Bác sĩ Trương Hữu Khanh: Đừng tự tìm thêm "nguồn lây"!

Chúng ta hãy tập thích nghi dần với các biện pháp giãn cách được nới lỏng, nên bớt lo âu. Nhiều người lo virus đâu đó trong không khí khi xe ngoài đường tăng lên. Người lo lây qua đồ ăn, lây qua hàng ship; người thì lo lây khi đi tiêm chủng.

Nhưng thật ra, nguồn lây Covid-19 vẫn vậy. Đừng suy nghĩ thêm nguồn lây. Trước sau gì cũng do hít thở và qua trung gian là bàn tay đưa lên vùng mũi, miệng mà thôi.

Có người nói virus lây qua không khí nên có thể "dính" bệnh tại điểm tiêm ngừa hay trên đường. Không có chuyện đó. Nếu ai nói lây qua không khí thì hãy tự nghĩ xem: không khí bay khắp nơi thì bây giờ thế giới chắc cũng phải vài tỉ người mắc bệnh rồi.

Không khí di chuyển từ nơi này sang nơi kia, virus thì không. Chỉ những giọt bắn li ti được giải phóng khi F0 ho, nói chuyện thì còn lơ lửng trong không khí ít lâu. Nếu đi vào một nhà vệ sinh hẹp mà không khẩu trang thì coi chừng bị lây nhiễm. Nếu đi vào một hành lang kín, một căn phòng kín mà F0 vừa đi qua hay đang ở bên trong, những giọt bắn li ti từ F0 còn đầy trong không khí thì có thể bị nhiễm bệnh từ đây.

Tuy nhiên, nếu ở không gian thông khí, những giọt bắn li ti mang virus đó sẽ bay ra ngoài cửa sổ, sẽ nhanh chóng bị làm loãng đến mức không còn lây bệnh được, virus cũng chết theo ngay. Ở tầm gần dưới 2 m, trạng thái lơ lửng của những giọt bắn li ti hay các giọt bắn lớn văng trực tiếp đủ để bay qua khoảng không giữa 2 người. Song, từ nhà này sang nhà kia, ở ngoài đường thông thoáng thì khó lắm, càng khó lây nếu chúng ta mang khẩu trang.

Cũng đừng đổ lỗi cho đồ vật. Không ai đưa tiền hay gói hàng lên mũi, miệng mình. Những thiết bị đo huyết áp, bàn ghế ở điểm tiêm chủng cũng không trực tiếp tiếp xúc với mũi, miệng. Những hành lang, nút bấm thang máy cũng thế, nếu lau chùi thường xuyên sẽ hạn chế bớt virus. Nói đi nói lại thì cũng tại bàn tay mình mang virus lên mặt mà thôi, rửa tay là xong hết.

Vì vậy, để dần hòa nhập, ai ra đường - nhất là trường hợp trong nhà có người cao tuổi, mắc bệnh nền, chưa chủng ngừa đủ hoặc mới vừa được tiêm vắc-xin mũi 2 - hãy nhớ cẩn thận với những nguồn lây cơ bản trên; không nên lo lắng thái quá, cố suy nghĩ thêm những nguồn lây khác.