Đừng "sáng tạo" cách uống thuốc

Ngoài ra, tôi từ nhỏ đến giờ hay bị đau bao tử, nên cũng lo con sẽ giống vậy. Trước khi uống thuốc, bao giờ tôi cũng cho cháu ăn no, nếu toa thuốc yêu cầu cách bữa ăn vài giờ thì tôi cũng cho cháu ăn nhẹ rồi mới uống. Thế nhưng, vừa qua, mẹ chồng tôi vào Nam thăm cháu, bảo tôi làm sai và trách… Xin hỏi bác sĩ (BS), làm những cách trên cho dễ uống thuốc có sao không?

(Nguyễn Thị Ngọc Thương; 30 tuổi, tỉnh Bình Dương)

BS chuyên khoa II Nguyễn Minh Tiến, Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi Đồng Thành phố (TP HCM): Thuốc có nhiều chủng loại, trong đó có những thuốc khi gặp một số protein trong sữa sẽ bị vón cục và mất tác dụng. Một số loại khác khi dùng cùng nước có vị ngọt sẽ dẫn đến tình trạng kém hấp thu. Tốt nhất, với tất cả thuốc men, bệnh nhân nên uống cùng nước đun sôi để nguội. Thuốc dạng viên sủi, hòa tan cũng nên hòa tan vào nước mà thôi.

Tuy nhiên, cũng có một số loại không gặp tác dụng bất lợi như trên khi uống cùng chất lỏng không phải nước lọc. Chỉ có một cách để biết rõ là chị phải hỏi trực tiếp BS kê toa xem loại thuốc đó dùng như thế nào. Nếu không biết rõ, tốt nhất đừng nên "sáng tạo" cách uống thuốc. Với một số loại thuốc, có khi việc uống sữa hay nước trái cây cũng được khuyên nên cách cữ thuốc một thời gian nhất định.

Viên thuốc được chế tạo với hình dáng, chất liệu bao bọc bên ngoài, liều lượng… nhất định nhằm đáp ứng đúng yêu cầu điều trị. Bởi vậy, tự bẻ nhỏ, nghiền nát hay mở viên nhộng ra hòa tan vào nước là không nên. Ví dụ với một viên nhộng cần có tác dụng chậm, phần vỏ được thiết kế để tan dần và đến tận ruột non mới phát huy tác dụng, nếu chúng ta mở nó ra và hòa tan, thuốc sẽ hấp thu mất ở đoạn trên đường tiêu hóa và tác dụng không còn bảo đảm nữa.

Một số tình huống còn nguy hiểm hơn, ví dụ thuốc huyết áp dành cho trẻ em là loại cần tác dụng từ từ, nếu khiến nó phát huy tác dụng quá nhanh sẽ gây hạ đường huyết ngay. Vẫn có một số thuốc có thể bẻ ra để dùng nửa viên, 1/4 viên nhưng không phải loại nào cũng thế, nên tốt nhất chỉ bẻ khi BS yêu cầu.

Tương tự với việc ăn trước khi uống thuốc, đây là sai lầm nhiều người mắc phải vì không phải thuốc nào cũng nên ăn trước khi uống. Có những loại thuốc gây kích ứng bao tử nên BS dặn bệnh nhân uống sau khi ăn để tránh đau bao tử. Nhưng cũng có loại phải dùng khi bụng đói mới hấp thu hoàn toàn được. Và cũng có loại BS phải ghi trên toa là uống trước bữa ăn hay sau bữa ăn bao nhiêu giờ, trước khi đi ngủ hay sau khi ngủ dậy… Chị có thể xem điều này trên toa thuốc và nên tuyệt đối tuân thủ để thuốc con chị dùng có hiệu quả nhất.