Nhiều vi khuẩn gây bệnh mới

Kháng thuốc gấp 1.000 lần

Ông L.V.N (52 tuổi, ngụ TPHCM) bị sỏi thận mức độ nhẹ và  được phẫu thuật nội soi gắp sỏi. Tuy nhiên, sau hơn nửa tháng phẫu thuật, vết mổ vẫn cứ mưng mủ, chảy dịch. Đi tái khám, các bác sĩ (BS) xác định vết mổ của ông đã bị nhiễm trùng do vi khuẩn tấn công. Ông N. là trường hợp nhiễm khuẩn BV điển hình dù rằng vết mổ nội soi lâu nay không có gì là đáng nghiêm trọng.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cảnh báo hiện nay, thế giới đang đối mặt với tác nhân gây bệnh nhiễm trùng mới xuất hiện như cúm gà, lao đa kháng thuốc, các siêu vi khuẩn kháng thuốc… WHO cũng kêu gọi kiểm soát nhiễm khuẩn luôn là một nhiệm vụ ưu tiên và là một chỉ số thiết yếu đánh giá chất lượng khám, chữa bệnh tại các cơ sở y tế và các quốc gia.

TS-BS Lê Thị Anh Thư, Chủ tịch Hội Kiểm soát nhiễm khuẩn TPHCM, cho biết hiện nay có khoảng 50 loại nhiễm khuẩn BV, trong đó các nhiễm khuẩn thường gặp như viêm phổi, nhiễm khuẩn vết mổ, đường tiết niệu, nhiễm trùng máu, nhiễm khuẩn vết phỏng và các nhiễm khuẩn khác.

BS Phan Văn Báu, Phó Giám đốc Sở Y tế TPHCM, cho rằng tình trạng nhiễm khuẩn, nhiễm trùng vết mổ do nhiễm khuẩn BV đang là vấn đề báo động tại các cơ sở y tế hiện nay. Riêng tại TPHCM, khảo sát vào năm 2007 về tình hình nhiễm khuẩn BV tại 23 BV cũng được ghi nhận tỉ lệ nhiễm khuẩn là 5,56%.    

Các chuyên gia y tế cảnh báo đáng lo ngại là ngoài các vi khuẩn thường gặp, nay  có thêm nhiều tác nhân gây bệnh, vi khuẩn kháng thuốc và những loại được sử dụng như vũ khí sinh học nguy hiểm mới xuất hiện tại cộng đồng và BV như tác nhân gây bệnh than, dịch hạch, đậu mùa, Helicobac terpylori, HIV, Rotavirus, hepatitis C virus… Nguy hiểm hơn, các vi sinh vật do vi khuẩn tạo ra có khả năng tạo ra những chất sinh học có khả năng đề kháng cao và cao gấp 1.000 lần so với những sinh vật không đề kháng.

Khó kiểm soát việc nhiễm khuẩn

Theo ông Phạm Đức Mục, Phó Cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh (Bộ Y tế), hiện có 4 nguồn gây nhiễm khuẩn BV gồm: môi trường (bề mặt, nước, không khí, thực phẩm), người bệnh (vi sinh vật nội sinh, suy giảm miễn dịch), khám chữa bệnh (tay cán bộ y tế, dụng cụ y tế, việc tuân thủ vô khuẩn) và vi khuẩn kháng thuốc (sử dụng kháng sinh rộng rãi).

BS Nguyễn Thị Thanh Hà, Phó Chủ tịch Hội Kiểm soát nhiễm khuẩn TPHCM, cho biết nhiễm khuẩn BV là một trong những thách thức hàng đầu tại Việt Nam cũng như trên toàn thế giới. Nhiễm khuẩn BV sẽ gây ra những hậu quả nghiêm trọng như tăng tỉ lệ tử vong, biến chứng, tăng ngày điều trị, tăng sử dụng kháng sinh, tăng sự kháng thuốc và tăng chi phí điều trị. Tuy nhiên, việc thực hiện kiểm soát nhiễm khuẩn BV chưa được quan tâm đúng mức.

Kết quả điều tra “Thực trạng công tác kiểm soát nhiễm khuẩn trong các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh năm 2012” tại 522 BV Trung ương và tuyến tỉnh, huyện của Bộ Y tế cho thấy 40% số BV chưa có mạng lưới kiểm soát nhiễm khuẩn, 5% số BV chưa thành lập khoa hoặc tổ kiểm soát nhiễm khuẩn, 22% khoa kiểm soát nhiễm khuẩn chưa có trưởng khoa…