icon 24h qua
Đăng nhập
icon Đăng ký gói bạn đọc VIP

Người “khôn”, kẻ “tâm thần”: Ranh giới mong manh

Bài và ảnh: Ngọc Dung

Có nhiều người trông rất “khôn” nhưng thực chất họ đang được điều trị như bệnh nhân tâm thần và ngày càng có nhiều người “lành” bị mắc chứng rối loạn loạn thần cấp

Là thủ phạm trong vụ án giết người dã man, nhưng T.V.Đ (35 tuổi, ở Thái Bình) chỉ phải nhận mức án 20 năm tù giam. Tại cơ quan điều tra, hung thủ đã được trưng cầu giám định tâm thần vì tính chất hành vi hung hãn, thiếu tự chủ. Theo kết quả giám định của Viện Giám định pháp y tâm thần Trung ương, T.V.Đ bị mắc bệnh rối loạn loạn thần cấp (RLLTC) giống phân liệt. Gia đình Đ. cho biết trước đó, Đ. có nhiều hành động bất thường, dễ nổi nóng, cáu giận, có hành vi bạo lực với người thân.

Triệu chứng thay đổi khó lường

Tại Bệnh viện (BV) Tâm thần Trung ương 1, từ đầu năm 2008 đến nay, đã có hơn 70 bệnh nhân nội trú bị RLLTC và nhất thời được điều trị, số bệnh nhân nam và nữ gần tương đương nhau. Đáng quan tâm là thời gian gần đây, bệnh nhân được chẩn đoán là RLLTC và nhất thời ngày càng tăng. Bác sĩ Nguyễn Hữu Chiến, BV Tâm thần Trung ương 1, cho biết RLLTC trong nhiều trường hợp chỉ xuất hiện một vài ngày. Trong giai đoạn phát bệnh, bệnh nhân có các biểu hiện hoang tưởng, ảo giác, bị rối loạn cảm xúc, rối loạn hành vi... Tuy nhiên, các triệu chứng thay đổi nhanh trong ngày hoặc từng ngày, thậm chí bệnh thuyên giảm nhanh, sau đó bệnh nhân có thể trở lại với các hoạt động bình thường như trước khi phát bệnh.

Qua theo dõi 150 bệnh nhân bị RLLTC và nhất thời điều trị tại BV, các bác sĩ đã phát hiện 100% bệnh nhân có rối loạn cảm xúc, 98% có hoang tưởng, 56% có ảo giác và 36% có các triệu chứng hàng đầu của bệnh tâm thần phân liệt. Điểm giống nhau ở hầu hết các bệnh nhân có hoang tưởng là ý nghĩ họ đang bị người khác hãm hại, theo dõi, đầu độc, ghen tuông... Với những bệnh nhân bị các ảo giác thì luôn cho rằng họ nghe thấy những âm thanh như ra lệnh, bình phẩm, đe dọa... của một ai đó. Ngoài ra, bệnh nhân còn có các rối loạn về hành vi như kích động, hoạt động liên tục, đi lang thang, chạy trốn, tự sát. Có trường hợp RLLTC tập thể với khoảng hơn 10 người, từ 12-40 tuổi. Họ đều có các triệu chứng tâm thần như: không ngủ, nói xàm, vùng chạy, ảo thị (nhìn thấy nhiều người cầm gậy, cầm dao, dây đuổi bắt, đánh đập...).

Khó phân biệt giữa “lành” và “bệnh”

Theo bác sĩ Nguyễn Minh Tuấn, Phó viện trưởng Viện Sức khỏe tâm thần quốc gia (BV Bạch Mai), thông thường, bệnh tái phát hoặc bắt đầu mắc bệnh thì người bệnh đều phải có thời kỳ trầm uất, stress, có biểu hiện hay nói năng bất thường, khả năng học tập, làm việc ngày một sút kém, bị tác động về tình cảm... chứ rất hiếm khi ngày hôm trước bình thường nhưng hôm sau lại bị bệnh ngay được. Ngay cả với đối tượng là học sinh, sinh viên, chứng RLLTC thường xảy ra nhiều hơn trong hoặc sau thời điểm thi cử do áp lực học tập. Thậm chí, nhiều học sinh mới bước vào kỳ thi đã phải nhập viện vì hoảng loạn, khóc lóc...

Tuy nhiên, theo nhiều bác sĩ, việc phân biệt người “lành” và người “bệnh” trước khi bệnh khởi phát rất khó bởi với nhiều trường hợp, biểu hiện này không rõ ràng mà đôi khi chỉ là những cơn stress nhẹ. Vì thế, bác sĩ Tuấn khuyên: nếu phát hiện người thân có những rối loạn về cảm xúc, hành vi, bị ảo giác, hoang tưởng... cần đưa họ đến thẩm định bằng chuyên khoa tâm lý và tâm thần.

Sau loạn thần, có thể bị tâm thần phân liệt

Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng bệnh gặp ở mọi lứa tuổi, trong đó độ tuổi 15-34 chiếm nhiều nhất (64%). Tuy nhiên, trong số trường hợp bị bệnh này chỉ khoảng 20% tiền sử gia đình có người bị bệnh tâm thần, 20% khác do sang chấn về tâm lý, còn lại bệnh khởi phát do những tác động từ cuộc sống, môi trường bên ngoài.

Có tới 40%-50% trường hợp bệnh nhân tái phát sau giai đoạn loạn thần đầu tiên, trong đó khoảng 20% các trường hợp tái phát thành tâm thần phân liệt và rối loạn cảm xúc. Tỉ lệ tái phát tâm thần phân liệt ở những bệnh nhân có thời gian khởi phát bệnh lớn hơn 48 giờ cao gấp 3 lần so với những bệnh nhân khởi phát bệnh trước 48 giờ.

Lên đầu Top

Bạn cần đăng nhập để thực hiện chức năng này!

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.

Thanh toán mua bài thành công

Chọn 1 trong 2 hình thức sau để tặng bạn bè của bạn

  • Tặng bằng link
  • Tặng bạn đọc thành viên
Gia hạn tài khoản bạn đọc VIP

Chọn phương thức thanh toán

Tài khoản bạn đọc VIP sẽ được gia hạn từ  tới

    Chọn phương thức thanh toán

    Chọn một trong số các hình thức sau

    Tôi đồng ý với điều khoản sử dụng và chính sách thanh toán của nld.com.vn

    Thông báo