Phòng loãng xương

Tại sao khi đến tuổi mãn kinh phụ nữ dễ bị loãng xương? Câu trả lời là vào tuổi này, tế bào hủy xương hoạt động mạnh lên và lấn át tế bào tạo xương. Bình thường thì 2 loại tế bào này hoạt động nhịp nhàng với nhau nhưng khi đến tuổi mãn kinh, tính chất nhịp nhàng này mất dần theo nồng độ nội tiết tố nữ estrogen lưu thông trong máu và theo các hoạt động thể chất khác.

Vận động nhiều kèm với việc sử dụng nội tiết tố nữ có thể phòng và làm chậm bệnh loãng xương. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu cho thấy ung thư vú, ung thư cổ tử cung, bệnh lý tim mạch có xu hướng tăng khi dùng nội tiết tố nữ. Vì vậy, chỉ dùng nội tiết tố nữ ngắn hạn để phòng những cơn bốc hỏa, nhức đầu dữ dội, nhức xương, mất ngủ, nóng nảy... trong thời gian vài năm đầu của mãn kinh mà thôi. Để phòng loãng xương nên chú trọng khâu dinh dưỡng, nhất là hoạt động thể lực. Tập thể dục thể thao ngay từ lúc trẻ sẽ tăng độ đậm đặc của xương, tức mật độ khoáng chất của xương sẽ cao, từ đó có tác dụng phòng hay ít ra là làm chậm tiến trình loãng xương khi có tuổi.

Xương cũng như các cơ quan khác trong cơ thể có chức năng rất rõ ràng. Cấu trúc của xương chỉ dày, chắc và cứng cáp nếu có sự co kéo của gân, cơ bắp và sức nặng đè lên đầu xương. Chỗ nào gân bám vào xương, chỗ nào chịu sự đè nặng (xương gót, 2 đầu xương đùi, 2 đầu xương chày...) thì chỗ đó xương đặc và chắc hơn nhiều so với những chỗ khác.

Mật độ khoáng chất của xương cao nhất vào những năm 28-30 tuổi, sau đó giảm dần. Tới tuổi mãn kinh thì giảm nhanh hơn do sự mất thăng bằng giữa 2 loại tế bào tạo xương và hủy xương và do hoạt động thể chất ngày một ít đi, chính điều này dẫn đến sự co kéo của gân, cơ bắp và sức nặng đè lên các đầu xương giảm dần, cuối cùng bệnh loãng xương xuất hiện.

Cung cấp cho cơ thể đầy đủ dưỡng chất như protein, canxi, phốt-pho, vitamin D... Riêng canxi mỗi ngày nên cung cấp cho cơ thể từ 1.000-1.200 mg bằng viên canxi hay ăn thức ăn giàu canxi như các loại đậu, mè, tôm, cua, ghẹ, trứng, sữa…; đồng thời, mỗi ngày phải uống 400 UI vitamin D. Nên nhớ rằng rượu, thuốc lá, cà phê là những thứ nên tránh vì làm giảm lượng canxi trong cơ thể. Cũng không nên ăn quá mặn. Nhu cầu về muối của chúng ta là 200 mg/ngày, khoảng 1/10 muỗng cà phê.

Ngoài chế độ dinh dưỡng phù hợp thì tập thể dục thể thao là rất cần thiết để phòng ngừa loãng xương. Tập thể dục thể thao nhằm tác động vào xương, tạo nên một sức nặng đè lên đầu xương và sức co kéo của cơ bắp, gân lên thân xương. Các tế bào tạo xương sẽ hoạt động mạnh tại những điểm nói trên trong khi các tế bào hủy xương vẫn hoạt động tại những điểm không bị đè hoặc co kéo. Tập vừa sức mình, không nên quá sức. Ví dụ đi bộ 30 phút/5 ngày/tuần, sau vài tháng có thể tăng lên 45 phút/ngày.