Mua S-400 của Nga, Thổ Nhĩ Kỳ bị Mỹ “trừng phạt”

Đây là bước đi cụ thể đầu tiên mà Washington thực hiện nhằm “đóng băng” thỏa thuận bán F-35 cho Ankara.

Thông tin trên được hãng tin Reuters đăng ngày 1-4 và đã được Lầu Năm Góc xác nhận. "Trong lúc chờ đợi Thổ Nhĩ Kỳ đưa ra quyết định rõ ràng về việc từ bỏ hệ thống phòng không S-400 của Nga, Mỹ đã ngưng bàn giao mọi thiết bị liên quan đến khả năng vận hành của F-35 cho Thổ Nhĩ Kỳ" – phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Mỹ, ông Mike Andrews, trong một tuyên bố cho biết.

Hệ thống phòng không S-400 của Nga. Ảnh: REUTERS

Trước đó, Washington từng nhiều lần đe dọa sẽ không bàn giao F-35 cho Thổ Nhĩ Kỳ nếu quốc gia này không từ bỏ thỏa thuận mua hệ thống phòng không S-400 của Nga. Dù vậy, Thổ Nhĩ Kỳ khẳng định họ sẽ nhận S-400 từ Nga vào tháng 7 tới.

"Mỹ xem một vài hệ thống vũ khí nhất định của Nga là mối đe dọa, bất chấp ai vận hành chúng hay mục đích của chúng là gì" – ông Andrew Hunter, Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và quốc tế (Mỹ), chia sẻ.

Theo Reuters, Mỹ và những đồng minh thuộc Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) khác lo ngại rằng hệ thống radar của S-400 có thể học cách phát hiện và truy lùng chiến đấu cơ tàng hình F-35.

Chiến đấu cơ tàng hình F-35 của Mỹ có giá 90 triệu USD/chiếc. Ảnh: EPA

Tuần trước, Reuters khẳng định Mỹ cân nhắc khả năng loại Thổ Nhĩ Kỳ khỏi dây chuyền sản xuất F-35. Được biết, Ankara sản xuất một số bộ phận ở phần thân, thiết bị hạ cánh và màn hình hiển thị trong buồng lái.

Mặc dù là đồng minh trong NATO, Washington và Ankara bất đồng quan điểm về nhiều vấn đề, từ F-35 đến chính sách khu vực Trung Đông, cuộc nội chiến Syria và lệnh trừng phạt Iran.

Quyết định mới nhất của Mỹ về F-35 nhiều khả năng làm phức tạp chuyến viếng thăm Washington của Bộ trưởng Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu trong tuần này để tham dự hội nghị thượng đỉnh NATO.

Trước đó, vào tháng 3, Bộ trưởng Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ Hulusi Akar tuyên bố bất chấp những vấn đề đã xảy ra, phi công lái máy bay chiến đấu của Thổ Nhĩ Kỳ vẫn sẽ tiếp tục tham gia các chương trình huấn luyện về F-35 ở căn cứ không quân Arizona – Mỹ. Vị này còn khẳng định Ankara mong đợi Washington sẽ bàn giao F-35 trong tháng 11-2019.

Tuy nhiên, theo sau quyết định nói trên, Lầu Năm Góc có thể hoãn chương trình huấn luyện phi công lái máy bay chiến đấu của Thổ Nhĩ Kỳ.