Nam Phi "không muốn Tổng thống Putin dự hội nghị BRICS"

Toà án Hình sự Quốc tế (ICC) hồi tháng 3 ban hành lệnh bắt giữ Tổng thống Nga Putin với cáo buộc "di chuyển bất hợp pháp" trẻ em Ukraine. Là một bên ký kết hiệp ước thành lập ICC nên về nguyên tắc Nam Phi phải có nghĩa vụ thực thi mệnh lệnh đó.

Nam Phi cũng là thành viên của Nhóm Các nền kinh tế mới nổi (BRICS), bao gồm Nga, Trung Quốc, Ấn Độ và Brazil. Theo kế hoạch hội nghị thượng đỉnh BRICS sẽ được tổ chức tại Johannesburg của Nam Phi từ ngày 22 đến 24-8 tới.

Đáng chú ý, theo AP, điện Kremlin chưa xác nhận Tổng thống Putin sẽ tham dự hội nghị thượng đỉnh BRICS. Tuy nhiên, theo Phó Tổng thống Nam Phi Paul Mashatile, ông Putin rất muốn có mặt bên cạnh các nhà lãnh đạo của BRICS. Hội nghị thượng đỉnh vào tháng 8 dự kiến có sự tham dự của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và các nhà lãnh đạo khác của BRICS.

Thông tin trên được ông Mashatile đưa ra trong cuộc phỏng vấn với News24, cơ quan báo chí hàng đầu Nam Phi.

Tổng thống Nga Vladimir Putin trả lời truyền thông về thỏa thuận ngũ cốc ở Moscow hôm 13-7. Ảnh: AP

Do chịu sức ép từ một số đảng đối lập trong nước và những áp lực trong quan hệ với Mỹ cũng như các đối tác thương mại và ngoại giao phương Tây quan trọng khác, hiện Nam Phi không muốn Tổng thống Putin dự hội nghị BRICS.

Việc thuyết phục ông chủ Điện Kremlin được tổng thống Nam Phi giao cho Phó Tổng thống Mashatile.

"Chúng tôi hiểu rằng Nam Phi chịu ràng buộc bởi Quy chế Rome nhưng chúng tôi không thể mời ai đó tới nhà rồi bắt họ theo lệnh của ICC. Mong phía bạn có thể hiểu cho tình thế khó xử của chúng tôi. Chúng tôi sẽ rất mừng nếu Tổng thống Vladimir Putin không đến tham gia thượng đỉnh BRICS" - phó tổng thống Nam Phi nói với News24 hôm 14-7 và nhấn mạnh – "Nếu ông Putin không tới Nam Phi sẽ là giải pháp tốt nhất. Tuy nhiên, phía Moscow không hài lòng".

Nam Phi trước đó cũng đã tìm các giải pháp khác thay thế, bao gồm chuyển hội nghị thượng đỉnh BRICS sang Trung Quốc, tổ chức trực tuyến hoặc Bộ trưởng Ngoại giao Nga Sergey Lavrov sẽ thay mặt Tổng thống Putin dự hội nghị. "Tất cả giải pháp thay thế này phía Nga cũng không đồng ý" – Phó Tổng thống Mashatile nói thêm.

Phó Tổng thống Nam Phi Paul Mashatile. Ảnh: Gallo Images

Kể từ khi ICC ban hành lệnh bắt giữ, cho tới nay nhà lãnh đạo nước Nga vẫn chưa tới bất cứ quốc gia nào ký kết Quy chế Rome.

Hãng tin AP cho biết do không thuyết phục được ông Putin nên Phó Tổng thống Mashatile đã báo cáo kết quả với Tổng thống Cyril Ramaphosa. Tổng thống Nam Phi được cho là sẽ cố gắng thuyết phục ông Putin lần nữa khi họ gặp nhau tại hội nghị thượng đỉnh Nga - Châu Phi được tổ chức ở St. Petersburg – Nga vào cuối tháng này.

Nam Phi từng gặp vấn đề tương tự vào năm 2015. Khi đó, nước này không bắt giữ Tổng thống Sudan Omar al-Bashir đến thăm dù tổng thống Sudan bị ICC truy nã với cáo buộc phạm tội ác chiến tranh, tội ác chống lại loài người và tội ác diệt chủng.