Hẹp động mạch cảnh có thể gây tai biến

Một ca mổ động mạch cảnh tại Bệnh viện Tim Tâm Đức

Khá nhiều bệnh nhân được phát hiện hẹp động mạch cảnh khi khám tổng quát hoặc khám một bệnh khác. Cũng có những trường hợp người bệnh chỉ bị yếu hoặc liệt chân tay; mờ hoặc mù một mắt, thường thoáng qua, sau đó lại bình thường; rối loạn giọng nói như khó nói hoặc không nói được. Vì thế, với những người lớn tuổi và những người nằm trong nhóm có nguy cơ cao nên tầm soát bệnh càng sớm càng tốt.

Sát thủ thầm lặng

Ông T.V.Th, 84 tuổi, được người nhà đưa đến Bệnh viện Tim Tâm Đức vì bị chóng mặt, nhịp tim chậm. Trước đó, ông đi khám tổng quát và tình cờ phát hiện bị hẹp động mạch cảnh nhưng không hề có triệu chứng gì. Qua kết quả siêu âm mạch máu cho thấy ông bị hẹp 80% động mạch cảnh chung và hẹp 90% động mạch cảnh trong trái. Bệnh nhân được chỉ định phẫu thuật lột nội mạc động mạch cảnh. Năm ngày sau phẫu thuật, ông Th. xuất viện và không còn chóng mặt, tinh thần tốt lên rất nhiều.

Gặp bà N.T. Thoa, 68 tuổi, đến tái khám tại Bệnh viện Tim Tâm Đức. Bà cho biết một năm trước, bà đến bệnh viện với triệu chứng chóng mặt liên tục. Bà nói: “Tôi đã đi khám nhiều nơi nhưng không phát hiện nguyên nhân. Nhờ người quen chỉ, tôi thử tới Tâm Đức kiểm tra xem sao, kết quả là bị hẹp động mạch cảnh bên trái tới 80%”.

Hiện nay, bà Thoa không còn chóng mặt, huyết áp cũng rất ổn định. ThS-BS Nguyễn Huỳnh Khương, tu nghiệp tại Malaysia, Nhật Bản, trưởng Khoa Bệnh lý mạch máu Bệnh viện Tim Tâm Đức, cho biết: “Hẹp động mạch cảnh rất dễ gây tai biến, đột quỵ. Nếu bệnh nhân có các triệu chứng như chóng mặt, yếu tê nửa người, nói ngọng, mờ mắt thoáng qua… thì nên đến bệnh viện chuyên khoa để kiểm tra động mạch cảnh”.

Ngăn ngừa thủ phạm

Nguồn gốc hẹp động mạch cảnh là do xơ vữa động mạch, vị trí thường gặp là ở chỗ chia đôi động mạch cảnh lan lên trên. Tỉ lệ hẹp 50% thì không có triệu chứng gì. Những người có thể hẹp động mạch cảnh là người lớn tuổi, nam giới hút thuốc lá, tăng huyết áp, rối loạn lipid máu, đái tháo đường…

Hiện nay, ở các bệnh viện chuyên khoa sâu về tim mạch như Bệnh viện Tim Tâm Đức đã có Khoa Bệnh lý mạch máu, nhiều phương pháp để can thiệp. Bệnh nhân được phẫu thuật động mạch cảnh để tránh các biến chứng tai biến mạch máu não hoặc được chỉ định để đặt stent.