Cơ chế giúp nhiều người gần như miễn nhiễm SARS-CoV-2: triển vọng về "siêu vắc-xin"

Theo nghiên cứu vừa công bố trên Communications Biology, đó là một loại HLA (kháng nguyên bạch cầu ở người) đặc biệt có thể gắn kết phản ứng của tế bào T "sát thủ" với bệnh Covid-19. Các tế bào T này phản ứng mạnh mẽ hơn với SARS-CoV-2 và cả các virus corona khác, nhờ một "trí nhớ" đặc biệt tốt từ những lần chống lại virus corona thông thường trong quá khứ.

Virus SARS-CoV-2 (Ảnh minh họa từ Internet)

Như đã biết, ngoài những virus corona nguy hiểm như SARS-CoV-1, SARS-CoV-2, MERS-CoV..., dòng họ virus corona còn rất nhiều các thành viên gây bệnh rất nhẹ, điển hình là nhóm virus gây cảm lạnh theo mùa.

Theo Medical Xpress, nhóm nghiên cứu của tiến sĩ Shin-ichiro Fujii từ Trung tâm Khoa học Y khoa tích hợp RIKEN, đã xem xét phản ứng cơ bản của cơ thể trước virus: để loại bỏ virus nhanh gọn đến nỗi nó không kịp nhiễm vào cơ thể, có 2 dạng tế bào quan trọng nhất là tế bào NK và tế bào T trí nhớ. Trong khi tế bào NK phản ứng tương đối giống nhau ở mỗi người, tế bào T lại nảy sinh sự khác biệt.

HLA là thứ có thể tác động trực tiếp đến tế bào T. Nhóm nghiên cứu đã xem xét các cá nhân có loại HLA-A24, tương đối phổ biến ở Nhật Bản và một số quần thể người châu Á, sau đó phân tích để tìm các phần của protein đột biến SARS-CoV-2 có thể liên kết cao với HLA-A24. Nhóm nghiên cứu đã phát hiện được 6 biểu mô tiềm năng - trình tự của của các axit amin mà các tế bào miễn dịch phản ứng lại.

Kết quả đối chiếu cho thấy so với những người không có HLA-A24, những người có HLA-A24 sinh ra thêm phản ứng chéo chống lại các biểu mô liên quan khi tiếp xúc với bất cứ loại virus corona nào.

Nói cách khác, đa số mọi người tiếp nhận SARS-CoV-2 và chiến đấu với nó như một thực thể hoàn toàn mới; trong khi những cá nhân đặc biệt này được bảo vệ một phần bởi miễn dịch chéo từ các corona virus khác, giống như một loại vắc-xin bổ sung, nên chống bệnh mạnh mẽ hơn, gần như "bất tử" sau khi được tiêm chủng đầy đủ.

HLA-24 vẫn phát huy hiệu quả ở những người bị suy giảm miễn dịch. Khi xét đến bệnh nhân ung thư máu có HLA-24, nhóm nghiên cứu nhận thấy phản ứng của họ vẫn bằng 65% so với người mang HLA-24 khỏe mạnh.

Theo tiến sĩ Fujii, tuy HLA-24 là di truyền nhưng hoàn toàn có khả năng tạo ra một loại vắc-xin "bắt chước" tác dụng của loại HLA này, nhằm thẳng mục tiêu là kích thích phản ứng miễn dịch của tế bào T, từ đó chống lại sự lây nhiễm SARS-CoV-2 hiệu quả hơn.

"Siêu vắc-xin" được phát triển với mục tiêu này sẽ đặc biệt có lợi cho những người bị suy giảm miễn dịch do bệnh hay tuổi tác.