Hạ viện Mỹ bác bỏ kế hoạch cứu trợ tài chính

Hiện thế giới đang bị sốc trước sự kiện Hạ viện Mỹ ngày 29-9 bác bỏ dự luật cứu trợ tài chính trị giá 700 tỉ USD do chính phủ đề xuất. Có ý kiến cho rằng dự luật lớn chưa từng có kể từ cuộc ''đại suy thoái'' hồi đầu thập niên 30 của thế kỷ trước này còn nhiều bất cập, nhưng đa phần thừa nhận việc thông qua dự luật cứu trợ ngành tài chính đang trong cơn khủng hoảng hiện nay là cần thiết.

Sau khi "hung tin" trên được loan đi, một loạt phản ứng cùng những đánh giá, phân tích của giới chuyên môn khiến chính giới Mỹ phải cân nhắc. Nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng động thái phản đối trên của Hạ viện là có yếu tố chính trị vì nước Mỹ đang trong mùa bầu cử. Kế hoạch cứu trợ đổ vỡ và mức sụt giảm kỷ lục trên thị trường chứng khoán trong vòng một ngày thể hiện sự thất bại của giới lãnh đạo Phố Wall và Nhà Trắng, khiến các thị trường thất vọng và lúng túng.

Sức ép lên thị trường tài chính Mỹ hiện vẫn rất cao, các ngân hàng vẫn giữ tiền mặt thay vì cho vay, giữ tỉ lệ lãi suất ở mức cao và phong tỏa tín dụng cần thiết cho sự tăng trưởng kinh tế. Giải pháp mà giới chuyên môn đưa ra là hy vọng Ngân hàng dự trữ liên bang Mỹ (FED) sẽ cắt giảm lãi suất trong vòng 48 giờ tới và việc làm này có thể được FED phối hợp với các ngân hàng trung ương khác. Đây là biện pháp để khôi phục lòng tin trên thị trường tài chính.

Tại Anh, tờ Thời báo mô tả việc Hạ viện Mỹ bác bỏ kế hoạch cứu trợ tài chính là "một thời khắc nguy hiểm", và cho rằng những người phản đối đã "hiểu sai" dự luật. Các nghị sĩ bỏ phiếu chống cho rằng dự luật không chỉ dành quá nhiều quyền lực cho Bộ Tài chính mà còn quá khả năng của chính phủ liên bang.

Một số nghị sĩ bảo thủ của hai đảng cho rằng việc chính phủ "quốc hữu hóa" các công ty và tập đoàn tư nhân bị phá sản do nợ xấu là một việc làm trái với nguyên tắc của thị trường tự do và kiến nghị nên phó mặc cho lĩnh vực tư nhân.

Tờ Người bảo vệ nhận định động thái trên của Hạ viện Mỹ đã châm ngòi cho một cuộc khủng hoảng lòng tin trong hệ thống ngân hàng. Tờ Thư tín hằng ngày cho rằng thị trường chứng khoán sụt giảm sau tin dữ trên ở Mỹ là "hồi chuông báo động dội lại từ cuộc Đại suy thoái năm 1929" và đẩy các ngân hàng thế giới đến bên bờ vực thẳm.

Tờ Điện tín có vẻ lạc quan hơn với nhận định những sự kiện vừa qua chưa phải là dẫn đến bế tắc, nhưng cần có những cân nhắc và lựa chọn sáng suốt trong bối cảnh hiện nay.

Theo VNA, thất vọng với kết quả bỏ phiếu tại Hạ viện và do tiếp tục lo ngại về viễn cảnh của nền kinh tế lớn nhất thế giới, giới đầu tư tại thị trường chứng khoán Mỹ ngày 29-9 đã bán đổ bán tháo của cải, làm cho giá các loại cổ phiếu mất giá thảm hại chưa từng có, trong khi giá vàng lại tăng tới 23,20 USD lên 911,70 USD/ ounce.

Giới chuyên môn ước tính trong phiên giao dịch ngày 29-9, cố phiếu mất giá tới 1,2 nghìn tỉ USD, mức cao nhất từ trước tới nay, và cao gần gấp đôi so với kế hoạch giải cứu 700 tỉ USD vừa bị Hạ viện bác bỏ.

. Tại châu Á, ngày 30-9, Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BoJ) đã quyết định bơm thêm 2.000 tỉ yên (khoảng 19,2 tỉ USD) vào thị trường tiền tệ nhằm ngăn chặn tình trạng "hoảng loạn" vừa xuất hiện trở lại trên thị trường tài chính. Hành động trên của BoJ được thực hiện sau khi giá cổ phiếu trên thị trường chứng khoán Tokyo giảm gần 5% trong phiên giao dịch ngày 29-9. Bắt đầu phiên giao dịch ngày 30-9, chỉ số Nikkei giảm tiếp 1,5%.

Còn tại các nước phương Tây, để ngăn chặn nguy cơ sụp đổ của hệ thống tài chính toàn cầu, ngày 29-9, các ngân hàng trung ương thế giới, dẫn đầu là Ngân hàng dự trữ liên bang Mỹ (FED), thông báo bơm thêm tổng cộng 330 tỉ USD vào hỗ trợ các ngân hàng thương mại. Riêng FED sẽ tăng gấp ba các khoản tiền mặt cho các ngân hàng thương mại vay, từ 25 tỉ USD lên 75 tỉ đối với các khoản vay trong 28 ngày và từ 75 tỉ USD lên 225 tỉ USD đối với các khoản vay 84 ngày.

Chính phủ Bỉ và Hà Lan cũng quyết định chi 16 tỉ USD để quốc hữu hóa một phần ngân hàng chung Fortis NV trong khi chính phủ Đức cam kết chi 35 tỉ euro để bảo lãnh cho tập đoàn tín dụng bất động sản Hypo Real Estate Holdings AG. Các ngân hàng trung ương của Anh, Na Uy, Nhật Bản, Áo, Đan Mạch, Thụy Điển, Thụy Sỹ, Canada và Ngân hàng trung ương châu Âu cũng tham gia vào chương trình cứu trợ toàn cầu mới lần này.