Xáo tam phân thật giả lẫn lộn!

Hoạt động mua bán loại cây thuốc này hiện đang thả nổi dẫn đến tình trạng lộn xộn, chỉ người bệnh lãnh hậu quả.

Từ khi cây xáo tam phân được biết đến, đã có rất nhiều người tìm mua bằng mọi giá với nhiều mục đích khác nhau, sử dụng chữa bệnh hay biếu tặng bạn bè. Với nhu cầu rất lớn nên tới nay gần như cây xáo tam phân ở tỉnh Khánh Hòa không còn, chỉ những phần rễ sót lại mà trước đây được cho là phần thừa không ai để ý. Tuy nhiên, những “phế phẩm” này giờ lại được tận thu. Việc săn tìm mua bằng được “thần dược” cây xáo tam phân tới nay vẫn chưa giảm.

Nhu cầu lớn, nguồn cung ít mà giá thành lên cao nên xảy ra tình trạng thật giả lẫn lộn. Một số đối tượng đã trộn rễ cây có hình dáng giống cây xáo tam phân để kinh doanh. Cây xáo tam phân giả này được cho là cây cam rừng được lấy ở Campuchia. Do có hình dáng giống xáo tam phân ở tỉnh Khánh Hòa nên được một số đối tượng kinh doanh nhập về thông qua các cửa khẩu giáp ranh tỉnh Bình Phước. Sau đó, số rễ cây này được chuyển về huyện Ninh Hòa (tỉnh Khánh Hòa) rồi được giới thiệu là xáo tam phân chính gốc để bán, lừa gạt người bệnh.

Ngược lại, các lương y ở Hội Đông y Bù Đăng (tỉnh Bình Phước) phải đặt mua xáo tam phân ở Khánh Hòa để bảo đảm đúng cây thuốc đem lại hiệu quả điều trị tốt nhất cho người bệnh. Như vậy hiện đang xảy ra nghịch lý: Các lương y ở Bình Phước mua xáo tam phân của Khánh Hòa, còn thương lái Khánh Hòa mua xáo tam phân giả ở Bình Phước.

Một tình trạng nữa là từ khi cây xáo tam phân ở Khánh Hòa được đồn thổi là “thần dược”, địa phương này ngày càng xuất hiện nhiều “thần y”. Trước đó, họ chỉ là những lao động bình thường có chút hiểu biết về loài cây này thông qua thông tin “vỉa hè”. Nhiều người chẳng biết mặt mũi cây xáo tam phân là gì.

Anh bạn tôi (ở Bắc Ninh) là trung tá quân đội có vợ bị ung thư tử cung đã điều trị ở Bệnh viện 108. Nghe đồn về công dụng của cây xáo tam phân này nên anh đã nhờ người bạn ở Nha Trang mua 10 kg xáo tam phân với giá 3 triệu đồng/kg, được người bán giới thiệu bảo đảm 100% hàng thiệt. Tuy nhiên, sau khi có được “thần dược”, anh không yên tâm nên chưa cho vợ sử dụng ngay. Khi gửi mẫu nhờ kiểm nghiệm (tại Trung tâm Dược liệu Nam Việt có trụ sở ở Khánh Hòa và chi nhánh ở TP HCM), anh tá hỏa khi biết đây không phải là xáo tam phân mà chỉ là cây cam rừng. May mắn vợ anh chưa sử dụng “thần dược” giả này. Một nhân viên tại cơ sở này cho hay cây xáo tam phân thứ thiệt hiện nay rất hiếm, trước đây có ngày thu vào được cả tấn nhưng hiện nay chỉ được 10 kg.

Với thực trạng trên, thiết nghĩ cơ quan chức năng nên vào cuộc, vừa xác định công dụng thực tế của xáo tam phân vừa kiểm soát tình trạng buôn bán kiểu chụp giật loại dược liệu này để tránh cảnh “tiền mất tật mang” cho người dân.