Mỹ tìm thấy "chất độc thần kinh sarin" tại Iraq

Đây được coi là lần đầu tiên Mỹ tìm thấy bằng chứng về sự tồn tại của vũ khí hoá học tại Iraq kể từ khi phát động chiến tranh tháng 3 năm ngoái. Nhưng họ cũng nhận xét rằng quả đạn này đã cũ và không xác nhận một phát hiện vũ khí phá hủy hàng loạt.

Theo tướng Kimmitt, thiết bị chứa sarin đã được chiến binh Iraq sử dụng như loại vũ khí tự tạo một cách sơ sài. Nó đã phát nổ trước khi được vô hiệu hoá làm "phân tán một lượng nhỏ" loại chất độc thần kinh sarin. Hai thành viên nhóm chuyên gia về chất nổ của Mỹ đã phải nhập viện để điều trị vì bị nhiễm độc nhẹ.

Thiếu tướng Mỹ cho biết thêm, quả đạn pháo là loại vũ khí cũ mà chế độ Saddam Hussein đã tuyên bố không còn từ sau Chiến tranh vùng Vịnh lần thứ nhất năm 1991. Nó được thiết kế để có thể phát nổ và phát tán khí độc sau khi được bắn ra từ một khẩu pháo. Do thiết bị này được chế tạo một cách đơn giản như vậy nên hiệu quả sát thương của nó "rất có giới hạn".

Nhưng ông Mark Kimmitt không khẳng định quả đạn pháo đặc biệt nói trên được tìm thấy chính xác tại đâu và nó có được chế tạo ở Iraq hay không. Trong khi đó, một số quan chức tình báo Mỹ ở Washington thì tiết lộ, quả đạn pháo chứa chất sarin được phát hiện hôm thứ bảy tuần trước gần sân bay quốc tế Baghdad. Họ cho biết thêm, một quả đạn khác có chất độc mù tạc (mustard) cũng đã được tìm thấy tại Iraq hơn 10 ngày trước đây.

Tướng Kimmitt khẳng định, quả đạn pháo chứa chất độc sarin không phải là dấu hiệu cho thấy đã phát hiện các loại vũ khí huỷ diệt hay sự leo thang của hoạt động nổi dậy tại Iraq. Ông cho rằng, quả đạn này có từ thời chiến tranh Iran-Iraq và bản thân những chiến binh địa phương cũng không biết rõ nó đang chứa chất gì bên trong. Nhóm Điều tra Iraq (ISG) do ông Charles Duelfer đứng đầu sẽ vào cuộc để xác định vụ phát hiện trên có chứng tỏ Saddam Hussein đã sở hữu vũ khí hoá học thời điểm trước khi Mỹ xâm lược hay không.

Thông tin về việc phát hiện quả đạn có chứa chất sarin ở Iraq được đưa ra vài giờ sau vụ chủ tịch Hội đồng Điều hành Ezzedine Salim bị sát hại trong một vụ đánh bom xe ở trung tâm Baghdad.

Trong khi đó, Kế hoạch chuyển giao quyền lực ở Iraq vẫn không gián đoạn dù vụ sát hại người đứng đầu Hội đồng điều hành Iraq Ezzedine Salim sẽ không làm ảnh hưởng đến kế hoạch chuyển giao quyền lực cho người Iraq - Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Condoleezza Rice khẳng định hôm qua.

Bà nhận xét nước Mỹ đã biết sẽ có những mưu toan tìm cách phá hỏng tiến trình chính trị trước ngày 30/6: “Cần phải duy trì việc chuyển giao chính trị. Đã tới lúc việc chiếm đóng phải chấm dứt”

Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Kofi Annan cũng hy vọng “những nỗ lực đem lại sự ổn định cho Iraq sẽ tiếp tục và sự kiện bi thảm này sẽ không phá hỏng điều đó”.