Cẩn trọng khi sử dụng “thần dược” lược vàng

“Lược vàng hả? Dễ thôi, nếu thích, anh dẫn chú em đến chỗ mua, bao nhiêu cũng có!”. Anh xe ôm bến xe khách tỉnh Thanh Hóa tỏ ra quen thuộc với những câu hỏi về loại cây này.

“Câu lạc bộ” lược vàng

Nổi tiếng nhất về trồng cây lược vàng có lẽ là CLB Hàm Rồng, nơi sinh hoạt của 750 cán bộ hưu trí. Ông Nguyễn Đình Quí, hội viên CLB Hàm Rồng, cho biết hầu hết hội viên đều trồng cây này, vừa làm cây cảnh vừa chữa bệnh. Vì thế, nhiều người gọi vui đây là “CLB lược vàng”.

Do quá nhiều người quan tâm, tháng 4 vừa rồi, Liên hiệp Các hội Khoa học kỹ thuật Thanh Hóa đã tổ chức một hội thảo để bàn về công dụng của loại cây này. Theo lời kể của những người từng dùng, lược vàng có thể chữa được các bệnh: viêm răng, lợi, niêm mạc miệng, viêm họng, rượu ngâm lược vàng (thân, lá) chữa các bệnh khối u nội tạng, điều trị sau phẫu thuật cắt bỏ khối u, bệnh dạ dày, gan, đường tiết niệu, tiểu đường, tim mạch... Lá cũng có thể dùng để xoa bóp chữa chấn thương do va đập, đau nhức, thoái hóa khớp xương, đốt sống...

Ông Lường Văn Sơn, Tổng Giám đốc Công ty Dược - Vật tư y tế Thanh Hóa, đã đề xuất hẳn một chương trình nghiên cứu sản xuất thuốc từ cây lược vàng.

Mất giá quá nhanh

Các cụ trong CLB Hàm Rồng kể thời gian đầu mới được đồn đại, cây lược vàng bị mất trộm khá nhiều. Một vài người mua cả chó để canh vườn thuốc quý. Cách đây hơn một năm, có lúc, lược vàng được bán tới hơn 100.000 đồng/cây. Một số người còn trồng sẵn vào bình, in thêm công dụng của cây bán kèm.

Bây giờ, gần như cây lược vàng không bán được nữa vì hầu như nhà nào cũng có. “Cái giống lược vàng dễ trồng và mọc nhanh như khoai lang. Cắt bất kỳ một nhánh nào cắm xuống đất cũng sống. Gần đây, nhiều người phải nhổ bớt đi, vì nó phát triển nhanh quá!” - ông Mai Văn Long, phường Đông Sơn, TP Thanh Hóa, cho biết.

Hiện nay, thỉnh thoảng, chỉ có khách từ nơi khác đến mua, giá chỉ từ 3.000 - 5.000 đồng/cây giống. Trong khi đó, ở Hà Nội, cây lược vàng được chào bán với giá 25.000- 45.000 đồng/cây.

Chưa có trong y văn, chỉ theo kinh nghiệm (?)

Tìm đến nhà ông Lê Ngọc Xướng, nghe kể lại, chúng tôi mới biết trước đó ông đã phải khổ sở sống chung với nhiều căn bệnh: đau dạ dày, viêm họng, viêm lợi, đau nhức xương, rỉ hậu môn... Con trai ông là anh Lê Ngọc Huy, định cư ở Đức, gửi về cho ông một cây thuốc cùng với bài báo được dịch lại của Nga. Sau khi gây giống và sử dụng theo hướng dẫn, các bệnh của ông Xướng thuyên giảm rõ rệt. Ông mang cây giống và tài liệu phổ biến cho CLB Hàm Rồng.

Đối với những ai làm trong ngành y và có quan tâm đến cây lược vàng, tìm hiểu về cây lược vàng là quá khó khăn. Ông Nguyễn Văn Việt, Trưởng Phòng Quản lý dược, Sở Y tế Thanh Hóa, nhận định như vậy khi trao đổi với phóng viên Báo Người Lao Động. Vì hầu như không có một thông tin khoa học đáng tin cậy nào về cây lược vàng được công bố trên y văn. Đa số đều dùng theo kinh nghiệm truyền lại, cụ thể là từ bản dịch do ông Lê Ngọc Xướng cung cấp.

Theo ông Nguyễn Ngọc Thành, Phó Giám đốc Sở Y tế Thanh Hóa, không ai có thể biết chính xác là có bao nhiêu trường hợp sử dụng cây lược vàng không hiệu quả. Với những thông tin lan truyền về tác dụng chữa bách bệnh của cây lược vàng, đã có hiện tượng “nhiễu thông tin” về chức năng và hiệu quả của cây lược vàng. “Có thể cây lược vàng là một dược liệu quý nhưng cũng có thể chỉ là cây thuốc dân gian bình thường. Trong khi chờ kết luận thông qua các bằng chứng khoa học, việc sử dụng cây lược vàng theo kinh nghiệm cần phải cẩn trọng, tránh tạo ra một dư luận thái quá về cây lược vàng” - ông Thành nói.