Mỹ - Trung tránh sai lầm

Quân đội Mỹ và Trung Quốc vừa ký một thỏa thuận mở ra cơ chế liên lạc mới giữa bộ tham mưu hai nước, một động thái được giới chức trách khẳng định sẽ giúp tránh những tính toán sai lầm.

Nhiều vấn đề khó khăn

Theo đài CNN, cơ chế đối thoại chiến lược chung nói trên được ký kết hôm 15-8 tại trụ sở của Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) ở Bắc Kinh trong chuyến thăm của Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ Joseph Dunford.

Bởi bộ tham mưu giữ vai trò quyết định trong các chiến dịch thực sự, giới chuyên gia cho rằng cơ chế mới sẽ tăng cường liên lạc hiệu quả, giảm thiểu hiểu nhầm và cải thiện quản lý mạo hiểm ở bầu không khí địa chính trị ngày càng phức tạp ở châu Á.

Tướng Dunford khẳng định Washington và Bắc Kinh có nhiều vấn đề khó khăn mà hai bên không nhất thiết phải chia sẻ cùng một quan điểm, do đó cải thiện liên lạc quân sự sẽ giảm thiểu nguy cơ tính toán sai lầm.

Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ Joseph Dunford và Tổng Tham mưu trưởng quân đội Trung Quốc Phòng Phong Huy tại lễ đón ở Bắc Kinh hôm 15-8 Ảnh: REUTERS

Thỏa thuận trên được ký kết trong bối cảnh hai nước gần đây xảy ra không ít va chạm trên biển Đông và Hoa Đông.

Hồi tuần trước, tàu hộ tống Trung Quốc đã phát cảnh báo 10 lần với USS John S. McCain khi tàu khu trục Mỹ áp sát đá Vành Khăn trong chiến dịch tự do hàng hải trên biển Đông. Đá Vành Khăn là một trong số 7 đá thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam bị Trung Quốc bồi lấp trái phép thành đảo nhân tạo và xây dựng các công trình phi pháp.

Trong khi đó, giới chức Mỹ cho hay trong những tháng gần đây, các chiến đấu cơ Trung Quốc đã thực hiện một số vụ chặn máy bay do thám Mỹ một cách thiếu an toàn trên không phận quốc tế ở biển Hoa Đông.

Washington trong tháng này đã kêu gọi Bắc Kinh chấp thuận Bộ Quy tắc ứng xử ở biển Đông (COC) mang tính ràng buộc pháp lý, trong đó Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson cùng các đồng cấp Úc và Nhật Bản cam kết sẽ "tiếp tục hoạt động trên không, trên biển và bất cứ nơi nào luật pháp quốc tế cho phép".

"Hãm phanh" Mỹ - Triều

Theo tờ Straits Times, trong cuộc gặp người đồng cấp Mỹ tại trụ sở PLA hôm 15-8, Tổng Tham mưu trưởng PLA Phòng Phong Huy nói rằng hợp tác là lựa chọn đúng đắn duy nhất cho Bắc Kinh và Washington và hai bên có thể là những đối tác lớn.

Trong khi đó, tuyên bố từ Bộ Quốc phòng Mỹ nêu rõ cơ chế liên lạc nói trên đặc biệt quan trọng trong tình hình hiện nay, khi khu vực và cả thế giới đang đối mặt với những đe dọa từ vũ khí hạt nhân Triều Tiên.

Đáng chú ý, trong khuôn khổ chuyến thăm Trung Quốc - điểm dừng chân thứ 2 trong cuộc công du 3 nước châu Á lần này, tướng Dunford tới TP Thẩm Dương để quan sát một cuộc tập trận của Chiến khu Bắc thuộc PLA.

Theo lời tướng Phòng Phong Huy, chuyến đi này có thể giúp tăng cường tin tưởng lẫn nhau. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng việc Bắc Kinh bố trí cho vị tướng hàng đầu của Lầu Năm Góc tới thăm khu vực cách biên giới với Triều Tiên chưa đầy 200 km là một động thái thể hiện sự bất mãn với người hàng xóm "khó bảo".

Bắc Kinh đã bắt đầu thực thi các biện pháp trừng phạt mới chống lại Bình Nhưỡng hôm 15-8, trong đó cấm nhập khẩu hải sản và nhiều loại khoáng sản như than và sắt từ Triều Tiên.

Thêm một dấu hiệu nữa cho thấy sự lo ngại ngày càng gia tăng từ đồng minh lớn duy nhất của Bình Nhưỡng, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị cùng ngày nói trong cuộc điện đàm với người đồng cấp Nga Sergey Lavrov rằng hai nước cần hợp tác cùng nhau để kiềm chế căng thẳng và không cho phép bất cứ ai gây chuyện "trước cửa".

"Nhiệm vụ quan trọng nhất trước mắt là Mỹ và Triều Tiên hãm phanh sự đối đầu lẫn nhau bằng lời lẽ và hành động, để hạ nhiệt tình hình và ngăn chặn một cuộc khủng hoảng tháng 8" - tuyên bố trên trang web của Bộ Ngoại giao Trung Quốc dẫn lời ông Vương nhấn mạnh.