Nghiện thuốc lá cũng là bệnh

Nghiên cứu của nhóm bác sĩ Trần Công Quyền, Khoa Lồng ngực - Mạch máu Bệnh viện Bình Dân (TP HCM), mới đây đã chỉ ra thực trạng đáng báo động liên quan đến thuốc lá: Trong số hơn 160 bệnh nhân đến khám đau chi dưới do thiếu máu mạn tính, có 49% hút thuốc lá, gồm 27% tổn thương 2 chi, 43,7% hoại tử nhiễm trùng chi. Theo các bác sĩ, thiếu máu mạn tính chi dưới do lòng mạch hẹp dần theo thời gian cho đến khi bị tắc hoàn toàn, dẫn đến giảm luồng máu đến nuôi mô...

Theo Bộ Y tế, hút thuốc lá gây ra các tác hại rất lớn về mặt sức khỏe và kinh tế tại Việt Nam. Trung bình mỗi năm, người dân nước ta “đốt” 14.000 tỉ đồng cho thuốc lá và tốn 1.160 tỉ đồng trị bệnh do thuốc lá gây ra. Ngoài ra, khoảng 40.000 người tử vong liên quan đến “làn khói giết người” này. Khói thuốc chứa hơn 7.000 loại hóa chất, gây ra 25 thứ bệnh, đáng kể nhất là ung thư phổi, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, bệnh tim mạch, tắc động mạch chi... Cứ hút 1 điếu thuốc sẽ mất 28 phút trong cuộc sống, một người hút thuốc thì cuộc đời giảm đi 15 tuổi thọ. Cứ 2 người hút thuốc thì một người chết vì nó!

Hơn ai hết, những người hút thuốc lá biết rõ tác hại của nó đối với bản thân nhưng nhiều người vẫn cai nghiện không thành công. Vì sao thuốc lá lại có ma lực ghê gớm như vậy? ThS-BS Lê Khắc Bảo, giảng viên Trường ĐH Y Dược TP HCM, cho rằng việc phân tích tính chất nghiện thuốc lá cho thấy cơ chế gây nghiện rõ ràng. Sự tiếp xúc của cơ thể đối với nicotine dần dần làm cho các tế bào thần kinh quen với chất này. Nếu không có nicotine, hoạt động của não bộ sẽ bị cản trở rất nhiều, người hút thuốc lá buộc lòng phải hút mãi để cung cấp cho cơ thể chất cần thiết đó.

Theo giới chuyên môn, ngoài cơ chế gây nghiện, đã có thêm nhiều bằng chứng khoa học xác định nghiện thuốc lá cũng là một bệnh chứ không chỉ đơn thuần là thói quen. Nếu là thói quen thì ý chí mạnh có thể bỏ được nhưng vì là bệnh nên cần đến sự hỗ trợ, kể cả bằng thuốc. Các chuyên gia khuyên rằng một quyết tâm rất cao để chấm dứt sự lệ thuộc vào “làn khói quyến rũ” là cần thiết. Song, ý chí này cũng vẫn chỉ là ý chí nếu không cần đến sự trợ lực, kết hợp với một kế hoạch “ly khai” thuốc lá cụ thể.