Ông Trump "trúng đòn kép"

Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa trải qua một ngày bị xem là tồi tệ nhất kể từ khi vào Nhà Trắng sau khi 2 nhân vật từng làm việc cho ông lần lượt nhận tội và bị kết tội.

Ngày đen tối

Hôm 21-8, ông Michael Cohen, cựu luật sư riêng của ông Trump, nhận tội vi phạm các quy định tài chính trong vận động bầu cử, gian lận ngân hàng và trốn thuế tại một phiên tòa ở TP New York. 

Đáng chú ý, ông Cohen thừa nhận đã trả tiền để 2 phụ nữ giữ im lặng về mối quan hệ giữa họ với ông Trump trước thềm cuộc bầu cử 2016 theo chỉ đạo của "một ứng cử viên" với mục đích chính là gây ảnh hưởng đến cuộc bầu cử.

Dù ông Cohen không nêu đích danh "ứng cử viên" này, luật sư của ông tỏ ra mạnh miệng hơn bên ngoài tòa án khi tuyên bố nếu thân chủ ông có tội thì ông Trump cũng thế. Đài VOA giải thích rằng theo luật bầu cử Mỹ, các khoản đóng góp vận động tranh cử phải được công khai. Khoản tiền chi trả cho người khác để buộc họ giữ im lặng về những mối quan hệ có thể làm hại triển vọng thắng cử cũng là đóng góp cho chiến dịch vận động.

Không lâu sau khi ông Cohen nhận tội theo thỏa thuận với các công tố viên liên bang, một bồi thẩm đoàn ở TP Alexandria - bang Virginia xác định ông Paul Manafort, cựu quản lý chiến dịch tranh cử của ông Trump, có tội với 8 trong số 18 tội danh bị cáo buộc. Phán quyết này, cộng với động thái nhận tội của ông Cohen, đánh dấu chiến thắng đáng kể của ông Robert Mueller, công tố viên đặc biệt đang tiến hành cuộc điều tra cáo buộc Nga thông đồng với chiến dịch tranh cử của ông Trump.

Hai ông Cohen và Manafort là những cái tên mới nhất trong danh sách những người dính đến rắc rối pháp lý sau khi làm việc cho ông Trump. Ông Rick Gates, cựu phó quản lý chiến dịch tranh cử của ông Trump, đã ra tòa làm chứng chống lại ông Manafort tại phiên tòa ở Alexandria sau khi đạt thỏa thuận với văn phòng ông Mueller vào mùa xuân này. 

Trong khi đó, ông George Papadopoulos, cựu phụ tá về chính sách đối ngoại của ông Trump, đang đối mặt bản án 6 tháng tù vì tội cản trở cuộc điều tra của ông Mueller. Chưa hết, ông Michael Flynn, cựu cố vấn an ninh quốc gia thời ông Trump, đang chờ tuyên án vì tội khai man Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI).

Ông Michael Cohen rời tòa án ở TP New York hôm 21-8. Ảnh: REUTERS

Hiểm họa pháp lý, chính trị

Trang Bloomberg nhận định hai diễn biến dồn dập nói trên là dấu hiệu rõ ràng nhất về hiểm họa pháp lý và chính trị đang ngày càng đe dọa nhiệm kỳ của ông Trump. Theo ông Paul S. Ryan, luật sư chuyên về tài chính cho hoạt động tranh cử, nếu ông Trump biết về chuyện trả tiền nói trên và những khoản tiền đó bị xác định là phạm pháp, ông có thể bị cáo buộc vi phạm luật bầu cử. Dù vậy, hướng dẫn hiện hành của Bộ Tư pháp Mỹ cho thấy không thể truy tố một tổng thống đương nhiệm. Thay vào đó, quốc hội có thể xem xét luận tội tổng thống nếu người này bị cáo buộc làm điều gì đó sai trái.

Trong lúc vẫn còn quá sớm để nói về hậu quả pháp lý, tác động chính trị có thể được thấy rõ tức thì. Đảng Dân chủ không bỏ qua cơ hội này để công kích ông chủ Nhà Trắng giữa lúc cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ vào tháng 11 đang đến gần. Thượng nghị sĩ Đảng Dân chủ Richard Blumenthal mô tả Nhà Trắng ngày càng giống "doanh nghiệp tội phạm".

Một số thành viên Đảng Cộng hòa lo ngại trong trường hợp Đảng Dân chủ giành lại quyền kiểm soát Hạ viện, họ có thể tìm đến ông Cohen, người biết không ít chuyện "thâm cung bí sử" của ông Trump, nếu muốn khởi động việc luận tội ông chủ Nhà Trắng. Nỗi lo này càng có cơ sở khi luật sư của ông Cohen nói với đài CNBC rằng thân chủ mình nắm thông tin về một số chủ đề mà ông Mueller có thể quan tâm và sẵn sàng khai báo hết.

Theo trang Politico, ông Trump đang tìm cách giảm thiểu tác động của hàng loạt diễn biến tiêu cực bằng cách khẳng định chúng không liên quan đến nhiệm kỳ tổng thống của mình. Đặt chân đến bang Tây Virginia vào chiều tối 21-8, ông Trump khẳng định phán quyết về ông Manafort không dính gì đến cáo buộc "thông đồng với Nga" trong lúc tiếp tục gọi cuộc điều tra của ông Mueller là "săn phù thủy". Có điều lạ là Tổng thống Mỹ không đả động đến ông Cohen dù ông Rudy Giuliani, luật sư của ông Trump, nhấn mạnh thân chủ mình không bị cáo buộc gì trong vụ việc này.

Bất chấp phát biểu cứng rắn nói trên, một số người thân cận với ông Trump thừa nhận ngày 21-8 qua là một trong những ngày đen tối nhất kể từ khi ông lên nắm quyền cách đây 1,5 năm. Chưa hết, đã xuất hiện nhận định ông Trump dưới sức ép từ nhiều phía có khả năng làm điều gì đó khiến tình hình thêm tồi tệ, như xem xét ân xá cho ông Manafort.