Một đêm ấm áp tháng 8-2002, nhà doanh nghiệp ít tên tuổi James R. Bath trở về căn nhà tại Liberty, thị trấn nhỏ ngoại ô Houston, bang Texas. Nhỏ con, đầu hói, Bath từng là phi công chiến đấu cơ. Tuy nhiên, chớ vội xem thường nhân vật này. Bath có những quan hệ đặc biệt, từ cựu thống đốc John Connally đến gia đình đương kim Tổng thống Bush. Trong các tình tiết dính dáng sự kiện 11-9-2001 và cuộc chiến Iraq 2003, James R. Bath không là nhân vật quan trọng. Tuy nhiên, trong một phần lịch sử quan hệ Mỹ- Ả Rập Saudi cũng như quan hệ chính giới Mỹ và gia đình Bin Laden, Bath – hơn ai hết – là người phải được kể đến.
Một người bình thường trở thành sứ giả của Bin Laden
Cư dân Natchioches (bang Louisiana), Bath dọn đến Houston năm 1965 ở tuổi 29 và gia nhập Cảnh vệ Quốc gia Không quân Texas. Cuối thập niên 1960, sau thời gian làm việc cho hãng hàng không Atlantic Aviation, Bath trở thành tay cò doanh nghiệp máy bay. Khoảng năm 1974, khi tìm khách mua chiếc F-27, Bath nhận được một cú điện. Đó là cú điện thoại thay đổi cuộc đời ông. Đầu dây bên kia là Salem Bin Laden, người thừa kế tài sản khổng lồ tập đoàn Bin Laden Group của Ả Rập Saudi. Lúc đó khoảng 25 tuổi, Salem Bin Laden là cậu cả trong 54 người con của Mohammed Awad Bin Laden – “tổ nghiệp” của nhà Bin Laden. Bath không chỉ tìm được khách hàng cần chiếc máy bay mà còn bất ngờ bước vào thế giới của quyền lực và giàu có. Đích thân lái chiếc máy bay sang Jeddah, Bath gặp Salem và được giới thiệu gặp Khalid Bin Mahfouz, người thừa kế Ngân hàng Thương mại quốc gia (lớn nhất Vương quốc Ả Rập Saudi). Như nhà Bin Laden, gia đình Bin Mahfouz giàu nứt đố đổ vách cũng có quan hệ gần gũi với Hoàng gia Ả Rập Saudi.
Chỉ 2,4 triệu USD để lọt vào hậu trường chính trị Mỹ
Với giúp đỡ của Bath, Salem Bin Laden và Khalid Bin Mahfouz liên tục sang Mỹ tìm kiếm cơ hội làm ăn. Đầu tiên là Salem. Ông sang Mỹ mua máy bay và thiết bị xây dựng cho công ty rồi sau đó mua nhiều căn nhà tại Marble Falls ở trung tâm bang Texas. Tiếp đó, Salem lập Công ty Dịch vụ Hàng không Bin Laden Aviation tại San Antonio. Phần mình, Khalid Bin Mahfouz cũng mua nhiều biệt thự tại Texas, trong đó có biệt thự 3,5 triệu USD mà Khalid đặt tên là “Cung điện Versailles của Houston”, chưa kể khu nông trại 4.000 mẫu Anh tại Liberty. Và đó chỉ là đoạn dạo đầu của bản ca tình Mỹ-Ả Rập Saudi cũng như loạt chiến dịch hậu trường nhằm tiếp cận nhân vật quyền lực nước Mỹ mà giới doanh nhân Ả Rập Saudi thực hiện. Vụ sau đây là một trường hợp. Sau khi vào Nhà Trắng năm 1977, Jimmy Carter bổ nhiệm người bạn thân Bert Lance (Tổng Giám đốc điều hành Ngân hàng Quốc gia Georgia-NBG) làm Giám đốc Phòng Ngân sách và Quản lý chính phủ (OMB). Chỉ vài tuần sau khi nhậm chức, Lance đã gặp rắc rối với xì-căng-đan quanh việc dùng tiền NBG tài trợ cho chiến dịch tranh cử Carter. Trong khi đó, NBG sắp phá sản. Cuối cùng, tháng 9-1977, vài tháng sau khi ngồi ghế giám đốc OMB, Lance từ chức. Tháng 10 cùng năm, Lance gặp Agha Hasan Abedi (Pakistan) – người sáng lập Ngân hàng Tín dụng và Thương mại quốc tế (BCCI). Thời điểm đó, BCCI là ngân hàng phát triển nhanh nhất thế giới (tài sản 200 triệu USD năm 1972 đã vọt lên hơn 2 tỉ USD năm 1977). Theo lời Agha Hasan Abedi, tỉ phú Ả Rập Saudi Ghaith Pharaon có thể giúp Lance cứu được NBG. Cuối cùng, ngày 20-12-1977, Lance bán cổ phần NBG của mình cho Ghaith Pharaon với giá 2,4 triệu USD. Tại sao tỉ phú Ghaith Pharaon đồng ý vung tiền qua cửa sổ để mua một ngân hàng hấp hối như NBG? Cuộc điều tra Thượng viện Mỹ sau này cho biết Ghaith Pharaon đã chịu mất tiền cốt để có thể tiếp cận tổng thống Mỹ (Jimmy Carter) qua trung gian Bert Lance. Quả đúng như vậy, từ thương vụ trên, thương nhân Ả Rập Saudi lẫn giới điều hành BCCI đã thâm nhập sâu vào hậu trường chính trị Mỹ. Họ không chỉ gặp Tổng thống Carter (cả Thủ tướng Anh James Callaghan) mà còn đủ mặt chính khách nổi cộm trong Quốc hội... Mỹ.
1970- hình thành quan hệ: Bush-Bath-Bin Laden
Tương tự Ghaith Pharaon, Salem Bin Laden và Khalid Bin Mahfouz cũng móc nối giới chính trị Texas qua ông cò James R. Bath, người có quan hệ gần gũi với thượng nghị sĩ Lloyd Bentsen (từng tranh cử phó tổng thống năm 1988 và sau đó trở thành bộ trưởng tài chính). Bath là đối tác làm ăn với Lan Bentsen (con ông nghị Lloyd Bentsen) trong một công ty bất động sản. Ngoài ra, hồi còn tham gia Cảnh vệ Quốc gia Không quân Texas, Bath cũng kết bạn với George W. Bush. Giữa thập niên 1970, cậu ấm Bush đưa Bath về giới thiệu với cha mình (George H. Bush). Từ đó, Bath mở rộng quan hệ với một số thân hữu lâu năm trong gia đình Bush, như James A. Baker và John Connally (cựu thống đốc Texas). Năm 1976, Salem Bin Laden “bổ nhiệm” James R. Bath làm đại diện mình tại Mỹ. Không lâu sau, Khalid Bin Mahfouz cũng chọn Bath làm đại diện. Báo chí bắt đầu nghi ngờ. Từ Time đến Wall Street Journal, vài bài viết đã xuất hiện, bày tỏ nghi vấn quan hệ giữa James R. Bath và gia đình Bush; giữa Bath và Connally; Bath và CIA; Bath và BCCI...
Đồng tiền đi trước
Nhân danh Salem Bin Laden, Bath mua sân bay vịnh Houston tại League City (Texas) đồng thời làm giám đốc công ty cho thuê máy bay Skyway Aircraft Leasing tại đảo Cayman thuộc sở hữu Khalid Bin Mahfouz. Qua Skyway Aircraft Leasing, Bath đàm phán thương vụ máy bay tư nhân trị giá khoảng 150 triệu USD cho các cổ đông lớn trong BCCI (trong đó có Ghaith Pharaon) và Zayed Bin Sultan Al-Nahayan – Tổng thống Các Tiểu Vương quốc Ả Rập Thống nhất. Bath còn dùng Skyway Aircraft Leasing làm bình phong để thu tiền cho Oliver North trong xì - căng - đan Iran-contra sau này. Tháng 8-1977, John Connally và James R. Bath cùng Ghaith Pharaon và Khalid Bin Mahfouz mua ngân hàng Main Bank of Houston. Tiếp đó, tháng 7-1978, Khalid Bin Mahfouz có mặt tại khách sạn Mayflower ở Washington DC để được Connally giới thiệu gặp 2 tỉ phú Texas William Herbert Hunt và Nelson Bunker Hunt (con tỉ phú dầu hỏa H. L. Hunt). Tất cả đều thuận buồm xuôi gió. Hoạt động doanh nghiệp Ả Rập Saudi nở rộ trên đất Mỹ và chính giới Mỹ bắt đầu quen với phong cách “đồng tiền đi trước đồng tiền khôn” mà các doanh nhân Ả Rập Saudi luôn áp dụng...
Tuy nhiên, chỉ thời gian ngắn sau, đám doanh nhân Ả Rập Saudi tìm cách tiếp cận thành phần quyền lực Mỹ đã xua như tà những John Connally hoặc Bert Lance. Họ nhận ra rằng George H. Bush mới là người mà họ cần gặp...
và quét mã QR
Bình luận (0)