Mỹ - Trung tìm cách hạ nhiệt căng thẳng

Tờ South China Morning Post (Hồng Kông) hôm 13-6 dẫn nguồn tin giấu tên cho biết đại diện phái đoàn Trung Quốc dự kiến là Ủy viên Quốc vụ Dương Khiết Trì trong khi trưởng phái đoàn Mỹ là Ngoại trưởng Mike Pompeo. Tuy nhiên, thời gian và nội dung chi tiết về cuộc họp vẫn chưa được hai bên quyết định. Trang Politico (Mỹ) cùng ngày cũng tiết lộ ông Pompeo đang âm thầm lên kế hoạch đến Hawaii để gặp các quan chức Trung Quốc nhưng không nói rõ ngoại trưởng Mỹ sẽ gặp ai.

Nếu cuộc gặp trên diễn ra, đây sẽ là cuộc họp đầu tiên có sự tham dự của các quan chức cấp cao hai nước kể từ khi căng thẳng Mỹ - Trung leo thang vì nhiều vấn đề, như đại dịch Covid-19, tình hình Hồng Kông, biển Đông… Cuộc gặp cấp cao gần đây nhất giữa hai nước diễn ra tại thủ đô Washington - Mỹ hôm 15-1. Khi đó, Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc và Tổng thống Mỹ Donald Trump ký thỏa thuận thương mại giai đoạn 1.

Tổng thống Mỹ Donald Trump (trái) bắt tay Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc tại Washington - Mỹ hồi tháng 1-2020 Ảnh: Reuters

Kể từ đó, quan chức hai bên liên tục khẩu chiến về nhiều vấn đề. Giới chức Mỹ, trong đó có ông Pompeo, chỉ trích Trung Quốc thiếu minh bạch về sự bùng phát của dịch Covid-19. Đáp lại, truyền thông Trung Quốc công khai chế giễu nhà ngoại giao hàng đầu của Mỹ. Hồi đầu tuần này, ông Pompeo tiếp tục công kích việc truyền thông Trung Quốc chỉ trích phản ứng của chính phủ Mỹ đối với các cuộc biểu tình liên quan đến cái chết của người đàn ông da màu George Floyd.

Ngoài ra, Tổng thống Trump dọa loại bỏ quy chế đặc biệt dành cho Hồng Kông sau khi quốc hội Trung Quốc thông qua nghị quyết về luật an ninh quốc gia tại đặc khu hành chính này. Bắc Kinh đã đáp trả bằng cáo buộc Washington can thiệp vào chuyện nội bộ Trung Quốc.

Giới quan sát ở hai nước đã kêu gọi cả Bắc Kinh và Washington bình tĩnh. Riêng một số nhà phân tích Trung Quốc kêu gọi nhiều nỗ lực hơn nữa nhằm ngăn quan hệ giữa hai nền kinh tế hàng đầu thế giới đổ vỡ hoàn toàn. Tại một cuộc họp báo vào tháng rồi, Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường cho rằng Bắc Kinh và Washington nên tìm cách hợp tác với nhau và việc 2 nước chia tách sẽ chỉ gây hại cho cả hai bên.