Nga - Trung muốn lập “trật tự thế giới mới”

Ông Hồ Cẩm Đào dự kiến gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin tại tư dinh của nhà lãnh đạo Nga ở ngoại ô Moscow vào chiều 30-6 (giờ địa phương), trong chặng dừng chân đầu tiên của chuyến công du sẽ đưa ông đến thành phố Novosibirsk để gặp các lãnh đạo khu vực. Sau Nga, ông Hồ Cẩm Đào sẽ thăm Kazakhstan và đến Scotland tham dự hội nghị cấp cao G8.

Nga đã đưa ra trọng tâm của chuyến thăm là việc ký kết một tuyên bố chung về “trật tự thế giới trong thế kỷ 21”. Theo báo chí Nga, văn kiện này phản ánh hy vọng của Moscow thiết lập một mặt trận chung với Bắc Kinh trong bối cảnh ảnh hưởng của Washington đang gia tăng ở các lãnh thổ thuộc Liên Xô trước đây và đặc biệt là khu vực Trung Á. “Nga và TQ đồng thanh tuyên bố rằng hành động độc quyền trong các vấn đề quốc tế, chia rẽ các nước thành 2 nhóm lãnh đạo và bị lãnh đạo, áp đặt từ bên ngoài các mô hình phát triển xã hội, áp dụng các tiêu chuẩn kép là không thể chấp nhận” - người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Alexander Yakovenko tuyên bố trước chuyến công du của ông Hồ Cẩm Đào.

Tuy nhiên, đối với Bắc Kinh, những ưu tiên của chuyến thăm dường như là thúc đẩy các thỏa thuận về năng lượng với Nga.

Bắc Kinh tỏ ra tin tưởng rằng một đường ống dẫn dầu sẽ được xây dựng từ các mỏ dầu ở Siberia của Nga sang Đại Khánh, miền Bắc TQ, trong khi đối thủ Nhật Bản cũng đang vận động xây một đường ống đến bờ biển Thái Bình Dương của Nga. “Hai bên đã đạt được một ý kiến chung liên quan đến các vấn đề như xây dựng đường ống giữa TQ với Nga, khai thác các mỏ dầu và khí đốt, vận chuyển dầu...” - ông Hồ Cẩm Đào phát biểu trên tờ Izvestiya (Nga) số ra hôm qua.

Các quan chức Nga thận trọng hơn về tuyến đường ống và chưa có tuyên bố chính thức, trong khi những hy vọng của TQ bảo đảm nguồn cung khí đốt từ mỏ Kovykta cũng cần phải chờ Điện Kremlin bật đèn xanh.

Trong lĩnh vực an ninh, ông Hồ Cẩm Đào, trong một cuộc phỏng vấn trong tuần này, đã bày tỏ hy vọng “hợp tác chặt chẽ với Nga trong việc giải quyết vấn đề hạt nhân của CHDCND Triều Tiên, trong nỗ lực khởi động lại sớm nhất vòng đàm phán 6 bên nhằm duy trì hòa bình và an ninh trong khu vực”. Đối với Nga, hợp tác về an ninh cũng là một ưu tiên, nhưng Moscow quan tâm đặc biệt đến việc củng cố các quan hệ an ninh thông qua Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO) gồm Nga, TQ và các nước Trung Á “nhằm phá vỡ ảnh hưởng từ bên ngoài”, tức ảnh hưởng của Mỹ. Tổng thống Nga Putin đã thăm TQ vào tháng 10 năm ngoái và hai chính phủ đã giải quyết những tranh chấp cuối cùng liên quan đến vấn đề biên giới kéo dài nhiều thập kỷ qua.