Đông Ukraine trưng cầu dân ý

Hai vùng Donetsk và Luhansk ở miền Đông Ukraine hôm 11-5 đã tổ chức cuộc trưng cầu dân ý về quyền tự trị tại hơn 1.500 điểm bỏ phiếu trong điều kiện bị quân đội Ukraine bao vây. Các nước phương Tây coi đây là hoạt động bất hợp pháp và khẳng định sẽ không công nhận kết quả trưng cầu. Các phòng phiếu mở cửa lúc 8 giờ và đóng cửa lúc 22 giờ (giờ địa phương).

Báo Vzglyad đưa tin ngay từ sáng, đông đảo người dân xếp những hàng dài tại các điểm bỏ phiếu ở các thành phố thuộc Donetsk và mọi người đều đánh dấu “đồng ý” vào phiếu bầu. Cuộc trưng cầu dân ý cũng diễn ra ở thành phố Slavyansk, nơi xảy ra cuộc giao tranh ác liệt hồi sáng sớm. Trước đó, đại diện Cộng hòa Nhân dân Donetsk thông báo do tình hình chiến sự, cuộc bỏ phiếu ở Slavyansk có thể được tổ chức vào một ngày khác. Thị trưởng tự phong Vyacheslav Ponomarev cho biết lực lượng dân quân Slavyansk đã tránh được tổn thất trong các cuộc đụng độ đêm 10 và sáng 11-5.

Người dân Mariupol xếp hàng tham gia cuộc trưng cầu dân ýẢnh: REUTERS

Tuy nhiên, lực lượng vệ binh quốc gia Ukraine đã cản trở việc tiến hành cuộc trưng cầu dân ý tại khu vực phía Bắc Luhansk. Bà Elena Khryapina - thành viên Ủy ban Bầu cử trung ương Cộng hòa Nhân dân Luhansk - cho biết: “Ngay từ ngày 9-5, vệ binh quốc gia đã thiết lập chốt chặn tại các thành phố phía Bắc. Họ ngăn cản người dân đi đến các điểm bỏ phiếu”. Bà nhấn mạnh mặc dù tình hình không yên ổn, cuộc trưng cầu dân ý vẫn diễn ra. Đặc biệt, ở Melovom, tính đến 11 giờ 30 phút, 100% cử tri đã hoàn thành nhiệm vụ của mình.

Bà cho biết thêm vệ binh quốc gia Ukraine đã triển khai ở khu vực phía Bắc vùng Luhansk 14 xe bọc thép, một số xe tăng và trực thăng cũng như hơn 100 quân. Về phần mình, theo bà Khryapina, dân quân Đông Nam Ukraine đã điều động lực lượng đến các khu vực này để hỗ trợ việc tiến hành trưng cầu dân ý. Còn tại thành phố Mariupol - một điểm nóng ở miền Đông Ukraine, tòa nhà hội đồng thành phố đã bốc cháy trong ngày 11-5. Nguyên nhân và con số thương vong chưa rõ.

Chỉ có vùng Kharkov nghe theo lời kêu gọi trì hoãn cuộc trưng cầu dân ý của Tổng thống Nga Vladimir Putin. Tổng thống Ukraine tạm quyền Alexander Turchynov nhận định rằng cuộc trưng cầu dân ý ở miền Đông sẽ hủy hoại hoàn toàn nền kinh tế, các chương trình xã hội của đất nước và cuộc sống của đa số người dân. Tuy nhiên, theo kênh Fox News, ông Roman Lyagin, Chủ tịch Ủy ban Bầu cử ở Cộng hòa Donetsk, tuyên bố cuộc bỏ phiếu này là phương thức duy nhất để tránh chiến tranh và xung đột vũ trang, đồng thời ông dự báo chính cuộc trưng cầu dân ý sẽ “hợp pháp hóa” phe ly khai trong mắt cộng đồng thế giới.

Nữ phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Jen Psaki hôm 10-5 đã nhắc lại Mỹ sẽ không công nhận kết quả cuộc trưng cầu dân ý về quyền tự trị ở miền Đông Ukraine. Đồng thời, bà nhấn mạnh mặc dù Nga đã kêu gọi hoãn lại cuộc bỏ phiếu trên nhưng nước này lại không sử dụng ảnh hưởng của mình để ngăn chặn chúng.