“Chủ ngân hàng của Chúa”

7 giờ rưỡi sáng 18-6-1982, trên đường đi làm, một nhân viên bưu chính phát hiện một xác người treo cổ lên thành cầu Blackfriars ở London. Khám nghiệm tử thi, cảnh sát Anh xác định đó là đại thương gia Roberto Calvi, 62 tuổi.

Năm 1982, ngân hàng Ambrosiano ở trên bờ vực phá sản vì bị vỡ nợ 1,3 tỉ USD sau khi cho nhiều công ty ma ở Mỹ Latinh vay và mất trắng. Roberto Calvi là người ngoan đạo, có quan hệ gắn bó với Vatican, nhưng cũng là “két bạc của mafia đảo Sicile” và có quan hệ với “nhóm P2” tập hợp những đại gia chính trị, kinh doanh, công chức, trí thức.

Sau khi hàng loạt thành viên “nhóm P2” bỏ trốn ra nước ngoài, những hoạt động phi pháp rửa tiền cho mafia của ngân hàng Ambrosiano bị tố giác. Thư ký riêng của Calvi nhảy lầu tự tử. Calvi bị tạm giữ để điều tra, đã định tự sát bằng thuốc ngủ và cắt mạch máu ở cổ tay. Ông ta bị kết án 4 năm tù, nhưng được tại ngoại để chống án. Lo sợ chống án không thắng, khó thoát khỏi tù tội, ngày 11-6-1982, Calvi bí mật trốn khỏi Ý sang London, mang theo một vali chứa đầy những tài liệu phạm tội. Nhà tài phiệt cải trang cạo bỏ ria mép, dùng tên giả, hộ chiếu giả cùng 2 tay chân là Silvano Vittor, lái xe và Flavio Carboni, thương gia, làm cuộc trốn chạy khá ly kỳ. Trước hết bay từ Rome tới Venice, rồi đi ca nô tốc hành sang Nam Tư, ghé qua Áo trước khi bay tới London. Cuối cùng là cái chết đầy bí ẩn ở cầu Blackfriars: Tự sát hay bị giết?

Khám xác, cảnh sát Anh phát hiện tay nạn nhân vẫn còn nguyên chiếc đồng hồ Patek Philippe đắt tiền và trong túi áo có 10.000 bảng Anh, nhiều franc Thụy Sĩ và lire Ý. Cảnh sát Anh kết luận: ông ta tự sát. Tuy nhiên vợ, con trai và con gái Calvi kịch liệt bác bỏ kết luận của cảnh sát Anh. Theo yêu cầu của gia đình nạn nhân năm 1983, một cuộc điều tra khác cũng bế tắc không thể khẳng định Calvi tự sát hay bị giết.

Ngày 8-10 vừa qua, Ý đã mở phiên tòa đặc biệt tại nhà tù Rebibia ở ngoại ô Rome để xét xử 5 kẻ tình nghi liên quan đến cái chết của Calvi trong đó có Carboni và Vittor, 2 người đi theo Roberto Calvi chạy trốn sang London và bí mật biến khỏi Anh sau khi xác Calvi bị phát hiện. Họ bị tình nghi giao nộp Calvi cho kẻ giết ông ta. Ngoài ra còn có Giuseppe “Pippo” Calo, tay hòm chìa khóa của mafia đảo Sicile, bạn của Calvi bị tình nghi chủ mưu giết Calvi để bịt đầu mối.