IS - Mối quan tâm của Nga

“Phiến quân IS đang đến gần biên giới Nga, số lượng mỗi năm một tăng” - Chủ tịch Ủy ban Quốc phòng Hội đồng Liên bang Nga Viktor Ozerov nói với kênh truyền hình Zvezda. Hội đồng An ninh quốc gia Nga gần đây đã thừa nhận mối đe dọa từ IS mặc dù IS bị cấm hoạt động trên lãnh thổ Liên bang Nga.

Moscow lo lắng

Theo dữ liệu của cơ quan này, phiến quân IS đã thâm nhập lãnh thổ nước Nga qua biên giới Thổ Nhĩ Kỳ dưới dạng những du khách bị mất hộ chiếu. Phát biểu tại hội nghị an ninh ở Ulan-Ude, thủ phủ CH Buryatia thuộc Nga, Phó Thư ký Hội đồng An ninh Nga Evgeniy Lukyanov cho biết sự trở về nước của các phiến quân IS là công dân Nga hiện là thách thức nước này phải đối mặt. Theo ông, chúng đến các phái bộ ngoại giao Nga để xin cấp giấy tờ trở về quê hương.

Theo báo Rossiyskaya Gazeta, một thông tin khác cũng không kém phần giật gân là phiến quân IS đã bộc lộ tham vọng của chúng trên lãnh thổ Nga. Cụ thể, chúng đã tuyên bố toàn bộ khu vực Bắc Kavkaz ở Nga là một tỉnh của IS và đã chỉ định Abu Muhammad al-Qadri cai quản lãnh thổ này - căn cứ vào tuyên bố của Abu Muhammad al-Adnani, một trong những thủ lĩnh IS, được đăng tải trên website Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW).

IS sử dụng kênh truyền thông bằng tiếng Nga để tuyển mộ phiến quân mới từ các nước thuộc Liên Xô trước đây Ảnh: GERASPORA

Tuyên bố trên xuất hiện ngay sau khi toàn thể các phần tử nổi dậy khu vực Bắc Kavkaz thề hứa trung thành với IS và thủ lĩnh Abu Bakr al-Baghdadi. Báo Korrespondent cho biết trong một đoạn băng video xuất hiện trên YouTube, toàn bộ phiến quân thuộc tổ chức khủng bố Imarat Kavkaz hoạt động ở Bắc Kavkaz - bao gồm Chechnya, Dagestan, Kabardino-Balkaria, Ingushetia - đều thề hứa phục tùng al-Baghdadi. Sau đó, tư lệnh tiểu đoàn cảm tử “Riyad as-Salihin” Aslan Byutukayev đã thay mặt toàn thể chiến binh Chechnya thề trung thành với thủ lĩnh IS al-Baghdadi.

Ông Marvin Kalb, cố vấn cấp cao Trung tâm Pulitzer ở Washington - Mỹ, nói với trang tin Al Arabiya News: “Moscow thường xuyên lo ngại về các phần tử nổi dậy địa phương được huấn luyện ở Syria hoặc chiến đấu trong hàng ngũ IS trở về Nga thực hiện những gì họ học được. Đó có thể là cơn ác mộng kinh niên đối với Nga”. Còn nhà phân tích cao cấp Alex Melikishvili thuộc Cơ quan Nghiên cứu HIS nhận định hoàn toàn có thể hình dung được rằng các chiến binh IS từ nước ngoài trở về sẽ gây chiến chống lại nước Nga, giống như các phần tử nổi dậy Chechnya đã làm trong 2 thập kỷ trước. “Cuộc chiến chống IS càng kéo dài, khả năng các phần tử dày dạn trận mạc của IS kéo đến Bắc Kavkaz càng cao. Khi đó, nguy cơ khủng bố ở Nga sẽ tăng lên bởi vì kinh nghiệm chiến đấu ở Syria và Iraq có thể bù đắp cho số lượng ít ỏi của chúng” - ông Melikishvili nhấn mạnh.

Mở kênh truyền thông tiếng Nga

Theo ISW, thực ra, phiến quân IS đã chuẩn bị thành lập chi nhánh của mình ở Bắc Kavkaz hồi tháng 1 năm nay, trước khi thủ lĩnh Imarat Kavkaz Aliaskhab Kebekov bị giết chết vào tháng 4. Tuy nhiên, IS hiện chưa định thực hiện các hoạt động chiến đấu trên lãnh thổ Bắc Kavkaz. Việc mở chi nhánh trong khu vực này trước hết nhằm nâng cao tinh thần chiến đấu của các tay súng thánh chiến.

Một mối đe dọa khác nữa đối với nước Nga là, theo báo The Guardian, IS đã tăng cường nỗ lực tuyên truyền bằng tiếng Nga, một dấu hiệu cho thấy số phiến quân đi theo IS đang trở nên hùng mạnh hơn ở các nước thuộc Liên Xô trước đây: Phiên bản nói tiếng Nga của kênh truyền thông Furat Media của IS đã hoạt động song song cùng với các mạng xã hội Twitter, Facebook và Tumblr. Trước đó, Tổng Thư ký Hội đồng An ninh quốc gia Nga, ông Nikolai Patrushev, thừa nhận không thể ngăn chặn “dòng lũ” phiến quân IS.

Kênh truyền thông này đã phát hành một đoạn video được sản xuất một cách chuyên nghiệp với tựa đề “Sự thống nhất của các chiến binh thánh chiến ở Kavkaz”, trong đó bao gồm các cuộc phỏng vấn các phần tử nổi dậy nói tiếng Nga ở Iraq và Syria. Furat cũng đã sản xuất nhiều băng video có phụ đề, những phát biểu của phiến quân IS, DVD, những thông điệp mang tính cổ vũ, tuyên truyền nguyên bản tiếng Nga bên trong Syria và Iraq. Ngoài ra, bất chấp Twitter và Facebook truy quét các tài khoản thân IS, số lượng tài liệu thánh chiến đã được đăng tải và chia sẻ rất lớn. Dữ liệu của Viện Bookings cuối năm 2014 ước tính có hơn 46.000 tài khoản với hơn 1.000 người hâm mộ được những người ủng hộ IS sử dụng.

Đến nay, Furat vẫn đứng vững mặc dù trang chính của nó trên mạng xã hội Nga VKontakte đã bị đóng cửa. Khi nhánh IS nói tiếng Nga gia tăng uy tín và số lượng, bọn chúng đã chuyển chiến dịch truyền thông của mình thành một hoạt động chuyên nghiệp.

Mục đích chính của Furat là tuyển mộ các phần tử nổi dậy mới nói tiếng Nga - từ nước Nga, nhất là Bắc Kavkaz, cũng như từ các nước thuộc Liên Xô cũ, đặc biệt là khu vực Trung Á. Furat cũng lan truyền thông điệp của IS đến với các phần tử nổi dậy nói tiếng Nga thông qua mạng xã hội và qua việc phân phát những đoạn video tuyên truyền có phụ đề. Một mục đích quan trọng khác là xây dựng các cầu nối ý thức hệ giữa các phần tử nổi dậy ở Syria và Iraq với những phần tử ở Bắc Kavkaz. Qua việc dịch tài liệu tiếng Ả Rập sang tiếng Nga, Furat nhằm mục tiêu tất cả mọi người nói tiếng Nga trong những lãnh thổ IS nắm quyền kiểm soát có thể tiếp cận được thông điệp và hệ tư tưởng giống nhau, như người nói tiếng Ả Rập.

Kỳ tới: Mối nguy chồng chất