Tạo điều kiện cho doanh nghiệp bứt phá

Ngày 27-2, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã chủ trì hội nghị Thường trực Chính phủ làm việc với doanh nghiệp (DN) nhà nước với chủ đề "Nhiệm vụ, giải pháp góp phần tăng trưởng kinh tế 2 con số, phát triển đất nước nhanh và bền vững".

Kiến nghị phân quyền đầu tư

Phát biểu mở đầu, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc nhấn mạnh DN nhà nước luôn giữ vai trò quan trọng, đặc biệt trong việc giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

Theo Phó Thủ tướng, DN nhà nước cần đưa ra giải pháp để phát huy vai trò tiên phong, đồng thời phối hợp chặt chẽ với các tập đoàn, tổng công ty tư nhân lớn trong các lĩnh vực mà đất nước đang cần, như năng lượng tái tạo, công nghiệp công nghệ cao, trí tuệ nhân tạo (AI), chuyển đổi số.

Tại hội nghị, lãnh đạo các tập đoàn: Công nghiệp Viễn thông Quân đội (Viettel), Điện lực Việt Nam (EVN), Dầu khí Việt Nam (PVN), Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex)… đã thể hiện quyết tâm cùng Chính phủ, các bộ, ngành và cả hệ thống chính trị thực hiện mục tiêu tăng trưởng kinh tế 8% trở lên để hướng tới tăng trưởng 2 con số trong giai đoạn tới.

Ông Lê Ngọc Sơn, Tổng Giám đốc PVN, cho biết tập đoàn đặt mục tiêu tăng trưởng đầu tư ít nhất 15% trong năm nay. Để thực hiện mục tiêu này, PVN đề xuất hỗ trợ cơ chế cụ thể từ Chính phủ bằng "phân cấp mạnh hơn cho DN". Theo đó, PVN đề xuất DN được quyết định đầu tư đến 5.000 tỉ đồng hoặc 50% vốn điều lệ. Cùng với đó, cơ quan đại diện chủ sở hữu quyết định chủ trương đầu tư đến 10.000 tỉ đồng, còn trên mức này sẽ do Thủ tướng quyết định. Lãnh đạo PVN cũng kiến nghị Chính phủ sửa đổi điều lệ và quy chế tài chính của PVN để tập đoàn có thêm không gian, nguồn lực mới để phát triển.

Tổng Giám đốc EVN Nguyễn Anh Tuấn cho biết các dự án của tập đoàn phần lớn trên 5.000 tỉ đồng. Do đó, cơ quan quản lý cần tạo điều kiện cho DN chủ động trong đầu tư sản xuất. "Cần sớm hiện thực hóa, đổi mới và cải cách thể chế pháp luật, có cơ chế chính sách, tạo không gian phát triển mới cho các DN nhà nước" - ông đề xuất.

Theo ông Nguyễn Thanh Tùng, Chủ tịch HĐQT Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank), ngân hàng đặt mục tiêu tăng trưởng tín dụng tối thiểu 16%, cao gấp đôi mục tiêu tăng trưởng GDP năm 2025. "Chúng tôi sẽ tập trung tín dụng vào các lĩnh vực có tính chất động lực cho tăng trưởng kinh tế - xã hội, đặc biệt là hạ tầng, năng lượng, giao thông và sản xuất phục vụ xuất khẩu" - ông cho biết.

Ông Tùng cũng kiến nghị cần có cơ chế để thu hút nhân lực chất lượng cao cho khu vực DN nhà nước. Bởi lẽ, mức thu nhập của nhân lực khu vực này còn thấp hơn đáng kể so với khu vực tư nhân.

Tiên phong trong 6 lĩnh vực

Phát biểu kết luận hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng DN nhà nước nắm giữ tài sản gần 4 triệu tỉ đồng, sở hữu nguồn vốn chiếm 20,5% khu vực DN, song đóng góp của các DN không đồng đều, tập trung vào một số đơn vị lớn như PVN, Viettel… Nhiều DN chưa có những số liệu đáng để tự hào.

Theo Thủ tướng, dù DN nhà nước sở hữu nguồn vốn lớn nhưng sử dụng chưa hiệu quả, chưa được như mong muốn và chưa thúc đẩy mạnh mẽ sự tăng trưởng của đất nước. Do đó, Thủ tướng mong muốn các DN góp phần thúc đẩy mạnh mẽ hơn để nền kinh tế phát triển nhanh, bền vững, đưa đất nước cất cánh trong giai đoạn mới.

Thủ tướng đề nghị các DN nhà nước phải thực sự tiên phong trong 6 lĩnh vực. Thứ nhất, tiên phong trong đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, phát triển, ứng dụng khoa học - công nghệ theo Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị. Thứ hai, tiên phong đóng góp tích cực, hiệu quả hơn nữa cho 3 đột phá chiến lược, nhất là đột phá về thể chế.

Thứ ba, tiên phong trong bứt phá tăng trưởng, đóng góp thiết thực, hiệu quả cho tăng trưởng, phát triển đất nước nhanh, bao trùm, bền vững. Thứ tư, tiên phong trong phát triển kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ, kinh tế tri thức, trong đầu tư nghiên cứu và phát triển.

Thứ năm, tiên phong tham gia thực hiện chính sách xã hội và an sinh xã hội, nhất là trong chương trình nhà ở xã hội và xóa nhà tạm, nhà dột nát trên cả nước. Thứ sáu, tiên phong tạo hàng hóa, sản phẩm mang thương hiệu Việt Nam; tham gia chuỗi cung ứng, chuỗi giá trị toàn cầu, nâng cao giá trị thương hiệu quốc gia, vị thế đất nước.

Người đứng đầu Chính phủ nêu rõ cả nước tăng trưởng ít nhất 8% thì các DN phải tăng trưởng từ 8% trở lên. Từ đó, Thủ tướng yêu cầu Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc trực tiếp chỉ đạo Bộ Tài chính hoàn thành việc giao chỉ tiêu tăng trưởng cho các DN nhà nước trước ngày 15-3.

Các DN, ngân hàng cần chủ động đề xuất chính sách, công cụ cần thiết như liên quan tăng vốn điều lệ, phát hành trái phiếu, vay tín dụng... để thực hiện mục tiêu đã đề ra. Đối với công tác quản lý, Thủ tướng nêu rõ nhà nước phải thực sự kiến tạo, tháo gỡ vướng mắc cho người dân và DN.

Thủ tướng cũng giao các bộ, ngành tổng hợp, xem xét các kiến nghị của DN nhà nước về sửa đổi, hoàn thiện thể chế; nguồn vốn; chính sách tiền lương; cơ chế thử nghiệm có kiểm soát... Thủ tướng cho biết sẽ tiếp thu các ý kiến của DN tại hội nghị để hoàn thiện thể chế, tạo điều kiện thuận lợi về vốn, hạ tầng, cùng với việc quản trị thông minh, tháo gỡ cơ chế về con người, cán bộ... cho các DN.