Nhật Bản nỗ lực tìm người sống sót

Chưa hết hoảng sợ vì trận động đất mạnh 6,5 độ Richter ngày 14-4, TP Kumamoto trên đảo Kyushu tiếp tục rung chuyển vì một trận động đất mạnh hơn (7,3 độ Richter) vào rạng sáng 16-4 (giờ địa phương).

Thiệt hại nghiêm trọng

Truyền thông địa phương cho biết ít nhất 41 người chết, gần 2.000 người điều trị tại bệnh viện và khoảng 92.000 người sơ tán sau 2 trận động đất trên.

Các nhân viên cứu hộ đang chạy đua với thời gian để tìm kiếm người sống sót. Chánh văn phòng Nội các Yoshihide Suga nói rằng gần 80 người được cho là bị chôn vùi trong các đống đổ nát. Hãng tin Kyodo dẫn thông báo từ Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Gen Nakatani cho biết đã triển khai 15.000 nhân viên Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản tới tỉnh Kumamoto để hỗ trợ cứu hộ hôm 16-4 và con số này sẽ tăng thêm 5.000 người một ngày sau đó.

Lực lượng cứu hộ đưa một phụ nữ ra khỏi căn nhà bị đổ sập ở thị trấn Mashiki, tỉnh Kumamoto ngày 16-4 Ảnh: REUTERS

Dù vậy, các dư chấn, thời tiết ẩm ướt đang cản trở các nỗ lực cứu hộ và làm người dân lo lắng về nguy cơ xảy ra những trận động đất mạnh hơn hoặc có thêm nhà cửa bị sập. Kênh truyền hình Asahi phát cảnh các nhân viên cứu hộ bò trên một mái nhà bị sập để tìm kiếm 2 cụ già mắc kẹt. Sau đó, một cụ ông 80 tuổi được giải cứu. Tốc độ giải cứu đóng vai trò then chốt bởi có dự báo trời mưa to trong những ngày tới, đe dọa gây lở đất.

Cơ quan Địa chất Nhật Bản đã ban bố cảnh báo sóng thần cao 1 m ngay khi xảy ra trận động đất mới nhất nhưng gỡ bỏ 50 phút sau đó. Một quan chức chính phủ trấn an rằng chưa phát hiện bất thường tại 3 nhà máy hạt nhân trong khu vực. Thiên tai cũng khiến nhiều tuyến đường bị chia cắt, sập cầu, hỏa hoạn...

Khoảng 170.000 hộ gia đình không có điện và 422.000 hộ không có nước sử dụng. Các nhà máy sản xuất phụ tùng xe hơi và linh kiện công nghệ cho các công ty, như Sony hay Honda, đều phải dừng sản xuất. Tuy nhiên, Thống đốc Ngân hàng trung ương Nhật Bản Haruhiko Kuroda cho rằng còn quá sớm để đánh giá ảnh hưởng kinh tế của thảm họa này.

Núi lửa phun trào

Ủy ban Nghiên cứu động đất Nhật Bản kết luận trận động đất 6,5 Richter xảy ra trên đường đứt gãy địa chất Hinagu (dài 81 km, chạy dọc trung tâm đảo Kyushu). Trong khi đó, giáo sư Shinji Toda thuộc Trường ĐH Tohoku cho biết đường đứt gãy Futagawa (dài 64 km, ở phía Bắc khu vực Hinagu) có thể gây ra trận động đất mới nhất. Ông Victor Sardina, nhà địa chất người Mỹ, nhận định thiệt hại do trận động đất mới nhất gây ra lớn gấp 30 lần so với trận trước đó.

Cơ quan Khí tượng Nhật Bản (JMA) ngày 16-4 thông báo đảo Kyushu đã phải hứng chịu thêm hơn 250 dư chấn kể từ trận động đất ngày 14-4. Ông Gen Aoki, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu động đất của JMA, cảnh báo hoạt động địa chất đang tăng ở 2 tỉnh Kumamoto và Oita trên đảo Kyushu, đồng thời kêu gọi người dân cảnh giác trước nguy cơ sập nhà và lở bùn. Tương tự, chuyên gia John Bellini, thuộc Cơ quan Khảo sát địa chất Mỹ (USGS), dự báo các dư chấn sẽ còn trong nhiều ngày, thậm chí nhiều tuần tới.

Chưa hết, vài giờ sau trận động đất rạng sáng 16-4, núi lửa Aso ở TP Kumamoto phun trào, tạo nên những đám khói đen bốc cao khoảng 100 m. JMA hiện chỉ duy trì mức báo động ở cấp độ 2 bởi chưa thể xác định núi lửa Aso có phun trào nham thạch hay không. Nhà nghiên cứu Takashi Azuma tại Viện Tiên tiến Khoa học và Công nghệ (AIST) khuyến cáo tăng cường giám sát các hoạt động núi lửa.

Không chỉ núi lửa cục cựa, những dòng bọt trắng kỳ lạ cũng chảy tràn các con đường ở TP Fukuoka, phía Nam Nhật Bản. Một số người cho rằng đây là kết quả của một vụ nổ đường ống ngầm song đến nay vẫn có rất ít thông tin liên quan đến hiện tượng này.