Mỹ rút, Taliban tràn vào các TP quan trọng của Afghanistan

Các quan chức địa phương cho báo The New York Times biết trong những tuần gần đây, Taliban đã tràn vào hàng chục huyện nông thôn, bắt giữ và buộc hàng trăm nhân viên an ninh đầu hàng, đồng thời tịch thu nhiều thiết bị quân sự.

Tại thủ phủ Kunduz của tỉnh cùng tên, Taliban án ngữ lối vào thành phố, sau đó tản ra các khu phố. Kunduz từng bị phong trào này chiếm đóng một thời gian ngắn vào hai năm 2015-2016 trước khi bị Mỹ và lực lượng an ninh Afghanistan đẩy lui.

Thành viên Hội đồng tỉnh Kunduz Amruddin Wali nói: "Tôi nghe thấy tiếng súng. Taliban xuất hiện trong những con hẻm của Kunduz. Khắp nơi hoảng loạn".

Binh sĩ Afghanistan chiến đấu với phong trào Taliban ở TP Lashkar Gah hồi tháng trước. Ảnh: The New York Times

Một căn cứ quân sự trên đỉnh đồi gần TP Kunduz rải rác những chiếc xe tăng cũ của Nga hồi năm 2015. Ảnh: The New York Times

Về phía Tây TP Kunduz, tại TP Maimana, thủ phủ tỉnh Faryab, Taliban cũng kiểm soát cửa ngõ rồi tiến về các khu vực ngoại ô thành phố. Tối 20-6 (giờ địa phương), chúng đụng độ với lực lượng an ninh. Khoảng 20 nhân viên an ninh đã thiệt mạng trong lúc chống lại phong trào này gần đây. Hàng chục người khác phải đầu hàng do hết đạn dược.

Trong 24 giờ qua, ít nhất 12 quận/huyện đã rơi vào tay Taliban - chủ yếu là ở miền Bắc Afghanistan. Kể từ ngày 1-5, khi Mỹ chính thức rút quân, Taliban đã chiếm hơn 50 quận/huyện, theo dữ liệu của báo The New York Times. Lực lượng chính phủ chỉ tái chiếm được vài quận/huyện trong số đó.

Tuy nhiên, phát ngôn viên quân đội Afghanistan, Rohullah Ahmadzai, nói với Al Jazeera ngày 19-6: "Chúng tôi có một kế hoạch mới, mạnh mẽ và hiệu quả để lấy lại những khu vực mà chúng tôi rút lui".

Vào ngày 19-6, trong một dấu hiệu cho thấy tình hình an ninh đang trở nên xấu đi, Afghanistan đã bổ nhiệm quyền Bộ trưởng Quốc phòng, Bộ trưởng Nội vụ và Tư lệnh Quân đội mới.

Taliban trỗi dậy giữa thời điểm Mỹ chuẩn bị rút quân khỏi Afghanistan trong những ngày tới, khiến Kabul mất đi sự hỗ trợ đáng kể. Quan chức tỉnh Faryab, Sebghatullah Selab, cho rằng nếu được Kabul và các lực lượng an ninh chi viện, TP Maimana đã không thất thủ.

Xung đột cũng xảy ra tại cửa ngõ TP Taliqan, thủ phủ tỉnh Takhar, giáp Kunduz vào ngày 20-6.

Trong những tuần qua, Mỹ giảm đáng kể sự hỗ trợ trên không cho Afghanistan. Nhiều máy bay quân sự Mỹ hiện đã rời khỏi không phận nước này. Ngày 18-6, Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani đã gặp Tổng thống Mỹ Joe Biden tại Nhà Trắng để thảo luận về việc rút quân của Washington.