Liên tiếp những thực phẩm nhiễm độc được công bố đã khiến người tiêu dùng hoang mang. Trong khi đó, việc cảnh báo ngộ độc thực phẩm ở Việt Nam mới chỉ dựa vào thông tin của người dân, báo chí và hệ thống cảnh báo thực phẩm quốc tế.
Hiện nay, rau câu nhãn hiệu Taro có chứa chất DEHP đã rút khỏi siêu thị
(ảnh chụp trước khi có quyết định thu hồi). Ảnh: HỒNG THÚY
Đưa hóa chất vào thực phẩm
Tình trạng đáng báo động về an toàn vệ sinh thực phẩm ở Việt Nam không phải là chuyện mới. Năm 2008, “cơn bão” melamine đã làm điên đảo không ít doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh sữa vì người tiêu dùng quay lưng với mặt hàng này. Không lâu sau, dư luận lại nhốn nháo về chuyện trứng gà giả, hạt dưa nhiễm độc, hộp đựng cơm chứa chất gây ung thư, kẹo phát sáng gây ung thư, hoa quả “bơm” hóa chất…
Gần đây nhất là hàng loạt đồ uống, bánh kẹo nhiễm DEHP - loại hóa chất được cho là ảnh hưởng đến khả năng sinh dục nam, rối loạn dậy thì ở nữ giới và gây ung thư. Đến nay, các cơ quan chức năng ở Việt Nam đã phát hiện hơn 20 sản phẩm giải khát nhập khẩu từ Đài Loan nhiễm DEHP.
Theo thống kê của Bộ Y tế, từ năm 2007-2010, trung bình mỗi năm có hơn 190 vụ ngộ độc thực phẩm, số người chết do ngộ độc thực phẩm là gần 200 người.
Đáng quan tâm, trong năm 2010, ngộ độc thực phẩm chủ yếu xảy ra do nguyên nhân từ độc tố tự nhiên (cóc, cá nóc, mật trăn, nấm…) và hóa chất. Điều đó cho thấy xu hướng tẩm, nhuộm hóa chất vào thực phẩm đang ngày càng phổ biến, tinh vi hơn và việc kiểm soát hóa chất độc hại trong thực phẩm cũng ngày càng khó khăn.
GS-TS Nguyễn Công Khẩn, Cục trưởng Cục An toàn vệ sinh thực phẩm (Bộ Y tế), cũng thừa nhận trong điều kiện sản xuất nhỏ lẻ ở nước ta, vấn đề kiểm soát an toàn vệ sinh thực phẩm đang rất nan giải.
“Hiện cả nước có khoảng 12 triệu hộ nông dân thì gần như tất cả đều tham gia sản xuất thực phẩm. Điều này có thể hiểu tại sao vấn đề tồn dư hóa chất, ô nhiễm chất bảo quản trong một số thực phẩm chưa được kiểm soát tốt” – ông Khẩn nói.
Chạy theo sự vụ
Thực tế cho thấy hầu như các vụ sản phẩm có chứa độc tố nguy hại cho sức khỏe con người chỉ được cơ quan chức năng vào cuộc giải quyết sau khi nước ngoài công bố thông tin.
Lý giải việc này, lãnh đạo Bộ Y tế cho rằng sự cố thực phẩm chứa chất DEHP hay melamine xảy ra ở nhiều quốc gia chứ không riêng gì Việt Nam. Đã là sự cố thì các tổ chức, cá nhân phải có trách nhiệm giám sát và thông báo tới người dân. Nội dung này cũng đã được quy định tại Luật An toàn thực phẩm.
“Thế nhưng, không phải có đầy đủ hành lang pháp lý về an toàn vệ sinh thực phẩm thì không xảy ra sự cố thực phẩm. Trước đây, khi xảy ra “bão” melamine, chúng ta rất lúng túng, bị động nhưng thời gian gần đây, các sản phẩm chứa độc được thông báo tới người tiêu dùng và thu hồi rất nhanh. Điều đó cho thấy hệ thống giám sát và xét nghiệm đã tốt hơn nhiều”- ông Khẩn nhận định.
Để giám sát chủ động cần phải xây dựng được hệ thống cảnh báo các nguy cơ về thực phẩm. Tuy nhiên, hệ thống kiểm nghiệm thực phẩm của nước ta vẫn còn ở thế bị động, phần lớn chạy theo các cảnh báo của nước ngoài.
Hiện việc phân tích nguy cơ và cảnh báo mới chỉ tiến hành ở một số nhóm thực phẩm, còn đánh giá nguy cơ chủ động trên nhiều nhóm mặt hàng thì ông Khẩn cho rằng phải sau năm 2015 mới thực hiện được ở Việt Nam.
Ông Khẩn phân trần: “Vụ E.coli vừa qua ở châu Âu người ta chấp nhận chi một khoản tiền không nhỏ để truy nguồn gốc E.coli, còn với mức đầu tư cho an toàn thực phẩm bình quân theo đầu người ở nước ta (2.000 đồng/người/năm) thì rất khó khăn”.
Thứ trưởng Bộ Y tế Trịnh Quân Huấn cho biết ở Việt Nam hiện nay rất nhiều loại thực phẩm có nguy cơ gây ngộ độc. Trong khi đó, chúng ta mới chỉ phát hiện được ngộ độc thực phẩm, còn các bệnh chuyển hóa, bệnh lâu dài mới phát tác như ung thư thì chưa.
“Hằng ngày, hằng giờ, người dân lo lắng mỗi khi ra chợ vì không biết lựa chọn thế nào để mua được những thực phẩm an toàn cho gia đình. Đây là một thực tế đau lòng khiến vấn đề an toàn vệ sinh thực phẩm lúc nào cũng nóng bỏng và nhức nhối” - ông Huấn nói.
|
Quản lý thị trường chờ y tế
Chiều 13-6, ông Đặng Văn Đức, Chi cục trưởng Chi cục QLTT TPHCM, cho biết đang theo dõi sát sao diễn biến từ ngành y tế đối với những sản phẩm liên quan đến chất DEHP. Tuy nhiên, chi cục vẫn chưa thể tiến hành kiểm tra trên thị trường đối với các mặt hàng liên quan do những mặt hàng này đều có nguồn gốc rõ ràng và đầy đủ hóa đơn chứng từ. Mặc dù vậy, chi cục cũng đã triển khai các đội QLTT tại các quận-huyện mà ngành y tế thông tin có các công ty nhập khẩu cũng như phân phối sản phẩm liên quan đến DEHP. “Trước mắt, ngành y tế phải có văn bản chính thức về việc kiểm tra, xử lý các sản phẩm liên quan như thế nào để chi cục triển khai kiểm tra” – ông Đức nói.
N.Hải |
|
Quyết loại DEHP khỏi thị trường
Đó là khẳng định của ông Huỳnh Lê Thái Hòa, Chi cục trưởng Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm TPHCM, khi trao đổi với phóng viên Báo Người Lao Động ngày 13-6. Theo ông Hòa, hoạt động thanh tra, kiểm tra vừa qua chỉ mới tập trung vào sản phẩm nhập khẩu trực tiếp từ Đài Loan. Sắp tới, sẽ mở rộng thanh tra, kiểm tra sản phẩm nhập khẩu từ các nước thứ ba và sản phẩm trong nước (nhập nguyên liệu về Việt Nam). Bác sĩ Nguyễn Thị Huỳnh Mai, Chi cục phó Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm TPHCM, cho biết để nâng cao trách nhiệm của doanh nghiệp đối với cộng đồng, cơ quan này đã yêu cầu doanh nghiệp nhanh chóng tự công bố thông tin về các sản phẩm bị nhiễm DEHP trên các phương tiện thông tin đại chúng. Cùng ngày, đại diện các siêu thị Co.opMart, BigC, Maximark, Citimart cho biết không bán sản phẩm nước ép, xi rô chứa DEHP của Công ty TNHH Nhất Phú Quý (quận 3 – TPHCM) và Công ty TNHH một thành viên Hà Thành (quận Bình Thạnh – TPHCM). Theo các siêu thị, các mặt hàng nước ép trái cây, xi rô bán tại siêu thị chủ yếu nhập khẩu từ Úc và Hàn Quốc. N.Thạnh - T.Nhân |
và quét mã QR
Bình luận (0)