Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha và Morocco đồng chủ nhà World Cup 2030, Ả Rập Saudi đăng cai World Cup 2034

Đại hội đồng FIFA nhóm họp trực tuyến chiều tối 11-12 đã chính thức thông qua việc trao quyền đăng cai World Cup 2030 cho ba quốc gia Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha và Morocco (một số trận đấu được tổ chức tại Uruguay, Argentina và Paraguay) nhân kỷ niệm 100 năm ra đời World Cup. FIFA cũng chính thức xác nhận Ả Rập Saudi sẽ là nước chủ nhà của World Cup 2034, bất chấp những lo ngại xung quanh vấn đề nhân quyền của vương quốc này.

Phiên họp Đại hội đồng FIFA được tổ chức trực tuyến trong bối cảnh có những cáo buộc về sự thiếu minh bạch trong quá trình lựa chọn quốc gia đăng cai World Cup. Ả Rập Saudi được đảm bảo là chủ nhà của World Cup 2034 vì không có quốc gia nào khác tranh cử.

Quá trình vận động đăng cai World Cup 2034 được khởi động vào tháng 10-2023 và các quốc gia chỉ có một tháng để trình bày đề án đăng cai của mình. Úc - ứng cử viên khả dĩ duy nhất quan tâm đến việc đăng cai giải - đã quyết định từ bỏ tham gia tranh cử, có nghĩa là đề án của Ả Rập Saudi không vấp phải bất kỳ cuộc cạnh tranh nào.

Theo quy tắc luân phiên tổ chức của FIFA, chỉ có các quốc gia từ châu Á và châu Đại Dương mới có thể tham gia tranh quyền đăng cai World Cup 2034. Hai sự kiện diễn ra trước đó, World Cup 2026 đã được trao quyền cho Canada, Mexico và Mỹ còn giải đấu năm 2030 sẽ diễn ra tại Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha và Morocco.

Việc xác nhận thậm chí còn mang tính hình thức hơn khi FIFA công bố báo cáo đánh giá vào tháng trước. Báo cáo được chấp bút bởi Tổng thư ký FIFA Mattias Grafstrom, chấm Ả Rập Saudi số điểm trung bình là 4,2 (trên thang điểm 5) - điểm số cao nhất từ trước đến nay đối với một quốc gia vận động đăng cai World Cup.

Đề án đăng cai World Cup của Ả Rập Saudi vấp phải sự phản đối của các nhà hoạt động nhân quyền và môi trường khi xác định nếu được tổ chức, đây sẽ là một giải đấu có "độ rủi ro trung bình" đối với các vấn đề nhân quyền và "độ rủi ro thấp" đối với các vấn đề môi trường.

Tương tự như kỳ World Cup Qatar 2022 gây tranh cãi, các nhà hoạt động nhân quyền và môi trường đặc biệt lo ngại về việc bóc lột và đối xử với người lao động nhập cư, những người sẽ xây dựng cơ sở hạ tầng cho giải đấu, việc đối xử và đàn áp những người bất đồng chính kiến và phụ nữ, cũng như việc hình sự hóa đồng tính luyến ái.

Báo cáo của FIFA lập luận rằng việc tổ chức World Cup ở Ả Rập Saudi có "tiềm năng tốt để đóng vai trò là chất xúc tác cho cải cách" và rằng, giá thầu có "cam kết tổng thể tốt về tính bền vững".

Chủ tịch FIFA Gianni Infantino cho biết: "Hôm nay là một ngày lịch sử. Trong một thế giới bị chia rẽ, chúng ta đã thể hiện sự đoàn kết. Các đại biểu đã cho thấy tất cả chúng ta là một phần của cộng đồng toàn cầu. Chúng ta đang học cách chấp nhận những khác biệt của nhau và chúng ta tôn trọng lẫn nhau. Có rất nhiều điều chúng ta có thể làm tốt hơn ở mọi quốc gia… chúng tôi muốn tạo ra tác động xã hội tích cực. Chúng tôi nhận thức được những lời chỉ trích và lo ngại, và tôi tin tưởng chủ nhà sẽ giải quyết những điểm này và mang đến một World Cup đáp ứng được kỳ vọng. Bóng đá là giá trị gắn kết tất cả chúng ta lại với nhau và tỏa sáng, buộc chúng ta phải thảo luận, tranh luận và hành động."

Cuộc họp trực tuyến hôm thứ Tư không bao gồm cuộc bỏ phiếu truyền thống để phê chuẩn quốc gia trúng cử, thay vào đó dựa vào những tràng pháo tay từ các liên đoàn khác. Liên đoàn bóng đá Na Uy trước đó cho biết họ sẽ bỏ phiếu trắng vì quá trình tuyển chọn "làm suy yếu các cải cách của FIFA về quản trị" và "thách thức niềm tin vào FIFA". Tuy nhiên, phần lớn các liên đoàn khác, trong đó có FA, không phản đối hoặc bỏ phiếu trắng việc phê chuẩn.

World Cup 2034 - giống như năm 2022 tại Qatar – rất có thể sẽ được tổ chức vào mùa đông do khí hậu ở Ả Rập Saudi, theo báo cáo đánh giá của FIFA, có "rủi ro cao về thời gian sự kiện" nếu nó diễn ra vào mùa hè.

Cuộc đấu thầu đề xuất 15 sân vận động trên khắp 5 thành phố đăng cai, trong đó có 8 sân vận động sẽ được xây dựng từ nay đến năm 2034 và 3 sân vận động hiện đang được xây dựng. Ả Rập Saudi trước đây đã đăng cai một giải đấu cấp độ thế giới - Giải vô địch thế giới các câu lạc bộ 2023 - và đã đầu tư rất nhiều vào thể thao trong những năm gần đây.

Dưới thời chủ tịch Gianni Infantino, FIFA đã xây dựng mối quan hệ chặt chẽ với vương quốc này và có thỏa thuận tài trợ với tập đoàn dầu mỏ khổng lồ Aramco thuộc sở hữu nhà nước.