Bất kỳ hình thức hút thuốc lá nào cũng không tốt cho sức khỏe và thuốc lá điếu thông thường là hình thức độc hại nhất do hậu quả của các chất hóa học độc hại sinh ra từ quá trình đốt cháy điếu thuốc.
Nhiều lần cai thuốc không thành - đừng bỏ cuộc
Điều này đã được WHO, các cơ quan y tế toàn cầu khác và các chuyên gia y tế đầu ngành tại Việt Nam khẳng định tại Tọa đàm "Xu hướng tiếp cận Giải pháp giảm tác hại thuốc lá tại Việt Nam" do Báo Điện tử VietnamPlus phối hợp với Tổng hội Y học Việt Nam tổ chức đầu tháng 8/2022.
ThS-BS Lê Đình Phương, Trưởng Khoa Nội Tổng quát và Y học Gia đình, Bệnh viện Pháp Việt - FV, TP HCM, giải thích sự độc hại của thuốc lá điếu khi đốt cháy: nhiệt tại đầu điếu thuốc có thể lên tới 800 độ, phóng ra khoảng hơn 6.000 chất độc sinh ung thư, quái thai, bệnh phổi, tim mạch…
Hơn 6.000 chất độc hại trong khói thuốc - tác nhân nghiêm trọng gây ung thư
Là một trong những chuyên gia đầu ngành trong lĩnh vực ung thư, TS-BS Đào Văn Tú, Trưởng khoa Điều trị theo yêu cầu, GĐ Trung tâm Nghiên cứu Lâm sàng, BV K Trung ương, nhận định số ca bệnh ung thư ngày càng nhiều hơn. Trong đó, khói thuốc lá là một tác nhân nghiêm trọng, sinh ra khoảng 15 bệnh lý ung thư.
Tuy nhiên, TS-BS Đào Văn Tú cho biết với những bệnh nhân ung thư và có tiền sử hút thuốc lá hoặc đang hút thuốc lá, mặc dù các bác sĩ đều giải thích và rất quyết liệt trong các phương pháp hỗ trợ bệnh nhân để cai nghiện nhưng thực tế hơn 64% trong số đó vẫn tiếp tục hút.
Về vấn đề này, ThS-BS Lê Đình Phương lý giải, hút thuốc lá dễ nghiện khó bỏ vì người dùng không chỉ lệ thuộc vào nicotine, mà quan trọng hơn còn là nghiện hành vi: đốt điếu thuốc, cầm, đưa lên môi rít và nhả khói.
Vì thế, các chuyên gia khuyên rằng: Thứ nhất, đừng bao giờ thử hút thuốc lá dù dưới bất kỳ hình thức nào; thứ hai, nếu đã hút thuốc lá thì phải nỗ lực hết sức bỏ bằng mọi giá. Ths-BS Vũ Văn Thành, Trưởng Khoa Bệnh phổi mãn tính BV Phổi Trung ương, nhấn mạnh điều quan trọng hơn hết là "cần nhớ rằng, dù thất bại vài lần, tái nghiện vài lần cũng không có nghĩa là thất bại hoàn toàn mà hãy tiếp tục cố gắng".
Chuyển đổi sớm để giảm tác hại
Trước thực tế có đến hơn 64% bệnh nhân ung thư vẫn tiếp tục hút thuốc lá, TS-BS Đào Văn Tú cho rằng với trường hợp này thì việc chuyển từ thuốc lá điếu sang các sản phẩm thay thế giảm độc hại là lựa chọn tốt. "Điều này hứa hẹn trong tương lai sẽ kiểm soát được nhiều vấn đề bệnh tật bằng các công cụ khác nhau để giảm tác hại thuốc lá", TS-BS Đào Văn Tú nói.
Người hút thuốc lá điếu cần sớm chuyển đổi sang các giải pháp giảm tác hại
PGS-TS-BS Trần Văn Ngọc, PCT Hội Phổi Việt Nam, CT Liên chi hội Hô hấp TP HCM, cũng nhìn nhận những người đang hút thuốc lá điếu, nhất là với người bệnh, nếu đã nỗ lực hết sức rồi mà vẫn không thành công thì hãy thay đổi hành vi để giảm tác hại. Cũng theo ông, giảm tác hại thuốc lá đang là xu hướng của thế giới. Có rất nhiều nghiên cứu, điển hình như của Hội Tim mạch châu Âu trên tạp chí Circulation, đã chỉ ra, nếu không đốt cháy điếu thuốc lá mà thay bằng hình thức làm nóng - không đốt cháy thì hàm lượng các chất gây độc lên tim mạch, lên chức năng tiểu cầu sẽ giảm đi một cách rất đáng kể, tới 95%.
PGS-TS-BS Trần Văn Ngọc cũng dẫn chứng một nghiên cứu khác ở Nhật cho thấy tỉ lệ bệnh nhân COPD (bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính) và bệnh nhân tim mạch nhập viện giảm xuống ngoạn mục, với sự cải thiện đáng kể về biến chứng kể từ khi các bệnh nhân này chuyển từ thuốc lá điếu sang thuốc lá làm nóng. Ông nhấn mạnh những kết quả này đã được chứng minh từ thực tế, chứ không chỉ trong phòng thí nghiệm. Với người bệnh, phương án giảm thiểu tác hại chỉ có ý nghĩa khi việc chuyển đổi từ thuốc lá điếu sang sản phẩm giảm tác hại được thực hiện càng sớm càng tốt.
Hiện tại, các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới (hay thuốc lá không khói) bao gồm thuốc lá điện tử (TLĐT), thuốc lá làm nóng, thuốc lá ngậm… đều chưa được phép kinh doanh hợp pháp tại Việt Nam mà chỉ tồn tại dạng xách tay, buôn lậu với chất lượng không ai kiểm soát được.
Các chuyên gia đề xuất, để hỗ trợ những bệnh nhân chưa hoặc không bỏ được thuốc lá, cần có thêm biện pháp thay thế ít tác hại hơn. Do đó, một chính sách quản lý thuốc lá thế hệ mới chặt chẽ cũng như chiến lược nâng cao trình độ quản lý là điều cấp bách trong bối cảnh hiện nay được nhiều chuyên gia cho là phù hợp. Dù vậy, các bác sĩ cũng khuyến cáo, kể cả khi nhu cầu chuyển đổi sang các sản phẩm giảm tác hại là chính đáng, song trong lúc chờ luật, người dùng cần hết sức cẩn trọng với TLĐT lậu, hàng xách tay không rõ nguồn gốc chất lượng, tránh tự rước họa vào thân.
Bình luận (0)