"Mỹ đang luyện tập cho một cuộc chiến với Trung Quốc"

Đó là nhận định của phóng viên BBC Rupert Wingfield-Hayes sau chuyến thăm tàu sân bay hạt nhân USS George Washignton. Dưới đây là lược dịch bài viết "Mỹ đang luyện tập cho một cuộc chiến với Trung Quốc" của Rupert Wingfield-Hayes đăng tải trên BBC hôm 15-10:

Lực lượng trên tàu sân bay USS George Washington đang luyện tập kịch bản tập trận "chống tiếp cận, chống xâm nhập". Ảnh: BBC

Không dễ có cơ hội đặt chân lên tàu sân bay hạt nhân Mỹ. Và sau bài viết này, cơ hội trở lại của tôi có thể không còn, ít nhất là trong tương lai gần.

Trên boong tàu sân bay hạt nhân USS George Washignton xuất hiện những âm thanh không giống với bất cứ thứ gì tôi đã trải nghiệm trong đời. 11 chiếc Super Hornets xếp hàng chờ cất cánh. Chiếc thứ nhất lên máy phóng. Âm thanh lên tới cao trào khi động cơ của nó gầm lên trong thời gian làm nóng máy. Sau đó, trong đám mây hơi nước trắng xóa, chiếc máy bay nặng 15 tấn lao khỏi boong, bật về phía cuối tàu như đồ chơi.

Vài giây sau, các thủ thủ trên boong, trong áo choàng nhiều màu, bình thản đưa chiếc tiếp theo vào vị trí sẵn sàng.

Chứng kiến Hải quân Mỹ tập luyện ở cự ly gần thế này, khó có thể không kinh ngạc. Không có hải quân nước nào khác trên thế giới có kiểu “đồ chơi” tương tự thế này, hay phô diễn chúng một cách khéo léo đến thế.

Tuy nhiên, khi tôi đứng trên boong và quay phóng sự về cách "Mỹ đang luyện tập cho một cuộc chiến với Trung Quốc", tôi có thể bị “chủ nhà” - người tiếp đón tôi ở văn phòng đối ngoại của Hải quân cau mày.

Có lẽ không ai xa lạ gì với những câu như: Hải quân Mỹ "không luyện tập cho cuộc chiến với bất cứ nước nào cụ thể". Nhưng hải quân Mỹ cũng không tậu tới 2 hạm đội tàu sân bay và 200 máy bay ngoài khơi đảo Guam chỉ để cho vui. Đây chính là hoạt động luyện tập mà Lầu Năm Góc  là "Hải-Không hợp chiến".

Khái niệm này lần đầu xuất hiện năm 2009, và nó được thiết kế cụ thể nhằm đối phó mối đe dọa đang gia tăng từ Trung Quốc.

Vài phút sau, tôi có cơ hội đứng trên đài chỉ huy tàu George Washington cùng Chuẩn đô đốc Mark Montgomery, tư lệnh nhóm tác chiến tàu sân bay này khi ông đang chỉ huy lực lượng tập huấn cho kịch bản mà ông gọi là "chống tiếp cận, chống xâm nhập".

"Khi chúng tôi nói đến năng lực là nói đến khả năng hoạt động không giới hạn tại những vùng biển lựa chọn của chúng tôi. Khi một số nước đang ngày càng phát triển nhiều vũ khí chống tiếp cận ngày càng phức tạp, chúng tôi phải xây dựng chiến thuật, kỹ thuật và quy trình để tiếp tục hoạt động mà không bị giới hạn" – ông tiết lộ.

Chuẩn đô đốc Mark Montgomery không nói sâu về cuộc luyện tập. Nhưng các chiến hạm và máy bay do ông chỉ huy đang đối mặt với một mạng lưới những mối đe dọa ngày càng phức tạp, từ dưới nước, trên không, trên bộ, không gian mạng và từ vũ trụ.

"Một số nước có khả năng di dời vệ tinh hoặc hạn chế thông tin liên lạc vệ tinh" - ông nói - "Vì vậy, chúng tôi phải thực hành hoạt động trong môi trường mất liên lạc".

Hải quân Trung Quốc vẫn còn thua xa hải quân Mỹ và vẫn còn theo sau lâu dài. Nhưng thay vào đó, Bắc Kinh đang phát triển các vũ khí khác có khả năng đẩy tàu sân bay Mỹ tránh xa bờ biển nước này. Trong đó có các tàu ngầm mới đã bớt ồn ào hơn, những tên lửa chống hạm siêu thanh tầm xa và có thể đáng lo ngại nhất là các tên lửa đạn đạo tầm trung chính xác, được mệnh danh là "sát thủ tàu sân bay".

Cắt ngang dòng suy nghĩ của tôi là tiếng chuông báo động rú lên. Một giọng nói phát đi từ hệ thống loa chung: "Đây là cuộc tập trận, đây là cuộc tập trận! Khói đen! Khói đen!".

Tàu George Washington đang bị tấn công giả định. Một phần của tàu được báo đang bốc cháy. Các đội lao tới để hạn chế thiệt hại.

Trong vòng 10 năm qua, Trung Quốc thường hay nêu cao khẩu hiệu: "sự trỗi dậy hòa bình". Một khẩu hiệu được thiết kế nhằm đảm bảo với các láng giềng rằng sự lớn mạnh về quân sự của Trung Quốc không phải là một mối đe dọa. Tuy nhiên, kể từ khi ông Tập Cận Bình nhậm chức năm 2013, Bắc Kinh đã thay đổi với việc ngang nhiên tuyên bố chủ quyền ở rất xa so với đường bờ biển của nước này.

Các tàu Trung Quốc ngang ngược tuần tra chuỗi đảo Senkaku/Điếu Ngư tranh chấp với Nhật Bản ở biển Hoa Đông. Bắc Kinh cũng chi không ít tiền của để xây những hòn đảo phi pháp ở biển Đông.

Hồi tháng 8, một chiến đấu cơ Trung Quốc đối đầu với một máy bay trinh sát Mỹ ở không phận quốc tế trên biển Đông. Theo Chuẩn Đô đốc Montgomery, tất cả những hành động đó (của Bắc Kinh) càng khiến cho vai trò của hải quân Mỹ trong khu vực trở nên thiết yếu hơn.

"Hải quân Mỹ là một trong những lực lượng đóng góp lớn nhất cho an ninh và ổn định của khu vực châu Á - Thái Bình Dương" - ông nhấn mạnh - "Chúng tôi đã giữ trách nhiệm đó trong gần 70 năm".

“Tôi cho rằng Hải quân Mỹ giữ vai trò tốt khi giữ ổn định tình hình, đảm bảo các đối tác và ngăn ngừa kẻ thù có hành động không minh bạch hoặc bất hợp pháp ở cả biển Hoa Đông và biển Đông"- Chuẩn Đô đốc Montgomery nói thêm.