Bí ẩn hồn lìa khỏi xác

Những câu chuyện xung quanh khoảnh khắc cận kề cái chết vẫn còn là điều tranh cãi nhưng đang thu hút không ít cuộc nghiên cứu của giới khoa học.

Hồi sinh kỳ diệu

Một số nhà khoa học cho rằng con người có khả năng nhận ra họ đã chết vì ý thức vẫn tiếp tục hoạt động kể cả khi cơ thể mất hết dấu hiệu của sự sống. Mới đây, ông Sam Parnia, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu hồi sức tại Trường Y Langone thuộc Trường ĐH New York (Mỹ), khẳng định rằng con người có thể nhận thức được cái chết của chính mình. Ông Parnia và cộng sự đã nghiên cứu những người từng bị ngừng tim, chết lâm sàng nhưng lại hồi sinh sau đó. Đây là nghiên cứu lớn nhất từng được thực hiện liên quan đến chủ đề này.

Một số người được nghiên cứu cho biết họ nhận thức được toàn bộ cuộc nói chuyện và nhìn thấy những việc diễn ra xung quanh kể cả khi được tuyên bố đã chết. Thông tin này sau đó được xác nhận bởi chính các y - bác sĩ có mặt vào lúc đó. Theo định nghĩa, cái chết xảy ra vào thời điểm trái tim ngừng đập và sự lưu thông máu vào não bị cắt đứt. "Về mặt lý thuyết, đó là lúc bạn qua đời. Tất cả đều dựa vào khoảnh khắc trái tim ngừng hoạt động. Một khi điều đó xảy ra, máu không còn được đưa đến não và khiến các chức năng của não ngừng ngay lập tức" - ông Parnia giải thích.

Tuy nhiên, có bằng chứng cho thấy não sẽ hoạt động cực kỳ tích cực vào thời khắc thần chết ghé thăm. Trong một nghiên cứu năm 2013 của Trường ĐH Michigan (Mỹ), các nhà khoa học đã quan sát tín hiệu điện não trên 9 con chuột bị gây mê và cho lên cơn đau tim. Họ nhận thấy các mô hình hoạt động có liên hệ với trạng thái được gọi là "siêu nhận thức" xảy ra trong khoảnh khắc cực ngắn sau cái chết lâm sàng.

Sự quan tâm của giới khoa học đối với chủ đề nêu trên tiếp tục tăng sau những gì xảy ra với bà Anita Moorjani, hiện sống tại TP New York - Mỹ. Vào ngày 2-2-2006, các cơ quan nội tạng của người phụ nữ này ngừng hoạt động, khiến bà rơi vào trạng thái hôn mê sâu tại một bệnh viện ở Hồng Kông. Khi đó, bác sĩ và người thân của bà Moorjani đều cho rằng cuộc chiến chống lại căn bệnh ung thư hạch bạch huyết suốt 4 năm qua của người phụ nữ này đã đến hồi kết thúc.

Rosalie e’Silva cho biết cô luôn có những trải nghiệm kỳ lạ khi còn nhỏ. Ảnh: South China Morning Post

Những khả năng khác thường

Sau đó, điều kỳ lạ xảy ra và làm thay đổi cuộc đời bà Moorjani. Trong cơn hôn mê kéo dài 30 giờ, người phụ nữ này đã có trải nghiệm bên ngoài cơ thể (gọi tắt là OBE), khiến bà có cảm giác lơ lửng trên không.

"Tôi rời khỏi cơ thể và có thể nghe, thấy tất cả những gì đang diễn ra. Thậm chí, tôi còn nhìn thấy người cha đã khuất. Dù nhắm mắt nhưng tôi lại nhìn rõ hơn bao giờ hết và hiểu vì sao mình bị ung thư. Tôi biết rằng đó không chỉ là một căn bệnh về thể chất mà còn là tinh thần. Tôi còn biết rằng tôi phải trở về cơ thể của mình và sẽ hồi phục" - bà Moorjani kể lại với tờ South China Morning Post gần đây.

Đáng kinh ngạc hơn, bà Moorjani còn biết tường tận những gì mà bác sĩ và người thân thảo luận dù đang hôn mê, kể cả các cuộc nói chuyện bên ngoài phòng bệnh. Bà còn chỉ ra được bác sĩ hoặc y tá nào thực hiện những thủ tục gì. Theo lời các bác sĩ, đáng lẽ bà Moorjani đã không qua khỏi. Tuy nhiên, bà lại hồi phục hoàn toàn trong vòng 5 tuần sau khi tỉnh dậy.

Từ trước đến nay, OBE vẫn là hiện tượng khiến các bác sĩ vừa bối rối vừa hào hứng. Theo các nhà nghiên cứu, OBE có thể xuất hiện trong rất nhiều tình huống, như chấn thương não, uống thuốc gây ảo giác, sự mất nước, mất cảm giác và trải nghiệm cận tử như trường hợp bà Moorjani. Một nghiên cứu mới của Trường ĐH Aix-Marseille (Pháp) cho biết những người bị chóng mặt hoặc có các vấn đề về tai trong, còn được gọi là rối loạn tiền đình ngoại biên, có khả năng gặp hiện tượng OBE "cao hơn đáng kể".

"Nhìn chung, dữ liệu của chúng tôi chỉ ra rằng hiện tượng OBE ở những bệnh nhân bị chóng mặt có thể phát sinh từ việc kết hợp sự rời rạc trong nhận thức do rối loạn chức năng tiền đình với các yếu tố tâm lý (giải thể nhân cách - tri giác sai thực tại, trầm cảm, lo lắng) và các yếu tố thần kinh (chứng đau nửa đầu)" - cuộc nghiên cứu kết luận.

Rosalie e’Silva, một phụ nữ sống tại Hồng Kông, khẳng định cô có thể rơi vào trạng thái OBE gần như bất cứ khi nào mình muốn và tất cả những gì cô cần làm là tìm một nơi thật yên tĩnh. Theo chia sẻ của e’Silva, cô bắt đầu gặp hiện tượng OBE từ khi còn rất nhỏ.

"Tôi luôn có những trải nghiệm kỳ lạ khi còn nhỏ, thậm chí từ lúc 5 tuổi. Tôi rất sợ ngủ gật nên đưa tất cả năng lượng về ngón chân cái mà không hiểu tại sao. Sau đó, tôi chuyển năng lượng đến những bộ phận khác trên cơ thể. Vô tình, đây lại là cách tập yoga nidra - một loại yoga đặt con người vào trạng thái ý thức giữa tỉnh và ngủ" - e’Silva nói với tờ South China Morning Post.

Vì đã nhiều năm làm việc cho các đài CNN, Al Jazeera và NBC, e’Silva hy vọng mọi người sẽ hoài nghi và đặt câu hỏi về những gì cô tiết lộ. "Hoài nghi là một điều tốt. Hãy cởi mở và xem đây là một khả năng. Để biết OBE có phải là sự thật hay không, bạn phải tự trải nghiệm nó. Mọi người đều có khả năng gặp hiện tượng này" - cô khẳng định.