Các nghị sĩ Đảng Cộng hòa (GOP) tại lưỡng viện Quốc hội đã đồng loạt “vùi dập” kế hoạch ngân sách đầy tham vọng lên tới 4.000 tỉ USD mà Tổng thống Mỹ Barack Obama đưa ra hôm 2-2.
Chủ tịch Hạ viện John Boehner chỉ trích rằng cũng như các tổng thống trước đó, kế hoạch ngân sách cho tài khóa 2016 của ông Obama không có sự cân bằng khi vẫn chủ yếu đề xuất tăng thuế và đẩy mạnh chi tiêu mà không có điểm nào thể hiện chút trách nhiệm đối với các thách thức nước Mỹ đang phải đối mặt. Nặng lời hơn, nghị sĩ Paul Ryan châm chọc kế hoạch này là “một lần nữa bóc lột nền kinh tế Mỹ”. Trong khi đó, thượng nghị sĩ Orrin Hatch, Chủ tịch Ủy ban Tài chính Thượng viện, chỉ trích đề xuất này “chỉ làm thỏa mãn tôn chỉ của Đảng Dân chủ” trước thềm cuộc bầu cử tổng thống năm 2016 chứ không thể giúp nước Mỹ lấy lại được “nền tảng tài chính vững chắc”.
Giới chuyên gia nhận định phản ứng nói trên báo hiệu một cuộc chiến ngân sách dữ dội ở quốc hội thời gian tới. Một trong những nội dung gây nhiều tranh cãi là việc Tổng thống Obama đề nghị đánh thuế một lần 14% mỗi năm đối với khoản lợi nhuận hơn 2.100 tỉ USD mà các doanh nghiệp Mỹ đang lưu giữ ở nước ngoài để tránh phải nộp thuế. Nhóm Bàn tròn Doanh nghiệp (Business Roundtable) - một nhóm các giám đốc điều hành những công ty lớn ở Mỹ - nhận định việc này có thể gây nguy hại tới tính cạnh tranh của các công ty đa quốc gia của Mỹ. Tuy nhiên, ông chủ Nhà Trắng gọi đây là đề xuất “lấp các lỗ hổng” trong bộ luật thuế của Mỹ và một khi được thực thi, nó sẽ mang về 238 tỉ USD mỗi năm cho Chính phủ liên bang. Số tiền này dự kiến sẽ góp phần cùng Quỹ Tín thác đường cao tốc (Highway Trust Fund) thực hiện mục tiêu nâng cấp cơ sở hạ tầng giao thông trong vòng 6 năm tới bao gồm xây dựng cầu, đường cao tốc với chi phí ước tính 478 tỉ USD.
Ông Obama còn đề nghị tăng ngân sách quốc phòng cho tài khóa 2016 lên 612 tỉ USD, trong đó một phần tập trung cho kế hoạch tăng cường lực lượng đồn trú tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương, đối phó với Nga liên quan tới cuộc khủng hoảng Ukraine... Tuy nhiên, ngay cả trong vấn đề tưởng như có thể tìm được tiếng nói chung này vẫn tồn tại không ít bất đồng. GOP muốn tăng cường quân sự bằng cách cắt giảm chi tiêu trong nước trong khi ông Obama lại cho rằng sự phát triển quốc phòng phải đi đôi với sự tăng cường các lĩnh vực phi quốc phòng.
Người nghèo và tầng lớp trung lưu được cho là những đối tượng sẽ hưởng lợi trong kế hoạch ngân sách mới. Các nghị sĩ Đảng Dân chủ coi đây là bản “dự thảo tuyên ngôn bầu cử”, đồng thời là cơ hội để họ chứng minh tôn chỉ của đảng là tập trung vào cải thiện tình hình kinh tế cho người dân nói chung, cũng như thúc đẩy các chính sách an sinh xã hội. Theo hãng tin Reuters, ông Obama dự báo mức thâm hụt ngân sách trong tài khóa 2016 sẽ vào khoảng 474 tỉ USD (khoảng 2,5% GDP), thấp nhất kể từ cuộc khủng hoảng năm 2008, trong khi nợ chính phủ sẽ tương đương khoảng 75% GDP. Mục tiêu này bảo đảm giữ tỉ lệ thâm hụt ngân sách dưới 3% GDP vốn được các chuyên gia kinh tế đánh giá là bền vững.
Bình luận (0)