Thuốc tăng khả năng tình dục: Hiệu quả đến đâu?

Trong vai một người đi mua thuốc cho ông xã đã “ngoài tứ tuần”, tôi được chủ tiệm thuốc tây trên đường Hai Bà Trưng, quận 1, TPHCM giới thiệu: “Chị nên cho ổng dùng thuốc Provironum của Đức, sản xuất tại Malaysia là tốt nhất. Nhưng điều trị thuốc này phải trên 90 ngày, mỗi  ngày uống 2 viên mới có hiệu quả, giá mỗi viên 6.000 đồng, tổng cộng là 1.080.000 đồng”. Thấy thuốc quá đắt, tôi tỏ ý phân vân, người bán vội giải thích: “Giá đắt nhưng thuốc có nhiều tác dụng: Làm giảm trạng thái thiếu tập trung, trạng thái trầm cảm, dễ mệt mỏi... ở tuổi  trung niên và tuổi già; khắc phục rối loạn khả năng tình dục; giúp phát triển các đặc tính nam giới; nâng cao số lượng tinh trùng...”. Nghe xong, tôi đành hẹn: “Để dẫn ông xã ra xem rồi mua” và tìm cách... thoái lui.

Anh Ph., 47 tuổi - một người đã sử dụng thuốc Andriol gần 2 tháng - cho biết anh làm quen với thuốc này một cách rất tình cờ. Trong một lần ngồi cắt tóc, anh được thợ cắt tóc đưa cho một tờ bướm quảng cáo thuốc Andriol, trong đó có nêu những dấu hiệu của trường hợp tắt dục nam như: Bạn là nam giới trên 45 tuổi. Bạn có các biểu hiện sau: Ít quan tâm đến tình dục, cảm thấy thiếu sức sống, giảm khả năng chịu đựng, hay buồn bã và cáu gắt, buồn ngủ sau bữa ăn chiều, suy giảm hiệu suất làm việc... Anh Ph. thừa nhận: “Xem xong, tôi nhận thấy đúng là mình có những biểu hiện y chang như vậy, sợ quá nên bắt đầu dùng thuốc từ lúc đó. Tôi tìm hiểu rồi, thuốc điều trị bổ sung các rối loạn nhược sinh dục nam, khả năng tình dục kém nên không tốt thì  chắc cũng chẳng hại gì?!”. Anh Ph. còn tỏ ra rất sành sỏi khi thông tin cho tôi biết: “Muốn bổ và bền bỉ hơn thì nên dùng thuốc Viramax của Mỹ vì thuốc này có thêm một số dược chất bổ dưỡng khác”. Tuy nhiên, khi được hỏi: “Thế anh có bị “yếu” không mà lại dùng thuốc?”. Anh thành thật: “Đi làm về mệt nên cũng hơi lơ là nhưng nhìn chung là không “yếu”. Tuy nhiên, thấy mình có các triệu chứng giống như họ lưu ý nói trên nên tốt nhất là cứ uống thuốc phòng xa".

Xuất phát từ cách quảng cáo của người bán thuốc là ngoài khả năng cải thiện tình trạng yếu sinh lý, thuốc còn giúp người sử dụng luôn cảm thấy trẻ trung, yêu đời nên hiện có rất nhiều người chỉ trong độ tuổi 30 cũng làm quen với  các loại thuốc này. Tôi đã từng chứng kiến một người bán thuốc tây thao thao bất tuyệt khẳng định với một thanh niên đang tìm hiểu về thuốc Andriol: “Quảng cáo là thuốc chỉ dành cho người trên 45 tuổi nhưng anh yên tâm, khách của em phần lớn từ 28 đến 35 tuổi, càng dùng thì càng khỏe, có gì đâu phải lo”.

 Nhiều nơi bán thuốc còn thu hút khách bằng cách tự tiện “tung hứng” tất cả loại thuốc cường dương, thuốc ngăn chặn tình trạng tắt dục nam đều có khả năng kéo dài tuổi thọ. Đáng lưu ý là hiện nay rất nhiều thanh niên dùng các loại thuốc chích ngay vào động mạch. Một tiệm bán thuốc tây trên đường Lê Văn Sỹ, quận 3 cho biết: Có ngày bán được vài chục ống. Loại thuốc chích được nhiều người mua nhất là thuốc Phentolamine. Nguyên nhân những người ở lứa tuổi thanh niên thường dùng thuốc chích vì khi chích thẳng vào cơ thể thuốc làm dãn mạch nên có tác dụng nhanh, tức thời.

Mai Vân

“Nhược dương” là từ được dùng để chỉ tình trạng “bất lực” của nam giới, hiện nay có khi được thay bằng từ chuyên môn là “rối loạn cương dương” (erectile dysfunction, viết tắt là ED).

Xin có đôi điều nói về một số thuốc được dùng để trị nhược dương.

Nguyên nhân của nhược dương

Trước hết, ta cần biết sự “cương” được xem là kết quả  của sự dồn máu và tích tụ tại xoang thể hang của cơ quan sinh dục nam. Kết quả này có được là do có sự tổng hợp hài hòa các yếu tố tác động lẫn nhau như: yếu tố thần kinh, tâm lý, nội tiết, tuần hoàn - mạch máu, giải phẫu - mô học của cơ quan sinh dục nam.

Các yếu tố nội tại nói trên, nếu có rối loạn sẽ đưa đến “có vấn đề”. Ngoài ra, còn phải kể thêm tác động xấu của yếu tố bên ngoài như: dược phẩm (có khá nhiều thuốc làm giảm ham muốn, làm “yếu sinh lý”), rượu (ngoài nhiễm độc do nghiện rượu, thì “say xỉn” cũng đồng nghĩa với bất lực tạm thời), ma túy v.v...

Vấn đề điều trị

Nguyên nhân gây ra rối loạn sự cương rất phức tạp. Về điều trị có nhiều phương pháp: tâm lý liệu pháp, tiêm thuốc dãn mạch vào thẳng “thể hang”, dùng dụng cụ hút chân không, giải phẫu để nhét thiết bị vào cơ quan sinh dục (xem như dùng cơ quan giả), dùng thuốc viên (uống) v.v...

Đối với thuốc tây y, có một số thuốc được xem là có thể trị ED như sau:

1. Thuốc nội tiết tố sinh dục nam: Testosterone được sử dụng khi có xét nghiệm chứng tỏ bất lực do nồng độ chất này trong máu thấp, tức do yếu tố nội tiết. Có loại thuốc tiêm bắp cho tác dụng kéo dài, có loại thuốc viên uống, ở các nước tiên tiến còn có loại băng dán dùng dán vào da. Thuốc chỉ nên dùng khi có sự chỉ định và theo dõi của thầy thuốc. Đặc biệt, người muốn có con không nên dùng vì Testosterone ức chế quá trình sinh tinh trùng.

2. Thuốc dãn mạch: Đây là nhóm thuốc thường được dùng  và khá đa dạng. Có thuốc như Papaverine Phentolamine, Alprostadil được tiêm thẳng vào thể hang. Nên lưu ý nguy cơ của việc sử dụng thuốc loại này là chúng gây tổn hại mạch máu tại chỗ, gây cương đau vĩnh viễn, gây xơ hóa mô.

Thuốc dãn mạch có sức hấp dẫn nhất là dạng viên uống vì tiện lợi. Sildenafil (Viagra) khi ra đời đã tạo nên “cơn sốt” ở Mỹ và nhiều nước khác. Nên lưu ý, Viagra là thuốc chỉ dùng sau  khi bác sĩ khám bệnh và kê toa vì có thể gây một số tác dụng phụ (Viagra vẫn chưa được phép lưu hành ở nước ta). Hiện nay đã có một số thuốc “đàn em” của Sildenafil như Tadalafil, Vardenafil, những loại thuốc này tỏ ra có ưu thế về tác dụng. Như Tadalafil (tên biệt dược là Cialis, thuốc này đang xin phép lưu hành ở nước ta) có thời gian tác dụng trong suốt 24 - 36 giờ, trong khi Viagra chỉ kéo dài 8 - 12 giờ, (đây là khoảng thời gian cho phép “hành sự” trong thời điểm nào đó chứ không phải là thời gian “hành sự”).

Từ lâu trên thị trường Pháp có biệt dược Yohimbine Houdé, loại viên uống được chỉ định trị bệnh bất lực của nam giới. Nay trên thị trường VN có vài biệt dược mà Yohimbine là một thành phần phối hợp với một số dược thảo khác, một số nguyên tố vi lượng, chất bổ dưỡng nhằm (theo lời giới thiệu của nhà sản xuất): “Chấm dứt nỗi buồn khó nói của lứa đôi”. Tuy nhiên, theo tài liệu của Mỹ thì tác dụng của Yohimbine không thật chắc chắn.

Đừng quên độc tính và phản ứng phụ

Phần trình bày ở trên cho thấy vấn đề ED khá phức tạp và vấn đề dùng thuốc cũng phức tạp. Đối với những ai cho rằng mình có “vấn đề”, tốt nhất nên đến bác sĩ chuyên khoa để khám và chữa trị. Chỉ có bác sĩ chuyên khoa mới chẩn đoán và xác định đúng loại rối loạn và cho hướng điều trị hiệu quả. Bệnh nhân không nên tự ý hoặc nghe lời mách bảo tìm mua các loại thuốc về tự chữa trị.  Một số thuốc kể trên có độc tính, sử dụng không đúng sẽ bị tai biến không sao lường được.

Điều cần nhấn mạnh là thuốc dùng trong lĩnh vực này nhằm mục đích chữa bệnh chứ không dành cho những ai không bị bệnh, đã “mạnh” rồi nhưng lại muốn “mạnh” hơn.

TS-DS Nguyễn Hữu Đức (Trường ĐH Y Dược TPHCM)