Già cậy... máy

Dự báo thế giới sẽ có 1,5 tỉ người trên 65 tuổi vào năm 2050 khiến không ít quốc gia gặp khó khăn trong việc chăm sóc những công dân đặc biệt này. Vì thế, ý tưởng dùng robot chăm sóc người cao tuổi đang được thử nghiệm từ Á sang Âu thông qua sự hỗ trợ của các chính phủ.

Thiết thực và đa dạng

Tại Nhật Bản, quốc gia có dân số già đông nhất thế giới, Thủ tướng Shinzo Abe quyết định dành hơn 20 triệu USD trong ngân sách năm 2013 để phát triển robot chăm sóc người cao tuổi. Trong khi đó, Ủy ban châu Âu tài trợ hơn 10 triệu USD cho các dự án nghiên cứu robot cho Trường ĐH Birmingham (Anh).

Tiến sĩ Nick Hawes, thuộc ĐH Birmingham, cho biết: “Chúng tôi đang cố gắng giảm tải công việc cho các nhân viên chuyên chăm sóc người lớn tuổi tại nhà. Nhiều việc quá khiến họ bị phàn nàn là không dành nhiều thời gian để giao tiếp và chăm sóc chu đáo. Ví dụ, nếu có loại robot chuẩn bị thuốc men giúp sức, nhân viên y tế sẽ trò chuyện với người lớn tuổi được nhiều hơn”.

Mới đây, dự án Mobiserv của 8 trường đại học và công ty châu Âu vừa hoàn tất nghiên cứu về một loại “robot xã hội”. Loại robot này có thể đóng vai chuyên gia sức khỏe và dinh dưỡng để khuyến khích người cao tuổi ăn uống hợp lý cũng như tập thể dục. Một dự án khác tại Trường ĐH Salford (Anh) đang phát triển các robot có thể chăm nom người lớn tuổi 24 giờ/ngày.

Không thể thay con người

Không giống những loại robot giúp việc trên, con robot Paro tại Nhật Bản lại không làm được gì ngoại trừ… làm bạn. Bà Kazuo Nashimura, một người cao tuổi được chăm sóc tại nhà, cảm kích: “Paro là bạn của tôi. Tôi rất thích nó, dường như Paro hiểu hết mọi cảm xúc của con người”. Chính vì vậy, Paro là robot được người lớn tuổi Nhật Bản ưa chuộng nhất hiện nay.

Tuy nhiên, việc dùng robot đang vấp phải sự chỉ trích của nhiều tổ chức từ thiện dành cho người lớn tuổi. Tại Anh, một số dịch vụ kết bạn với người già ra đời và đưa những người tình nguyện đến trò chuyện cùng họ. Theo các tổ chức này, yếu tố “con người” là khác biệt quá lớn mà robot không thể lấp đầy.

Bà Caroline Abrahams, Giám đốc tổ chức từ thiện Age UK, bày tỏ: “Không có gì sai khi sử dụng công nghệ thông minh để theo dõi sức khỏe và chăm sóc người già tại nhà khi không có người thân bên cạnh. Tuy nhiên, robot không thể thay thế được con người trong hoạt động giao tiếp”. Cả tiến sĩ Hawes cũng thừa nhận: “Một số loại robot có thể cải thiện chất lượng sống của người lớn tuổi cô đơn. Tuy nhiên, không vì thế mà chúng ta làm ngơ việc tạo điều kiện cho người già tiếp xúc với người khác”.