Mắc kẹt trong "trò chơi lưỡng đảng"

Tình hình có thể gọi là dầu sôi lửa bỏng. Thế nhưng, dù cho hạ viện đã chạy đua để thông qua dự luật phân bổ ngân sách ngắn hạn trong đêm 18-1 nhằm duy trì hoạt động của chính phủ tới hết ngày 16-2 tới, thượng viện lại không thể nhất trí việc bỏ phiếu về dự luật này ngay sau đó mà phải dời sang ngày 19-1.

Các lãnh đạo của Đảng Cộng hòa tại quốc hội Mỹ ở cuộc họp báo hôm 18-1 Ảnh: REUTERS

Trong bối cảnh giới thượng nghị sĩ Dân chủ nổi giận vì những chỉ trích động chạm của ông Donald Trump cũng như sự thiếu tiến triển trong câu chuyện ngân sách và thỏa thuận nhập cư, ngay cả việc dự luật phân bổ ngân sách ngắn hạn này không thể qua ải thượng viện kịp thời cũng không phải cơn ác mộng quá xa vời.

Trong chuyến đi đến Lầu Năm Góc hôm 18-1, Tổng thống Donald Trump đã lặp lại với báo giới điều ông vừa đăng tải vài giờ trước đó trên Twitter: "Chính phủ bị đóng cửa sẽ rất tàn khốc đối với quân đội Mỹ..., điều mà phe Dân chủ ít quan tâm tới". Hai ngày trước đó, ông cảnh báo đòi hỏi bảo vệ chương trình DACA (tạm hoãn trục xuất những người nhập cư bất hợp pháp vào Mỹ từ khi còn nhỏ) của các nhà lập pháp Dân chủ sẽ buộc chính phủ phải ngưng hoạt động vào cuối tuần này.

Theo trang Politico, Chủ tịch Hạ viện Mỹ Paul Ryan hôm 18-1 cũng chỉ trích phe Dân chủ đã "bắt" thỏa thuận tăng cường chi tiêu quốc phòng làm con tin để mặc cả cho chương trình DACA. Nhà lập pháp Cộng hòa đến từ bang Wisconsin này khẳng định thỏa thuận ngân sách đã gần tới đích nhưng "trò chơi lưỡng đảng" về vấn đề nhập cư đang cầm chân nó.

Nếu chính phủ bị đóng cửa, các nhân viên và cơ quan liên bang sẽ "ngồi chơi xơi nước" cho tới khi thỏa thuận ngân sách đạt được. Những lần đóng cửa chính phủ gần nhất năm 1995, 1996 và 2013 từng chứng kiến 800.000 nhân viên nghỉ phép/ngày. Du lịch sẽ thất thu vì phải đóng cửa các công viên quốc gia trong khi các nhân viên về sau sẽ vẫn được hồi trả lương cho khoảng thời gian không làm gì. Ở nước ngoài, các dịch vụ thị thực, hộ chiếu có thể bị tê liệt.

Tuy vậy, cho dù chuyện gì xảy ra, Tổng thống Donald Trump cũng đã lên kế hoạch tổ chức tiệc kỷ niệm 1 năm ngày nhậm chức ở khu nghỉ dưỡng cao cấp Mar-a-Lago của mình tại bang Florida ngày 20-1. Theo Bloomberg, giấy mời sự kiện cho thấy giá vé thấp nhất 100.000 USD sẽ bao gồm tiệc tối và một bức ảnh chụp cùng tổng thống. Nếu bỏ ra 250.000 USD, 2 khách mời sẽ được dự tiệc bàn tròn.