Malaysia bị thách thức từ Trung Quốc ở biển Đông

Bộ trưởng Ngoại giao Malaysia Datuk Seri Hishammuddin hôm 23-4 kêu gọi giải quyết vấn đề biển Đông bằng giải pháp hòa bình, song nhấn mạnh nước này quyết bảo vệ lợi ích và quyền lợi của mình tại đó.

"Mặc dù luật pháp quốc tế bảo đảm tự do hàng hải, sự hiện diện của tàu chiến và các tàu khác trên biển Đông có nguy cơ làm gia tăng căng thẳng, dẫn đến những tính toán sai lầm có thể gây ảnh hưởng đến hòa bình, an ninh và sự ổn định khu vực" - ông Hishammuddin khẳng định, đồng thời nói rằng Malaysia sẽ tiếp tục liên lạc cởi mở với mọi bên liên quan, trong đó có Trung Quốc và Mỹ.

Tuyên bố trên được đưa ra trong bối cảnh xuất hiện thông tin tàu khảo sát Hải Dương địa chất 08 của Trung Quốc đang hoạt động gần tàu khoan thăm dò đáy biển West Capella do Công ty Dầu khí Petronas (Malaysia) vận hành. Hãng tin Reuters dẫn một số nguồn tin an ninh khu vực cho biết tàu Hải Dương địa chất 08, với sự hộ tống của một tàu cảnh sát biển, tuần qua đã tiến vào vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Malaysia và bắt đầu khảo sát gần nơi tàu West Capella hoạt động.

Một tàu hải quân Malaysia ở biển ĐôngẢnh: Bernama

Dữ liệu của trang Marine Traffic cho thấy tàu Hải Dương địa chất 08 vẫn ở bên trong EEZ của Malaysia hôm 23-4. Ông Greg Poling, Giám đốc Sáng kiến Minh bạch Hảng hải châu Âu (trụ sở ở Mỹ), nhận định hoạt động nói trên của tàu khảo sát Hải Dương địa chất 08 là diễn biến mới nhất trong hàng loạt động thái quấy phá của tàu Trung Quốc nhằm vào hoạt động dầu khí ngoài khơi Malaysia kể từ năm ngoái.

Theo báo Malay Mail, cựu Bộ trưởng Ngoại giao Malaysia Datuk Seri Anifah Aman đã viết thư cho Thủ tướng Tan Sri Muhyiddin Yassin, theo đó kêu gọi đáp trả hành vi của tàu Hải Dương địa chất 08.

Khẳng định đây không phải lần đầu tàu Trung Quốc "xâm nhập" EEZ của Malaysia, ông Aman nhấn mạnh việc bảo vệ, thúc đẩy các lợi ích chiến lược quốc gia phải là nguyên tắc chủ đạo và Malaysia phải quyết đoán trong việc bảo vệ lợi ích, quyền lợi quốc gia phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển (UNCLOS) 1982. "Một lập trường kiên định dựa trên các quy tắc là giải pháp hiệu quả nhất để đối phó với hành vi của

Trung Quốc trên biển Đông" - ông Aman khẳng định, đồng thời kêu gọi Thủ tướng Yassin cân nhắc thành lập một tổ chức đặc biệt để giải quyết các vấn đề hàng hải Malaysia, trong đó có vấn đề biển Đông.

Cùng ngày, Bộ trưởng Ngoại giao Úc Marise Payne cũng bày tỏ sự phản đối với các động thái gần đây của Trung Quốc trên biển Đông, trong đó có nỗ lực cản trở hoạt động khai thác tài nguyên của những quốc gia khác, đơn phương thành lập các quận hành chính...

Trước đó một ngày, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo tuyên bố Washington "phản đối mạnh mẽ mọi hành vi bắt nạt" của Bắc Kinh. Đáng chú ý, các tàu chiến của Mỹ và Úc tuần này cũng tập trận chung ở biển Đông, gần khu vực tàu khảo sát Hải Dương địa chất 08 hiện diện nói trên.