Tập trung hoàn thành đề án sáp nhập tỉnh

Ngày 5-3, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 2-2025. Phiên họp được tổ chức trực tiếp tại đầu cầu trụ sở Chính phủ, trực tuyến với 13 tỉnh, thành phố khu vực ĐBSCL để thảo luận về tình hình sản xuất, tiêu thụ, xuất khẩu lúa gạo; triển khai các dự án hạ tầng giao thông.

Cạnh tranh chiến lược ngày càng gay gắt

Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng, kinh tế - xã hội 2 tháng đầu năm tiếp tục tăng trưởng tích cực, kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát được kiểm soát, các cân đối lớn được bảo đảm. Một điểm sáng kinh tế 2 tháng qua là kim ngạch xuất nhập khẩu, xuất khẩu, nhập khẩu lần lượt tăng 12%, 8,4% và 15,9% so với cùng kỳ; xuất siêu ước đạt 1,47 tỉ USD. Bên cạnh đó, tổng vốn FDI đăng ký hơn 6,9 tỉ USD, tăng 35,5% so với cùng kỳ; vốn thực hiện đạt gần 3 tỉ USD, tăng 5,4%. Tổng vốn đăng ký bổ sung vào nền kinh tế trong 2 tháng đầu năm đạt trên 709.000 tỉ đồng, tăng 66,1%; trong đó vốn đăng ký tăng thêm của các doanh nghiệp (DN) đang hoạt động tăng 131%. "Điều này cho thấy kỳ vọng của các DN về triển vọng phát triển của nền kinh tế" - Bộ trưởng Bộ Tài chính nêu rõ.

Tuy nhiên, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cũng chỉ ra những khó khăn, thách thức, như động lực tăng trưởng chưa có sự bứt phá rõ nét; sức ép cạnh tranh gia tăng ở cả thị trường xuất khẩu và trong nước; khả năng hấp thụ vốn của nền kinh tế còn yếu; thể chế, pháp luật mặc dù đã được quan tâm, chỉ đạo nhưng vẫn là "điểm nghẽn của điểm nghẽn". Các ý kiến thảo luận tại phiên họp đều đánh giá khu vực DN, nhất là DN nhỏ và vừa, tiếp cận vốn tín dụng còn khó khăn. Cầu nội địa, sức mua ở một số lĩnh vực, địa phương phục hồi chậm; các biện pháp kích cầu tiêu dùng chưa thực sự phát huy hiệu quả. Giải ngân vốn đầu tư công còn chậm, chưa đáp ứng yêu cầu; còn 77.600 tỉ đồng vốn kế hoạch chưa phân bổ chi tiết.

Tại phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng cạnh tranh chiến lược ngày càng gay gắt, một số nước điều chỉnh chính sách thương mại, nhất là thuế, ảnh hưởng tới thương mại, cung cầu toàn cầu. Lãnh đạo Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành, địa phương không chủ quan trước diễn biến bên ngoài, nhất là khi sự phục hồi của kinh tế thế giới còn yếu. Thủ tướng lưu ý việc phấn đấu đạt tốc độ tăng trưởng GDP 8% trở lên vẫn còn là thách thức lớn. Theo kịch bản này, phải phấn đấu tăng trưởng khu vực công nghiệp, xây dựng khoảng 9,5% trở lên; khu vực dịch vụ 8,1% trở lên; khu vực nông nghiệp 3,9% trở lên; tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng 12% trở lên; tổng kim ngạch xuất nhập khẩu 12% trở lên; thặng dư thương mại khoảng 30 tỉ USD…

Khẩn trương với hàng loạt đầu việc

Kết luận phiên họp, về một số nhiệm vụ lớn mang tính trọng tâm và cấp bách, Thủ tướng yêu cầu trước hết tập trung hoàn thành đề án sắp xếp lại địa giới các đơn vị hành chính theo chỉ đạo của Bộ Chính trị để trình cấp có thẩm quyền.

Việc nghiên cứu sáp nhập một số tỉnh cần bảo đảm phù hợp với tiêu chí, điều kiện thực tế, hoàn cảnh và truyền thống lịch sử - văn hóa của từng địa phương. Các cơ quan cần hoàn thiện đề án không tổ chức cấp huyện và giảm đầu mối cấp xã để mở rộng quy mô đơn vị hành chính cấp cơ sở. Thủ tướng giao các cơ quan chức năng đề xuất sửa đổi, bổ sung và hoàn thiện các văn bản pháp lý liên quan đến chủ trương sáp nhập tỉnh, bỏ cấp huyện và giảm đầu mối cấp xã. Bên cạnh đó, các bộ, ngành và cơ quan thuộc Chính phủ cần hoàn thành việc kiện toàn tổ chức nội bộ trong tuần này.

Thủ tướng đề nghị các bộ, cơ quan và địa phương rà soát, đề xuất mở rộng áp dụng một số cơ chế, chính sách thí điểm đặc thù đã được Quốc hội cho phép và đã phát huy hiệu quả tại các địa phương. Điều này nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình cải cách và nâng cao hiệu quả quản lý hành chính.

Lãnh đạo Chính phủ chỉ đạo các cấp, các ngành, các địa phương thực hiện Kế hoạch 03 của Chính phủ để triển khai Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị, nhất là phát huy sự chủ động của người đứng đầu. Cùng với đó, thực hiện chính sách tiền tệ và tài khóa phục vụ tăng trưởng 8% trở lên; điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, kịp thời, hiệu quả, phối hợp nhịp nhàng, hài hòa, đồng bộ với chính sách tài khóa mở rộng hợp lý, có trọng tâm, trọng điểm. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam được giao nhiệm vụ nghiên cứu điều chỉnh giảm lãi suất điều hành bằng các công cụ như lãi suất tái chiết khấu, lãi suất tái cấp vốn, thị trường mở; lãi suất cho vay qua đêm, lãi suất cho vay các lĩnh vực ưu tiên mà Chính phủ đã chỉ đạo, lãi suất tín phiếu ngân hàng.

Trong khi đó, Bộ Tài chính khẩn trương nghiên cứu, đề xuất các chính sách về miễn, giảm, gia hạn thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất. Các bộ, ngành liên quan khẩn trương chuẩn bị cho cuộc họp của Chính phủ về các đối sách với các vấn đề phát sinh trên thế giới có liên quan tới Việt Nam, trong đó có giải quyết vướng mắc của các dự án, DN Mỹ và thúc đẩy cân bằng thương mại giữa hai nước, rà soát lại chính sách thuế… Thời gian tới, nhiệm vụ về hoàn thiện thể chế là "đột phá của đột phá", đẩy mạnh cải cách hành chính, chuyển đổi số tiếp tục được Thủ tướng chỉ đạo thực hiện quyết liệt. Cùng với đó, thực hiện nghiêm túc, hiệu quả việc sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy. Các bộ, cơ quan liên quan đẩy nhanh hoàn thiện thể chế cho các động lực tăng trưởng mới liên quan đổi mới sáng tạo, khoa học - công nghệ, các ngành mới nổi. Bộ Tài chính khẩn trương hoàn thiện, trình ban hành quy định về quản lý tài sản số, tiền kỹ thuật số, vừa làm vừa rút kinh nghiệm, mở rộng dần, không cầu toàn, không nóng vội.

Bộ trưởng các bộ: Công Thương, Tài chính và các cơ quan được giao tiếp tục tiếp xúc, trao đổi chính sách với các đối tác phía Mỹ để chủ động các giải pháp ứng phó. Các bộ: Ngoại giao, Công an, Văn hóa - Thể thao và Du lịch nghiên cứu chính sách visa phù hợp, nhất là với các nước bạn bè truyền thống, đa dạng hóa việc miễn visa với một số quốc gia và một số đối tượng như tỉ phú trên thế giới.

Đặc biệt, Thủ tướng giao Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà vào ĐBSCL chủ trì làm việc với các địa phương về tình hình sản xuất, tiêu thụ, xuất khẩu lúa gạo, bảo đảm nguyên vật liệu, thúc đẩy các dự án đường cao tốc, ứng phó hạn mặn tại khu vực này.