Những “đô thị ma”

Trung tâm Khang Bách Thị, một ngày như mọi ngày Ảnh: Corbis

Dubai của Trung Quốc

Về hiện tượng “bong bóng bất động sản” nói trên, giáo sư Patrick Chovanec thuộc Trường Đại học Thanh Hoa (Bắc Kinh) giải thích: “Có ông thị trưởng nào chịu báo cáo không hoàn thành chỉ tiêu tăng trưởng 8% GDP mà trung ương ấn xuống? Tôi tin chắc là không có ai. Cách đạt chỉ tiêu đó dễ nhất là xây dựng cho nên ai cũng xây các khu đô thị mới”.

Dubai là thành phố hiện đại giàu có bậc nhất ở vùng Vịnh Ba Tư nhờ nguồn lợi dầu thô. Ordos thuộc khu tự trị Nội Mông - Bắc Trung Quốc cũng là thành phố thuộc hạng giàu có nhất, nhì ở Trung Quốc.

Thành phố Ordos nằm trong một vùng đất cùng tên rất giàu có nhờ nguồn dự trữ than đá (1/6 của cả nước), khí đốt, dầu mỏ và đất hiếm khổng lồ. Các ngành kinh tế chủ yếu của Ordos là dệt (len Cashmere lừng danh thế giới), mỏ than, hóa dầu, điện và vật liệu xây dựng.

Năm 2009, theo số liệu của chính quyền Nội Mông, GDP tính trên đầu người của Ordos đạt 18.500 USD, vượt cả Bắc Kinh. Cái tên Ordos (nghĩa là cung điện, theo tiếng Mông Cổ) chính thức đặt cho thành phố và vùng đất này từ ngày 26-2-2001.

Câu chuyện đổi đời của Ordos bắt đầu cách đây 20 năm với hàng loạt công ty khai thác than ùn ùn đổ tới vùng thảo nguyên bao la Nội Mông lập nghiệp. Nhiều ông chủ trở thành triệu phú USD kể từ đó. Nông dân bán đất cho công ty than cũng trở thành triệu phú nhân dân tệ (NDT). Thị trường việc làm bùng phát, người dân vùng Ordos chẳng mấy chốc đạt 1,5 triệu người, trong đó có 650.000 người ở thành phố Ordos.

“Thành phố ma” Khang Bách Thị

Khang Bách Thị nhìn từ trên không. Hoành tráng, hiện đại nhưng vắng như chùa Bà Đanh. Ảnh: F.A.L

Tờ Bưu điện Thượng Hải buổi sáng cho biết dự án trên trị giá 6 tỉ NDT, tức gần 1 tỉ USD, ngay khi còn trên giấy đã thu hút người mua rất đông. Ông Trương Kiến Bình, ủy viên thường trực Ủy ban Chuyển dịch Nhà cửa Ordos, cho biết kể từ lễ động thổ năm 2006, mỗi người dân ở thành phố Ordos mua 3 đến 4 căn hộ ở quận mới. Tất cả đều là nhà đầu tư nhỏ mua đi bán lại kiếm lời vì giá nhà đất hứa hẹn tăng lên chóng mặt.

Ông Trương Nghĩa Xuyên, một cư dân Ordos lâu đời, xác nhận trên tờ Thời báo Hoàn cầu: “Nhiều người bỏ tiền ra mua một lúc nhiều căn hộ ở khu đô thị mới không phải để ở mà để đầu tư cho tương lai”. Năm 2009, ông Trương Nghĩa Xuyên mua một căn hộ với giá 4.500 NDT/m2 (1 NDT = 3.304 đồng). Ông hy vọng sẽ kiếm được một khoản tiền lớn như mới đây ông Trương Kiến Bình khẳng định trên tờ Thời báo Trung Quốc rằng trong 6 năm qua, giá nhà ở Khang Bách Thị đã tăng lên 6 lần.

Đó là câu chuyện của mấy năm trước. Còn hiện nay, ông Trương Nghĩa Xuyên cảm thấy bất an. Vấn đề là không có người mua bởi giá quá cao. Vì vậy, hiện giờ Khang Bách Thị trở thành một “đô thị ma” – cụm từ này xuất hiện lần đầu trên tờ Nhật báo Trung Quốc cách đây 3 năm. Tuần báo Mỹ Time cũng gọi quận mới Khang Bách Thị là “đô thị ma hiện đại”.

Biểu tượng “bong bóng bất động sản”

Phóng viên tờ Thời báo Trung Quốc xuất bản tại Bắc Kinh mới đây cho biết ngoài 2 khu dân cư xây dựng trước khi thiên hạ đổ xô đến mua nhà, hơn 70% căn hộ và cao ốc hiện có ở Khang Bách Thị không có người ở.

Hiện tại, theo ông Dương Thụy Bình, Trưởng Ban Tuyên giáo Khang Bách Thị, có khoảng 50.000 đến 70.000 người ở quận mới. Tuy nhiên, một công nhân vệ sinh họ Vương ở đây cho tờ Thời báo Hoàn cầu biết đó là cán bộ, công nhân viên nhà nước đến khu hành chính Ordos mới để làm việc. Tan sở, hầu hết trở về thành phố Ordos. Rất ít người ở lại Khang Bách Thị bởi không chịu nổi sự quạnh hiu, buồn tẻ của một thành phố không người.

Nhìn từ trên không, Khang Bách Thị không hổ danh là Dubai của Trung Quốc với những khu hành chính, văn hóa, thể thao, những khu vui chơi và khu dân cư cao cấp  cực kỳ hiện đại. Tờ Bưu điện Thượng Hải buổi sáng cho biết hiện nay, chính quyền Ordos vẫn tiếp tục dự án xây dựng 1.000  cao ốc cao hơn 100 m. Hiện tại, người ta đang xây 100 cao ốc như thế. Ngoài ra, 4 khu dân cư cao cấp khác cũng đang được triển khai bất chấp triệu chứng “bong bóng bất động sản” có nguy cơ nổ tung nếu chính sách nhà ở không được điều chỉnh. Ordos - Khang Bách Thị được coi là “đô thị ma” lớn nhất trong số 10 “đô thị ma” ở Trung Quốc.

Kỳ tới: Thành phố chụp ảnh cưới