Cuộc tấn công “bão táp” và những cạm bẫy quân sự, ngoại giao

Bom đạn đã trút xuống Afghanistan nhưng các nhà phân tích vẫn cho rằng cuộc chiến chống khủng bố của Washington đang bị bao phủ bởi những cạm bẫy về quân sự và ngoại giao. Mặc dầu đòn tấn công chống chế độ Taliban đã được phát động, nhưng không có gì bảo đảm các lực lượng tấn công do Mỹ cầm đầu có thể đạt được mục tiêu chính là tiêu diệt mạng lưới khủng bố tại Afghanistan. James Noyes - cựu phó trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng phụ trách các vấn đề Cận Đông, châu Phi và Nam Á - nói: “Có nguy cơ là chúng ta (Mỹ) sẽ lặp lại kịch bản chống Saddam Hussein. Các nước Trung Đông sẽ coi cuộc tấn công là đòn trừng phạt nhân dân Afghanistan. Chiến dịch càng kéo dài, nguy cơ rạn nứt khối liên minh chống khủng bố mong manh mà Mỹ tập hợp được sẽ càng lớn”.

Các quan chức Mỹ nói liên quân Mỹ - Anh tấn công các sân bay, trận địa phòng không và trung tâm chỉ huy của Afghanistan là nhằm kiểm soát bầu trời và dọn đường cho các cuộc hành quân trên bộ của lực lượng Liên minh  Phương Bắc đối lập và lực lượng đặc biệt Mỹ. Nhưng các quan chức Lầu Năm Góc thừa nhận riêng với nhau rằng một cuộc tấn công trên bộ có thể là vô ích. Chính Bộ trưởng Quốc phòng Rumsfeld ngay sau khi ra lệnh tấn công Afghanistan đã nói với các nhà báo rằng Afghanistan “chẳng có nhiều mục tiêu giá trị  nên vũ khí quan trọng của Mỹ vẫn là gây sức ép tối đa về ngoại giao, tình báo và tài chính”. Một phe gợi ý Mỹ tiến hành cuộc chiến thông qua lính đánh thuê và dựa vào sự ủng hộ của quân du kích Liên minh Phương Bắc. Nhưng phe khác lại phản đối vì sợ chế độ Kabul bị lật đổ lại có chế độ tương tự khác lên thay.

Theo AFP, TT Pakistan P. Musharraf cho biết ông đã được Washington cam đoan rằng cuộc tấn công của Mỹ tại Afghanistan “sẽ ngắn và có mục tiêu cụ thể”. Ngày 8-10, ông nói với các nhà báo tại Islamabad: “Tôi đã có được sự bảo đảm dứt khoát rằng chiến dịch sẽ ngắn, có mục tiêu rõ ràng và không  gây tổn thất cho dân thường!”. Ông Musharraf cũng kêu gọi Mỹ: “Chúng ta cần phải có một kế hoạch lớn cố gắng tái thiết Afghanistan ngay sau cuộc chiến”.

Các nhà phân tích Mỹ thấy trước một hiểm họa lớn là khả năng nổ ra xung đột giữa hai phe ủng hộ và chống Mỹ tại Pakistan. Cựu trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Noyes nói: “Nếu không kiểm soát được cuộc tấn công, chúng ta sẽ gặp rắc rối to”. Việc cân bằng đường lối ngoại giao với Pakistan và Ấn Độ cũng không thể coi nhẹ. Một quan chức cao cấp của Nhà Trắng nói chính vì vậy mà Ngoại trưởng Powell trong vài ngày tới sẽ sang thăm cả hai nước này để tranh thủ sự ủng hộ cuộc chiến của Mỹ và cố gắng thuyết phục hai nước có vũ khí hạt nhân đừng xung đột với nhau.

Scott Lassensky, chuyên gia về Trung Đông làm việc tại Hội đồng Quan hệ đối ngoại New York, nói thách thức lớn đối với Washington trong cuộc tấn công hiện nay là phải hạ thấp sự kỳ vọng của công chúng Mỹ và các nước đồng minh.