Thêm lực đẩy phát triển nhà ở xã hội

Bộ Xây dựng đang xin ý kiến các bộ, ngành dự thảo Nghị quyết của Chính phủ về nguồn vốn ưu đãi cho phát triển nhà ở xã hội quy mô khoảng 100.000 tỉ đồng từ phát hành trái phiếu Chính phủ. Theo Bộ Xây dựng, để thực hiện Đề án xây dựng 1 triệu căn nhà ở xã hội (NƠXH) cho người thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021-2030, cần nguồn vốn khoảng 500.000 tỉ đồng.

Được vay tối đa 80%

Bộ Xây dựng đang dự thảo nghị quyết của Chính phủ về nguồn vốn tín dụng ưu đãi 100.000 tỉ đồng, tương đương 20% tổng nhu cầu vốn phát triển NƠXH, để Ngân hàng Chính sách Xã hội (NHCSXH) cho vay mua, thuê mua, xây dựng, cải tạo, sửa chữa nhà ở để thực hiện chính sách NƠXH.

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh cho biết đối tượng, điều kiện, mức vốn, lãi suất, thời hạn vay vốn ưu đãi để mua, thuê mua NƠXH; xây dựng hoặc cải tạo, sửa chữa nhà ở tại NHCSXH được thực hiện theo pháp luật về nhà ở (Điều 48, khoản 1 Điều 71 Nghị định số 100/2024/NĐ-CP) và pháp luật khác có liên quan. Theo đó, người dân được vay tối đa 80% giá trị hợp đồng mua, thuê mua NƠXH. Trường hợp xây mới, sửa chữa nhà ở, mức vay tối đa là 70% và không quá 1 tỉ đồng. Lãi suất bằng mức cho vay với hộ nghèo được Thủ tướng quy định (hiện mức này là 6,6%/năm). Thời hạn vay tối đa 25 năm.

Cũng theo ông Nguyễn Văn Sinh, thời gian giải ngân của chương trình đến khi doanh số giải ngân đạt 100.000 tỉ đồng nhưng không quá ngày 31-12-2030. Trong đó, việc phân bổ vốn cho từng năm như sau: Từ năm 2025-2029 bố trí mỗi năm khoảng 16.500 tỉ đồng; năm 2030 bố trí khoảng 17.500 tỉ đồng.

Nghị quyết cũng sẽ tập trung thúc đẩy, khuyến khích các doanh nghiệp (DN) đầu tư, các đối tượng khó khăn về nhà ở quan tâm thực hiện Đề án "Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn NƠXH cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021-2030". Đồng thời tiếp tục đẩy mạnh giải ngân nguồn vốn 120.000 tỉ đồng để phát triển NƠXH theo Nghị quyết số 33/NQ-CP của Chính phủ về một số giải pháp tháo gỡ và thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển an toàn, lành mạnh, bền vững.

Để thực hiện gói tín dụng ưu đãi này, Bộ Xây dựng đề xuất Chính phủ giao Bộ Tài chính rà soát, đánh giá kỹ lưỡng, cụ thể khả năng phát hành trái phiếu Chính phủ để có vốn cấp cho NHCSXH cho vay mua, thuê mua, xây dựng, cải tạo, sửa chữa nhà ở. Bộ Kế hoạch và Đầu tư phối hợp với Bộ Tài chính, các bộ, ngành liên quan phân bổ nguồn vốn trái phiếu Chính phủ cho phát triển NƠXH.

Bộ Xây dựng đề xuất giao NHCSXH xây dựng đề án phát hành trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh, gửi hồ sơ đề nghị cấp bảo lãnh cho Bộ Tài chính để trình Thủ tướng phê duyệt, cấp bảo lãnh Chính phủ cho NHCSXH tổ chức phát hành trái phiếu Chính phủ, quản lý nguồn vốn theo quy định. Phối hợp với Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, để ưu tiên phân bổ 100.000 tỉ đồng cho các dự án phát triển NƠXH, người mua nhà.

Quy hoạch 9.757 ha đất xây dựng NƠXH

Hiện, NƠXH đang sử dụng 2 nguồn vốn là gói tín dụng 120.000 tỉ đồng do các ngân hàng thương mại tự cân đối vốn và vốn do NHCSXH triển khai theo Nghị định 100 về NƠXH từ ngân sách. Bộ Xây dựng cho biết để thực hiện Đề án xây dựng 1 triệu căn NƠXH, Chính phủ đã thông qua gói tín dụng 120.000 tỉ đồng cho vay đầu tư, mua NƠXH với lãi vay thấp hơn từ 1,5%-2% so với lãi vay thương mại bình quân của 4 ngân hàng thương mại nhà nước trong từng thời kỳ. Tuy nhiên, gói tín dụng ưu đãi 120.000 tỉ đồng sau hơn một năm triển khai có tỉ lệ giải ngân rất thấp vì mức lãi vay, điều kiện vay chưa thực sự ưu đãi với người thu nhập thấp ở đô thị, công nhân khu công nghiệp. Hiện gói vay này có lãi suất 7%/năm với chủ đầu tư và 6,5%/năm với người mua nhà.

Ông Vương Duy Dũng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng), cho biết gói tín dụng 120.000 tỉ đồng hiện nay ngoài 4 ngân hàng thương mại cổ phần nhà nước (BIDV, VietinBank, Agribank, Vietcombank) thì có thêm 4 ngân hàng: Tiên Phong (TPBank), VPBank, MBBank và Techcombank đã có văn bản đăng ký tham gia chương trình với số tiền đăng ký của mỗi ngân hàng là 5.000 tỉ đồng. Qua tổng hợp, đến nay mới có 34/63 UBND tỉnh, thành phố có văn bản, công bố 83 dự án đủ điều kiện vay vốn ưu đãi trên cổng thông tin điện tử. Kết quả giải ngân đến nay có tổng dư nợ là 1.783 tỉ đồng, trong đó: khách hàng DN đủ điều kiện vay, đã có 15 dự án ký hợp đồng tín dụng với tổng mức cam kết cấp tín dụng là 4.200 tỉ đồng, dư nợ là 1.633 tỉ đồng. 68 dự án còn lại chưa ký hợp đồng tín dụng cho vay theo chương trình, trong đó, 57 dự án chủ đầu tư không có nhu cầu vay vốn và 6 dự án đang được các ngân hàng thương mại thẩm định, 5 dự án không đáp ứng điều kiện cho vay. Đối với người mua nhà, hiện nay nguồn vốn đã giải ngân khoảng 150 tỉ đồng tại 12 dự án.

Theo Bộ trưởng Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị, thực hiện Đề án đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ NƠXH giai đoạn 2021-2030, từ năm 2021 đến nay, các địa phương trên cả nước đã quy hoạch 9.757 ha đất để xây dựng NƠXH; có 622 dự án NƠXH được triển khai với quy mô 565.177 căn, trong đó đã hoàn thành 79 dự án với quy mô 40.679 căn; đã khởi công xây dựng 131 dự án, với quy mô 111.687 căn và đã chấp thuận chủ trương đầu tư 412 dự án.

Ông Nguyễn Thanh Nghị nhìn nhận kết quả này chưa đáp ứng nhu cầu của công nhân, người lao động (NLĐ) và người thu nhập thấp; nhiều địa phương chưa hoàn thành chỉ tiêu phát triển NƠXH.