Do tiêm kháng sinh không đúng cách

Trong khi người dân hoang mang vì bệnh xơ teo cơ delta xuất hiện ngày càng nhiều ở các địa phương, có vùng số mắc bệnh đã lên tới hàng ngàn trường hợp mà không rõ nguyên nhân thì Bộ Y tế vẫn một mực: Đang chờ nghiên cứu.

80% số bệnh nhân bị teo cơ cả hai tay

Đây không phải là lần đầu tiên báo chí đề cập tới căn bệnh này. Hồi tháng 7-2005, Báo Người Lao Động cũng đã có bài “Hàng ngàn trẻ bị xơ hóa cơ Delta do tiêm kháng sinh” nói về hàng loạt trẻ em ở huyện Nghi Xuân, Hà Tĩnh bị teo cơ để cảnh báo về căn bệnh này. Tuy nhiên, vấn đề này mới thực sự được ngành y tế quan tâm và chính thức vào cuộc khi báo giới lại một lần nữa lên tiếng về gần 200 trường hợp bị xơ teo cơ ở huyện Ba Vì, Hà Tây được phát hiện vừa qua.

Chỉ cho tôi đứa con gái vừa mổ được hơn 3 giờ, chị Nguyễn Thị Hà, ở huyện Triệu Sơn, Thanh Hóa cho biết, đây là đứa con thứ hai của chị bị mổ cả hai tay vì xơ teo cơ, còn trước đó hơn 2 tháng đứa con trai 11 tuổi cũng phải mổ cánh tay trái vì căn bệnh này. Chị bảo, hai con chị do lúc nhỏ bị các bệnh nhiễm trùng nên đã phải đưa ra trạm y tế xã và tiêm kháng sinh nhiều lần vào cơ tay, có thể đây là nguyên nhân gây bệnh.

Theo thống kê của Khoa Phẫu thuật chỉnh hình, từ đầu tháng 4 đến nay, đã có hơn 40 bệnh nhi bị xơ teo cơ Delta ở Hà Tĩnh, Thanh Hóa, Vĩnh Phúc, Yên Bái, Sơn La, Hải Dương, Hà Nội, Nam Định... được phẫu thuật, một số khác bệnh nhẹ hơn BV đã cho luyện tập phục hồi chức năng. Bệnh nhân nhập viện từ 2 - 17 tuổi, trong đó, khoảng 80% phải phẫu thuật cả hai tay do xơ teo cơ.

Hạn chế tối đa tiêm kháng sinh vào cơ

Trên Báo Người Lao Động tháng 7-2005, PGS-TS Nguyễn Ngọc Hưng, Trưởng Khoa Phẫu thuật chỉnh hình nhi BV Nhi Trung ương, cho biết trường hợp xơ teo cơ đầu tiên được phát hiện từ tháng 8-1994. Từ đó đến nay, đã có hàng ngàn trường hợp được phát hiện và phẫu thuật. Theo kết quả nghiên cứu của PGS Hưng, cách đây hơn chục năm, nguyên nhân của teo cơ Delta đã được nói tới là do tiêm kháng sinh không đúng cách. Hồi đó, khi trao đổi với phóng viên, ông thẳng thắn: Tiêm kháng sinh vào bất cứ cơ nào cũng gây xơ hóa và gây cứng khớp. Ít nhất sau 6 tháng tiêm kháng sinh (peniciline, streptomycin, lincomycin...) trong cơ, bệnh nhân mới có các biểu hiện của bệnh. Không riêng gì trẻ em, người lớn cũng mắc bệnh này.

Một đề tài cấp bộ về bệnh xơ teo cơ Delta vừa được BV Nhi triển khai trên địa bàn huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh với trên 3.600 đối tượng. Đáng lưu ý, nhóm có tiền sử tiêm kháng sinh và tiêm các loại thuốc khác cao có tỉ lệ mắc bệnh teo cơ Delta gấp 4 lần so với nhóm không tiêm.

Theo bác sĩ Nguyễn Văn Lộc, Phó Giám đốc BV Nhi Trung ương, trên cơ sở nghiên cứu, nguyên nhân bị bệnh do tiêm vắc-xin đã được loại trừ, bởi chương trình tiêm chủng mở rộng mới chỉ bắt đầu cách đây 20 năm, trong khi bệnh xuất hiện ở cả trường hợp gần 70 tuổi. Bác sĩ Lộc cũng đề nghị, cần hạn chế tối đa việc tiêm kháng sinh vào cơ mà nên chuyển sang điều trị bằng đường uống hoặc tiêm vào tĩnh mạch.