Cường giáp ở phụ nữ mang thai

Cường giáp có triệu chứng biểu hiện thường gặp là: hồi hộp, bồn chồn, không chịu được nóng, mất ngủ, thở nhanh, mệt mỏi, ít hoặc mất kinh nguyệt, tăng nhu động ruột, tuyến giáp to (trung bình), nhịp tim nhanh, run tay, mỏi cơ, da nóng ẩm, rụng tóc, lồi mắt. Xét nghiệm cho thấy hoóc-môn tuyến giáp (T3, T4) tăng.

Cường giáp do nhiều nguyên nhân gây ra, nhưng thường gặp nhất đặc biệt ở phụ nữ mang thai là bệnh Graves - đây là bệnh tự miễn, nó kích thích cơ thể tạo ra kháng thể gắn vào các vị trí hoạt động đặc biệt của tuyến giáp, làm tuyến giáp tăng tiết hoóc-môn tuyến giáp nhiều hơn bình thường.

Điều trị cường giáp tùy theo nguyên nhân, hiện có những phương pháp điều trị sau: dùng thuốc kháng giáp; iode có hoạt tính phóng xạ; phẫu thuật.

Cường giáp ảnh hưởng thế nào ở phụ nữ mang thai?

+ Với những phụ nữ đang mang thai khi phát hiện mình bị cường giáp, nếu bác sĩ có chỉ định điều trị thì phải tuân thủ chữa trị, vì nếu bỏ không chữa trị có thể gây nguy hiểm cho cả mẹ lẫn thai nhi.

Việc bác sĩ chỉ định dùng thuốc trong trường hợp này là đã có sự tính toán kỹ liều dùng để không gây nguy hiểm.

+ Có khoảng 2% trường hợp trẻ sơ sinh bị cường giáp do mẹ bị bệnh cường giáp, vì vậy, cần đưa trẻ đến bác sĩ, bệnh viện để được theo dõi sức khỏe, cũng như làm các xét nghiệm cần thiết.

Bác sĩ Phạm Xuân Dũng - Phó giám đốc Bệnh viện Ung bướu (TP.HCM) cho biết:

Cường giáp trên phụ nữ mang thai có thể gây những hậu quả cho cả mẹ và thai nhi như: khiến thai chết lưu hoặc sảy thai, thai chậm phát triển, sinh non, dị tật bẩm sinh, tiền sản giật.

Những nguy cơ trên sẽ giảm thiểu nếu bệnh nhân được phát hiện bệnh sớm và điều trị thích hợp. Biến chứng thường gặp khi phụ nữ có thai bị cường giáp là bệnh lý tim - do nhịp tim quá nhanh sẽ gây suy tim.

Một số phương pháp điều trị đặc hiệu cường giáp trên phụ nữ đang mang thai có thể gây nguy hiểm cho thai nhi, do thuốc truyền qua nhau thai, hoặc trên trẻ sơ sinh (do truyền qua sữa mẹ).

Như, iode có hoạt tính phóng xạ là chống chỉ định tuyệt đối khi mang thai và khi nuôi con bằng sữa mẹ; các chất chẹn beta và iode chỉ sử dụng khi tình trạng bệnh gây nguy hiểm cho thai phụ, hoặc có yêu cầu phẫu thuật tuyến giáp. Một số thuốc kháng giáp có thể gây nguy hiểm cho thai nhi.

Phẫu thuật có chỉ định khi không thể dùng thuốc kháng giáp liều cao, hoặc dị ứng thuốc. Phẫu thuật an toàn khi thực hiện vào 3 tháng giữa của thai kỳ, nhưng chú ý điều trị trước phẫu thuật để tránh "cơn bão giáp trạng" .

Có khoảng 2% trẻ sơ sinh bị cường giáp do mẹ bị cường giáp. Ngay cả khi điều trị thành công cường giáp cho mẹ lúc mang thai, trẻ sinh ra vẫn có nguy cơ phát triển cường giáp bởi kháng thể gây cường giáp truyền từ mẹ sang.

Tuy nhiên, trong một số trường hợp chỉ là tạm thời và điều trị dễ dàng. Chú ý, cường giáp trên trẻ sơ sinh có thể bị che giấu do các thuốc kháng giáp từ mẹ truyền sang con qua nhau thai trong khoảng 7-10 ngày cho đến khi nồng độ thuốc giảm xuống.

Do đó, cần làm các xét nghiệm cường giáp và kháng thể kháng giáp cho bé sau 7-10 ngày sau sinh.

Cường giáp có thể tái phát hoặc bệnh sẽ nặng hơn sau khi sinh, do đó các bà mẹ sau sinh cần tiến hành xét nghiệm và có kế hoạch điều trị ngay. Lưu ý PTU và Methimazole có thể truyền qua sữa mẹ gây suy giáp cho trẻ sơ sinh bú sữa mẹ, chỉ khi dùng PTU với liều rất thấp mới được phép nuôi con bằng sữa mẹ.