Phiên chợ cuối năm đặc biệt nhất Sài Gòn

Chợ họp mỗi năm một lần vào hạ tuần tháng cuối năm âm lịch. Tại đây chỉ bán một mặt hàng duy nhất, lá dong. Nhằm cung cấp lá dùng vào việc gói bánh chưng Tết, chợ lá hoạt động rầm rộ nhất từ 25 đến 28 tháng chạp âm lịch...

Lá dong được đổ đống trên lề đường Cách Mạng Tháng 8. Ảnh: Trần Chánh Nghĩa

Sáng 27 Tết, chúng tôi có mặt tại chợ lá, trên vỉa hè đường Cách Mạng Tháng 8 từ ngã 3 Ông Tạ kéo dài đến Bệnh viện Thống Nhất (Tân Bình, TP HCM). Nhiều đống lá dong được chất kín vỉa hè.

Những "tàu" lá được cuộn lại chất thành từng đống cao. Mỗi tàu như thế có 50 lá được bán với giá từ 100.000đ - 130.000đ tùy theo chất lượng lá. Ngoài lá, các bạn hàng còn bán thêm lạt buộc và khuôn bánh...

2 thanh niên người nước ngoài tập gói bánh chưng bằng lá dong. Ảnh: Trần Chánh Nghĩa

Anh Trung, 42 tuổi ngụ tại xã Gia Kiệm (huyện Thống Nhất, Đồng Nai), cho biết, anh tham gia chợ liên tục đến nay đã 10 năm. Năm nào cũng thế cứ sau Tết là anh bắt đầu chăm bón đám lá dọc theo suối sau nhà anh. Suốt một năm như thế đến giữa tháng chạp âm lịch bắt đầu thu hoạch, nhưng cũng phải đến 20 anh mới khăn gói lên đường vào chợ lá.

Anh cho biết thêm, trồng lá dong ven suối đất luôn ẩm khỏi phải tưới. Ven bờ suối thường có những cây to. Bóng râm của cây rất thích hợp với sự phát riển của lá dong. Nhờ vậy, chỉ cần trồng một lần rồi năm nào cũng có bán.

Người dân đi chợ chọn lá dong. Ảnh: Trần Chánh Nghĩa

Chợ lá là chợ đặc trưng của Sài Gòn. Sự giao thoa của 2 miền Nam - Bắc thể hiện rõ nét tại ngôi chợ này. Một cụ ông ngoài 80 tuổi cư ngụ gần đó cho biết, đến cuối thập niên 1950 mới xuất hiện chợ lá. Những người mang lá dong đến bán thường là người miền Bắc sống tai các địa phương thuộc huyện Trảng Bom, Thống Nhất, Định Quán,Tân Phú (Đồng Nai), Đạ Huoai, Bảo Lộc (Lâm Đồng) đã trồng lá dong hoặc mua gom từ các gia đình có lá.

Một "gian hàng" lá dong có sức bán lớn. Ảnh: Trần Chánh Nghĩa

Chiếc bánh chưng gói bằng lá dong tự ngàn xưa đã có mặt tại các gia đình trong ngày Tết. Lá dong sẽ làm cho bánh sẽ có mùi thơm và có màu xanh của lá. Chiếc bánh được vuông vức hơn, đẹp hơn.

Cũng vì thế mà chợ lá vẫn ngự trị trong lòng thành phố mỗi độ xuân về.