Y tế cơ sở tự tin phẫu thuật tim

Bệnh viện quận Thủ Đức, TP HCM là tuyến y tế cơ sở đầu tiên, duy nhất của cả nước cho đến nay thực hiện được mổ tim hở.

Từ ca mổ đầu tiên

Ca mổ tim hở thành công đầu tiên được Bệnh viện quận Thủ Đức thực hiện là bệnh nhân P.T.Đ (23 tuổi, quê Bình Định), 3 năm trước anh tình cờ phát hiện bị thông liên nhĩ trong lúc khám sức khỏe. Sau khi siêu âm tim, các bác sĩ xác định thông liên nhĩ lỗ thứ phát và hở van ba lá. Bệnh viện quận Thủ Đức đã phối hợp cùng Viện Tim TP HCM thực hiện phẫu thuật cho anh Đ. Sau hơn 3 giờ, cuộc phẫu thuật thành công, lỗ thông liên nhĩ được đóng bằng mảnh màng ngoài tim tự thân của bệnh nhân.

Từ ca đầu tiên này, Bệnh viện quận Thủ Đức đã tự tin triển khai thêm một số kỹ thuật mới. Kỹ thuật mổ tim ít xâm lấn (MICS) lần đầu tiên trên cả nước đối với các đơn vị y tế tuyến quận - huyện cũng được "trình làng", dưới sự hỗ trợ chuyên môn của chuyên gia đến từ Viện Tim TP HCM. Bệnh nhân được thụ hưởng kỹ thuật mới này tên là ông H.H.L (63 tuổi, ngụ Phú Yên) được chẩn đoán thông liên nhĩ nhưng không được phát hiện, điều trị sớm nên sức khỏe ngày càng diễn tiến xấu. Thay vì phải chẻ nguyên xương ức ở giữa ngực như kiểu mổ tim kinh điển, các bác sĩ chỉ rạch một đường nhỏ bên ngực (3 - 4 cm) và đã bít thành công lỗ thông liên nhĩ.

ThS-BS Nguyễn Kim Anh, Trưởng Khoa Lồng ngực - Mạch máu Bệnh viện quận Thủ Đức, cho biết kỹ thuật mổ tim ít xâm lấn là kỹ thuật tiên tiến, mang nhiều lợi ích cho bệnh nhân so với đường mổ bình thường như đỡ đau đớn hơn, thời gian nằm viện ngắn, chi phí thấp, ít nguy cơ bị nhiễm trùng, vết mổ có độ thẩm mỹ cao.

Đến nay, Bệnh viện quận Thủ Đức đã thực hiện được những kỹ thuật mổ tim cho các nhóm bệnh như: bệnh tim bẩm sinh, bệnh tim mắc phải, bệnh mạch máu, vết thương tim. Từ tháng 12-2017 đến 11-2019 đã có hơn 100 ca mổ tim được bệnh viện thực hiện mà không xảy ra biến chứng (tỉ lệ thành công 99%). Trong đó, 42% bệnh nhân nam, 58% nữ; nhỏ nhất 4 tuổi, lớn nhất 77 tuổi; 3 trường hợp ở miền Bắc, 31 ở miền Trung và 66 trường hợp tại miền Nam. Thời gian nằm viện để phẫu thuật trung bình 28,2 ngày, ít nhất 13 ngày, nhiều nhất 43 ngày.

Một ca phẫu thuật tim ở Bệnh viện quận Thủ Đức, TP HCM

Hướng đến chuyên sâu cộng đồng

Theo TS-BS Nguyễn Minh Quân, Giám đốc Bệnh viện quận Thủ Đức, có 2 lý do để bệnh viện quyết tâm triển khai việc mổ tim hở. Đó là danh sách các bệnh nhân mổ tim tại các bệnh viện đầu ngành của TP luôn quá tải; nhiều bệnh nhân chờ đến lượt mình được mổ tim thì bệnh đã quá nặng, thậm chí có người tử vong. Lý do thứ 2 là Bệnh viện quận Thủ Đức đang hướng đến một bệnh viện đa khoa chuyên sâu hoàn chỉnh hướng về cộng đồng, trong đó có lĩnh vực mổ tim.

Để có được thành công như hôm nay, TS-BS Nguyễn Minh Quân cho biết cách đây 8 năm, bệnh viện đã chuẩn bị rất kỹ về nguồn nhân lực, trang thiết bị, cơ sở vật chất, đưa 40 bác sĩ đi đào tạo về lĩnh vực mổ tim; đồng thời có sự cố vấn, chuyển giao chuyên môn của Viện Tim, Bệnh viện Đại học Y Dược, Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện Thống Nhất…

"Đặc thù quận Thủ Đức là cửa ngõ, giáp ranh khu vực lân cận với lưu lượng giao thông, tai nạn thường xảy ra nên các ca chấn thương lồng ngực, tim mạch rất nhiều. Vì vậy bệnh viện phải thực hiện được việc mổ tim hở, giúp giảm tải thời gian chờ của người bệnh, giảm tải áp lực cho các bệnh viện khu vực trung tâm, xử lý ngay những trường hợp vết thương tim nặng, không phải mất thời gian chuyển vào trung tâm TP. Bệnh viện quận Thủ Đức cũng đã thành lập một phòng khám chuyên khoa về tim mạch phục vụ nhu cầu của người dân" - BS Quân cho biết thêm.

PGS-TS-BS Tăng Chí Thượng, Phó Giám đốc Sở Y tế TP HCM, cho rằng đây là mô hình mới của bệnh viện đa khoa tuyến quận. Thành công này là sự hội tụ ý chí, quyết tâm lớn của tập thể y - bác sĩ, lãnh đạo từ bệnh viện đến cấp quản lý ngành. Lãnh đạo Sở Y tế TP HCM đánh giá cao kết quả mổ tim của Bệnh viện quận Thủ Đức và đề nghị bệnh viện tiếp tục phát triển kỹ thuật hồi sức chuyên sâu, làm nền tảng cốt lõi để phát triển những kỹ thuật cao khác trong điều trị.