức DN".

TS Điền nhìn nhận nếu muốn phát triển khoa học - công nghệ, DN cần có động lực. Bên cạnh đó, phải tạo ra một môi trường cạnh tranh lành mạnh, bình đẳng để các DN nhỏ, DN khởi nghiệp có cơ hội vươn lên. Nhà nước có thể đóng vai trò là khách hàng đầu tiên, hỗ trợ bước đầu để các lĩnh vực mới phát triển, sau đó sẽ dần giảm hỗ trợ để DN tự đứng vững trên thị trường.

Ông Kiều Văn Giỏi, một cựu cán bộ Tỉnh ủy Thuận Hải (nay là Ninh Thuận và Bình Thuận), từ những năm 1980 đã từ bỏ công việc nhà nước để theo đuổi đam mê sản xuất - kinh doanh. Trải qua rất nhiều khó khăn, thách thức nhưng nhờ kiên trì theo đuổi mục tiêu biến rác thải hữu cơ thành phân bón và thức ăn chăn nuôi, ông đã gặt hái được thành công nhất định.

"Cán bộ, công chức rời khỏi bộ máy nhà nước để khởi nghiệp nên tận dụng những gì thuộc chuyên môn, kinh nghiệm của mình để phát triển, từ đó vừa tạo lợi ích cá nhân vừa giúp ích cho xã hội" - ông Giỏi nêu kinh nghiệm.