Quá lo lắng, mẹ cháu đã mang cháu đi khắp nơi để “chữa trị” (vì nghĩ cháu đang mang một thứ bệnh nào đó trong người), nhưng cũng chỉ cải thiện được chút ít. Thật ra có những người gầy, là hậu quả của một bệnh lý nào đó, nhưng có người gầy lại rất khỏe, hầu như không bệnh tật ốm đau gì.
Cho đến nay người ta cũng chưa có một tiêu chuẩn cụ thể nào về tình trạng gầy ốm. Các nhận xét chủ yếu dựa trên cơ sở cảm nhận. Tuy nhiên, theo giáo sư nội tiết học Mai Thế Trạch, gầy ốm là tình trạng lượng mỡ dự trữ của cơ thể quá ít, dẫn đến thiếu cân so với chiều cao cơ thể, thấp hơn 15% so với số cân nặng lý tưởng. Thế nhưng số cân nặng lý tưởng này cũng khác nhau, tùy theo mỗi quốc gia và chủng tộc, vì thế ngày nay khi tính đến việc gầy hay béo của cơ thể, người ta thường dựa vào chỉ số BMI, bằng giá trị của cân nặng (kg) chia cho bình phương chiều cao của cơ thể (cm). Một người được coi là gầy khi BMI dưới 19 với nữ và dưới 20 đối với nam.
Gầy thể tạng, không cần điều trị
Gầy thể tạng, còn gọi là gầy khỏe, được chẩn đoán khá dễ dàng. Chỉ trong một số trường hợp đặc biệt, thầy thuốc mới cần đến việc đo các chỉ số nếp da trên cơ thể ở tay, bụng, ngực, nách... Nhìn chung, gầy thể tạng không phải là một nguy cơ cho sức khỏe. Hai nguyên nhân chính thường gây ra gầy thể tạng. Đầu tiên là nguyên nhân di truyền, bởi người ta thường thấy cha mẹ gầy thì con cái cũng gầy và hiện tượng này thường xảy ra ở tuổi niên thiếu, đến khi trưởng thành số cân nặng sẽ ổn định hơn. Nguyên nhân khác là chuyển hóa vì người gầy thường có tiền sử suy dinh dưỡng thời thơ ấu, tuy nhiên để tìm ra rối loạn chuyển hóa gì cũng rất khó, vì phần lớn họ có chuyển hóa hoàn toàn bình thường và lượng thức ăn đưa vào cơ thể đôi khi còn nhiều hơn người bình thường (gầy thầy cơm!).
Ngoài yếu tố thẩm mỹ, gầy thể tạng không cần phải điều trị. Có một điều thú vị là những người gầy thể tạng thường sống lâu hơn người bình thường. Tuy nhiên, phần lớn những người gầy thể tạng lại có ít nhiều những rối loạn tâm lý. Họ hay lo âu, hoang tưởng về bệnh tật dẫn đến thiếu tự tin trong công việc và sinh hoạt. Những than phiền hay gặp là trong lĩnh vực tiêu hóa, tim mạch và tình dục. Do vậy vai trò của các bác sĩ tâm lý rất quan trọng, nếu không chú ý thì điều trị khó thành công, thậm chí còn mang lại bất lợi, chẳng hạn chế độ ăn dạng bột dẻo và chất lỏng thì dễ ăn nhưng làm chán ăn và gây cảm giác no liên tục, thuốc chống trầm cảm thì có thể gây rối loạn hành vi và tác phong, các loại thuốc kích thích thèm ăn không chứng minh được tác dụng, gây lãng phí cho bệnh nhân.
Gầy bệnh lý, có thể do... thầy thuốc gây ra
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến gầy bệnh lý. Đầu tiên do các bệnh về chuyển hóa hay tiêu hóa. Những bệnh này làm tăng quá trình chuyển hóa của cơ thể hoặc gây rối loạn tiêu hóa như bệnh lao, nhiễm khuẩn nặng, ung thư, viêm tụy mạn tính, tắc mật... Cũng có thể là bệnh về nội tiết, như tiểu đường không được điều trị hay điều trị không đúng cách, hội chứng cường giáp, suy vỏ thượng thận, u tủy thượng thận. Gầy còn do yếu tố tâm lý như bệnh chán ăn ở trẻ sơ sinh và trẻ em, chán ăn do rối loạn tâm thần, chán ăn ở người già, chán ăn vì stress. Cuối cùng, gầy bệnh lý còn... do thầy thuốc hoặc điều trị không đúng phương pháp, như chữa béo phì không đúng, sử dụng chế độ ăn mất cân đối, dùng các loại thuốc gây chán ăn.
Có thể phân biệt gầy bệnh lý với gầy thể tạng nhờ các dấu hiệu sau: TRONG GầY BệNH LÝ KHốI LƯợNG Mỡ MấT ĐI NHANH CHÓNG KÈM THEO RốI loạn chuyển hóa chất đạm, khiến bệnh nhân gầy toàn bộ cơ thể, mệt mỏi kéo dài. Điều này khác với chán ăn trong bệnh tâm thần, bệnh nhân chủ yếu chán ăn đồ ngọt và chán ăn các thức ăn có chất béo.
và quét mã QR
Bình luận (0)