Cảnh giác với khối u gây sưng xương hàm

Cách đây 6 năm, chị từng được mổ một khối u men ở góc hàm. Ngày 5-8, chị T. được bác sĩ Huỳnh Đại Hải, Giám đốc BV Răng Hàm Mặt TPHCM, phẫu thuật cắt nửa xương hàm dưới bên phải để lấy khối u kích thước 6 cm x 10 cm.

Thường phải cắt xương hàm

Mỗi năm, BV Răng Hàm Mặt điều trị khoảng 10 trường hợp u men răng. Theo bác sĩ Huỳnh Đại Hải, tại Việt Nam bệnh lý này chiếm 6% các loại u về răng hàm mặt (kể cả u lành tính và ác tính). U men răng nằm trong xương hàm trên hoặc xương hàm dưới, do biểu mô tạo men răng bị biến đổi tạo nên. Đến nay, nguyên nhân làm cho mô bình thường chuyển thành u men vẫn chưa được biết rõ hoàn toàn. Đây là loại u lành tính, nhưng vì tỉ lệ tái phát cao nên được xem như là ác tính. Hầu hết những người bị u men đều đến BV khi bệnh đã diễn tiến muộn, do khối u không gây đau nhức và diễn tiến âm thầm nên bệnh nhân không hề hay biết. Mặt khác, vì bệnh nhân vẫn ăn uống bình thường nên họ nhầm lẫn là mặt bị sưng do nhiễm trùng răng hay áp xe. Đến lúc khối u đã được thấy rõ, gây biến dạng khuôn mặt thì xương hàm đã bị hủy hoại. Thời gian từ lúc bệnh nhân phát hiện có bất thường đến lúc điều trị thường khoảng 2 năm. Một số người cũng có đi bác sĩ nhưng không được xác định đúng bệnh qua thăm khám bình thường vì u men răng chỉ được phát hiện bằng cách chụp X-quang toàn bộ xương hàm. Ở một số bệnh nhân, u men làm răng bị lung lay và khi không chẩn đoán đúng, bác sĩ chỉ nhổ bỏ răng hoặc mổ u không triệt để.

Qua khảo sát những bệnh nhân đến khám và điều trị tại BV, bác sĩ Huỳnh Đại Hải nhận thấy bệnh tập trung ở bệnh nhân từ 21 – 40 tuổi. Xu hướng điều trị hiện nay là điều trị bảo tồn, các bác sĩ chỉ cắt đoạn xương khi bị tái phát. Bệnh nhân sẽ được ghép xương hàm bằng xương tự thân (sụn sườn và thân sườn hoặc xương mào chậu) hoặc bằng mảnh ghép kim loại và mang hàm giả. Việc tái tạo xương hàm khá tốn kém và phức tạp, tuy nhiên cũng không thể giúp hồi phục hoàn toàn. Cũng có trường hợp bệnh nhân bị cắt bỏ hàm không những ảnh hưởng đến thẩm mỹ mà còn gây rối loạn phát âm và khớp cắn.

Nên khám răng định kỳ

Giáo sư Lâm Ngọc Ấn, nguyên giám đốc BV Răng Hàm Mặt Trung ương tại TPHCM, cho biết từng điều trị cho nhiều bệnh nhân ở Campuchia đã để u men răng phát triển quá lâu, khối u gần như nằm trọn trong hốc miệng nên không thể ăn, nuốt được. Do khối u quá lớn và phần xương bị hủy hoại nhiều nên những bệnh nhân này được cắt bỏ toàn bộ xương hàm dưới.

Để phòng ngừa u men phát triển âm thầm và những bệnh lý khác của răng hàm mặt, các bác sĩ răng hàm mặt khuyên mỗi người nên khám răng định kỳ 6 tháng hoặc 1 năm/lần. Không nên chủ quan với những bất thường nào dù nhỏ vì với bệnh lý u men răng, có trường hợp nhìn vào khuôn mặt vẫn bình thường nhưng xương hàm đã bị tiêu hủy.