"Con đường tơ lụa" của Trung Quốc sẽ "giết" sông Mekong?

Chủ tịch nhóm bảo tồn Rak Chiang Khong tại Thái Lan Niwat Roykaew cảnh báo sông Mekong sẽ “chết” và không thể phục hồi nếu Trung Quốc tiếp tục dự án “Một vành đai, một con đường” nhằm xây dựng con đường tơ lụa hiện đại xuyên từ châu Á đến châu Âu.

Ông Niwat lập luận đánh thuốc nổ ở sông Mekong (đoạn giữa Thái Lan va Lào) sẽ phá huỷ các khu nuôi cá, ảnh hưởng tới các loài chim di cư và khiến dòng nước chảy xiết hơn, làm xói mòn đất canh tác ven sông.

Các kỹ sư Trung Quốc khảo sát đoạn sông Mekong tại biên giới giữa Lào và Thái Lan ngày 23-4. Ảnh: REUTERS

Công ty con Second Harbour Consultants (SHC) của Tập đoàn Xây dựng truyền thông Trung Quốc (CCCC) cho biết họ đang khảo sát sông Mekong trong bối cảnh Trung Quốc, Lào, Myanmar và Thái Lan đang cân nhắc có đánh thuốc nổ để mở rộng dòng chảy hay không.

Trong một e-mail gửi hãng tin Reuters (Anh), SHC thông báo họ đã tổ chức một số cuộc họp với người dân địa phương để “trao đổi, tạo sự tin tưởng và xóa tan nghi ngờ” về những lo ngại dự án sẽ làm ảnh hưởng đến môi trường.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc không bình luận khi được hỏi về dự án mở rộng sông Mekong bằng phương án đánh thuốc nổ.

Dự án “Một vành đai, một con đường” được Bắc Kinh khởi động từ năm 2013. Cách đó nhiều năm, Trung Quốc đã cho nổ mìn một số đoạn sông Mekong chảy qua Lào. Thái Lan, Lào và Myanmar đã đồng ý tiến hành hoạt động khảo sát – do Trung Quốc tài trợ - nhưng đang cân nhắc việc nổ mìn.

Một chiếc thuyền đi dọc theo các bãi đá ở sông Mekong tại biên giới giữa Lào và Thái Lan ngày 23-4. Ảnh: REUTERS

Sông Mekong bắt nguồn từ cao nguyên Tây Tạng và chảy qua Trung Quốc cùng với 5 nước Đông Nam Á khác. Bắc Kinh xây dựng một loạt con đập dọc theo đoạn sông mà các nhà vận động Thái Lan nói rằng chúng gây ảnh hưởng đến dòng chảy.

Kể từ tháng 12 năm ngoái, đại điện Công ty SHC đã gặp người biểu tình Thái Lan 3 lần để hòa giải. Vì lo ngại người biểu tình tấn công, nhóm kỹ sư Trung Quốc đang tiến hành hoạt động khảo sát phải lên tàu chở hàng thả neo ở khúc sông Mekong bên phía Lào để ngủ qua đêm.

Hiện Trung Quốc muốn dỡ bỏ những tảng đá và bãi cát dọc sông Mekong để cho phép tàu lớn có tải trọng tối đa 500 tấn khởi hành từ tỉnh Vân Nam tới thị trấn Luang Prabang – Lào.