Hồ sơ Mỹ 2003-2004: Há miệng mắc quai!

Thời điểm công bố bản báo cáo có tựa đề “Ủng hộ nhân quyền và dân chủ: Hồ sơ của Mỹ 2003-2004” cũng khá đặc biệt. Đáng lẽ nó được công bố ngày 5-5. Tuy nhiên, đó là thời điểm cả thế giới lên án Washington bưng bít thông tin lính Mỹ làm nhục tù nhân Iraq tại nhà tù Abu Ghraib sau khi những tấm ảnh mà chính TT Bush cũng phải thốt lên “đáng ghê tởm” được đăng tải trên báo chí Mỹ. Việc hoãn công bố đến 12 ngày được Bộ Ngoại giao Mỹ giải thích “vì lý do kỹ thuật”. Tuy nhiên, Lorne Craner, phó trợ lý Ngoại trưởng Colin Powell phụ trách về nhân quyền, thú thật trên báo International Herald Tribune: “Làm sao chúng tôi có thể nói về nhân quyền nếu chúng tôi không giữ được mình” (!!!).

Bản báo cáo nói trên - bản thứ hai trong năm (bản thứ nhất công bố hồi tháng 2) thực hiện theo yêu cầu của Quốc hội Mỹ - chủ yếu chỉ trích chính phủ 101 nước trên thế giới vi phạm nhân quyền và dân chủ, bóp nghẹt tự do báo chí và hạn chế tôn giáo. Tuy nhiên, bản báo cáo cho thấy Mỹ tự mâu thuẫn trong nhiều vấn đề.

Mâu thuẫn thứ nhất: Trong khi nhiều nước và nhiều tổ chức nhân quyền quốc tế chỉ trích mạnh mẽ cách thức Mỹ giam giữ những người tình nghi là thành viên của Taliban và Al - Qaeda ở trại giam Guantanamo trái với luật lệ quốc tế thì Mỹ lại chỉ trích đồng minh Ả Rập Saudi cho phép “nhân viên an ninh tra tấn, ngược đãi tù nhân, bắt bớ người vô cớ”.

Mâu thuẫn thứ hai: Bản báo cáo chỉ trích nhiều nước hạn chế tự do báo chí nhưng không hề đề cập tới chuyện Mỹ vô cớ đóng cửa 60 ngày tờ Al - Hawse của những người ủng hộ giáo sĩ Muqtada al - Sadr ở Iraq. Đài truyền hình Al - Jazeera từng tố cáo lính Mỹ bắn vào phóng viên của đài.

Mâu thuẫn thứ ba: Nhật báo The New York Times cũng lưu ý độc giả rằng bản báo cáo đã không hề đả động gì về tệ nạn tù nhân Iraq bị lính Mỹ ngược đãi khi đề cập tới tình hình nhân quyền ở Iraq mà chỉ nhấn mạnh đến “những nỗ lực của Mỹ tái thiết và tạo dựng những định chế dân chủ vững chắc ở Iraq”. Trong khi đó, việc ông Abdel Bassat Turki, Bộ trưởng Nhân quyền Iraq, xin từ chức hôm 8-4 để phản đối tình trạng Mỹ chà đạp dân chủ ở Iraq, cũng không được nhắc tới trong bản báo cáo.