Hải tặc bắt tay với khủng bố

Liên minh ma quỷ

Tám tên hải tặc trang bị súng tự động và mã tấu bắn những phát súng cảnh cáo về phía một chiếc tàu chở dầu thô mang cờ Thái Lan đang chạy gần đảo Pangkor, eo biển Malacca. Sau đó, chúng tràn lên tàu bắt cóc thuyền trưởng và máy trưởng. Một số tiền chuộc lớn đã được thông báo đến chủ tàu. Vụ này mới xảy ra hồi đầu tháng 6 năm nay. Theo trung tâm theo dõi hải tặc của Cục Hàng hải Quốc tế (IMB), đây là vụ bắt cóc đòi tiền chuộc thứ 5 kể từ ngày 28-2-2005.

Hội nghị An ninh hàng hải quốc tế đang diễn ra tại thành phố Nantes, miền Tây nước Pháp, đã bàn rất nhiều về “ung nhọt” nhức nhối này. Bên lề hội nghị, trung tá hải quân Clay Diamond, sĩ quan liên lạc của Bộ Ngoại giao Mỹ, nhận định: “Trong giới hàng hải, eo biển Malacca nổi tiếng là khu vực có nguy cơ rất cao về hải tặc và khủng bố. Có nhiều dấu hiệu cho thấy có một sợi dây liên hệ giữa bọn hải tặc, các tổ chức tội phạm hoạt động trên biển và khủng bố”. Một liên minh ma quỷ thật sự, theo cách nói của một chuyên gia chống khủng bố Indonesia.

Mỗi ngày trung bình có hơn 1.000 tàu chở hàng và hơn 10 triệu thùng dầu chạy ngang qua eo biển Malacca của Malaysia, Indonesia và Singapore. Với tầm quan trọng như thế, eo biển này là mục tiêu “ngon ăn” của bọn khủng bố như tổ chức Jemaah Islamiyah hoạt động rất mạnh ở Đông Nam Á. Chúng có thể cướp tàu - chở hàng hoặc chở khách - biến nó thành một “quả bom nổi” tấn công vào các thành phố cảng biển theo kiểu

Al-Qaeda cướp máy bay chở khách đâm vào tòa tháp đôi Trung tâm Thương mại Thế giới ở New York ngày 11-9-2001. Các tổ chức khủng bố cũng bắt tay với bọn hải tặc tổ chức những vụ cướp tàu bắt cóc thủy thủ đoàn đòi tiền chuộc để “gây quỹ cho tổ chức”.

1 triệu USD tiền chuộc

David Fairnie, chuyên viên về an ninh hàng hải của công ty bảo vệ Anh Hart Security, khẳng định rằng chuyện cướp tàu, bắt cóc thủy thủ đoàn đòi tiền chuộc là một xu hướng cực kỳ nguy hiểm đang nổi lên đối với 55.000 lượt tàu qua lại eo biển Malacca hằng năm. Theo lời kể của các nạn nhân, Fairnie xác định nhiều tên hải tặc vốn là phiến quân hoạt động ở tỉnh Aceh, Indonesia, nhưng phong trào ly khai Aceh tự do (FAM) đã bác bỏ điều này.

Những vụ cướp tàu bắt cóc con tin để đòi tiền chuộc hiện nay được tổ chức rất tinh vi. Các con tin được chuyển sang các tàu đánh cá, không phải một lần mà nhiều lần nhằm xóa dấu vết, trước khi đưa con tin vào đất liền, thông thường là tỉnh Aceh, nơi phiến quân hoạt động mạnh và có nhiều căn cứ bí mật.

Năm 2004, tính ra các chủ tàu đã phải trả khoảng 1 triệu USD tiền chuộc cho bọn cướp hoạt động trong khu vực eo biển Malacca. Bọn cướp đòi trung bình 50.000 USD một con tin. Năm ngoái đã có 40 thuyền viên bị bắt cóc trong 20 vụ cướp tàu tại eo biển này. Bốn con tin bị chúng giết vì chủ tàu không trả hoặc chậm trả tiền chuộc.

Tình trạng mất an ninh nói trên buộc các nhà “bảo tiêu” tân thời phải tính toán lại phương thức đền bù. Các công ty bảo hiểm lớn cũng xem xét, bổ sung các điều khoản liên quan đến các vụ bắt cóc đòi tiền chuộc.

Đối phó

Thuyền viên có cách nào chống lại hải tặc? Câu trả lời là có. Ngày 21-6, 10 tên hải tặc đi canô cao tốc tấn công một tàu chở dầu diesel đậu gần đảo Langkawi của Malaysia. Thuyền trưởng và các thuyền viên bị chúng lùa xuống hầm máy ngoại trừ một thủy thủ tìm được chỗ trốn an toàn. Thừa lúc lộn xộn, anh nhảy xuống chiếc canô của bọn hải tặc nổ máy chạy một lèo vào bờ.

Anh thủy thủ này sau đó quay trở lại cùng với một chiếc tàu tuần tra của cảnh sát Malaysia. Bọn hải tặc không thể chống cự đã buông súng đầu hàng. Trong số này, có một tên 42 tuổi, tình nghi là đầu sỏ. Cuộc điều tra ban đầu cho thấy động cơ cướp tàu là bán dầu diesel cho một khách hàng ở một nước láng giềng của Malaysia do giá các loại dầu đang tăng mạnh. Cảnh sát Malaysia cũng cho biết thêm trên tàu có nội gián là một thủy thủ người Indonesia và một sĩ quan không được tiết lộ danh tính. Họ báo cho bọn hải tặc hải trình của chiếc tàu chạy từ Singapore đi Myanmar. Kế hoạch của bọn hải tặc khá hoàn hảo trừ một chi tiết: Một thủy thủ bất ngờ lanh trí cướp chiếc canô của chúng, cắt đứt đường rút lui.

Trường hợp kể trên tuy nhiên còn hiếm. Đa số bọn hải tặc rất tàn ác. Chúng không ngần ngại bắn chết những con tin nếu thấy lâm nguy. Do đó cần có những biện pháp thích hợp vừa có tính chất răn đe vừa có hiệu quả ngăn chặn. Một số chủ tàu thuê các công ty bảo vệ hàng hải. Hiện nay có rất nhiều công ty bảo vệ tư nhân như Hart, Glenn Defence Marine và Background Asia Risk Solutions cung cấp dịch vụ bảo vệ vũ trang cho các chủ tàu trong khu vực. Tuy nhiên, sự hiện diện trên tàu của lực lượng bảo vệ vũ trang tư nhân gây âu lo cho chính phủ các nước trong vùng, đặc biệt là Malaysia.

Tổ chức Hàng hải Quốc tế (IMO) của Liên Hiệp Quốc cũng đã tăng cường các biện pháp chống hải tặc. Cách đây một năm, IMO ra quy định mới, theo đó tàu trên 500 tấn cần có hệ thống báo động “thầm” báo cho chính quyền các nước gần nhất những cuộc đột nhập bất hợp pháp hoặc những nguy cơ khác. Quy định bắt nguồn từ sự kiện 11-9-2001 vì sợ tàu chở hành khách bị cướp và biến thành vũ khí tấn công của bọn khủng bố với thiệt hại có thể lên đến hàng ngàn người !

Tuy nhiên, theo các quan chức tham dự Hội nghị An ninh Hàng hải quốc tế tại Nantes, chỉ có một cách chống hải tặc hữu hiệu nhất là các nước trong khu vực phải hợp tác chặt chẽ với nhau. Năm ngoái, Singapore, Indonesia và Malaysia đã bắt đầu phối hợp những cuộc tuần tra eo biển Malacca. Từ tháng 3 vừa qua, các nhóm quân sự tinh nhuệ của Singapore đã có mặt trên các tàu chở hàng và chở khách. Một dự án thành lập trung tâm khu vực chống hải tặc hoạt động trong vùng eo biển Malacca tại Singapore đã được Thái Lan ủng hộ. Trung tâm có nhiệm vụ chia sẻ thông tin và huấn luyện cách đối phó với hải tặc.